Yazlık kabak (Cucurbita pepo L.) bitkisinde meyve kabuk rengi özelliğinin kalıtımının incelenmesi ve ıslah programlarında kullanılacak polenlerin muhafaza olanaklarının araştırılması
External fruit skin colour inheritance and pollen storage to be used in breeding programmes in summer squash (Cucurbita pepo L.)
- Tez No: 169899
- Danışmanlar: PROF. DR. NURGÜL ERCAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2004
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 75
Özet
ÖZET YAZLIK KABAK (Cucurbitapepo L.) BİTKİSİNDE MEYVE KABUK RENGİ ÖZELLİĞİNİN KALITIMININ İNCELENMESİ VE ISLAH PROGRAMLARINDA KULLANILACAK POLENLERİN MUHAFAZA OLANAKLARININ ARAŞTIRILMASI Ahmet Sırrı ŞENSOY Yüksek Lisans Tezi, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı Danışman: Prof. Dr. Nurgül ERCAN Eylül 2004, 62 Sayfa Bu çalışmada meyve kabuk rengi kalıtımının incelenmesinde materyal olarak bölümümüzde yürütülen ıslah programından elde edilen açık ve koyu yeşil meyve kabuğu rengine sahip altı generasyon kendilenmiş (Le seviyesindeki) 10 ıslah hattı kullanılmıştır. Polen muhafaza olanakları ise 2 adet ticari kabak çeşidinde araştırılmıştır. Bitkiler Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Bahçe Bitkileri Araştırma ve Uygulama Arazisi'nde yetiştirilmiş, yetiştirme dönemi boyunca gerekli olan sulama, gübreleme ve ilaçlama işlemleri düzenli olarak yapılmıştır. Polen muhafaza olanaklarının araştırılması için ise Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Bahçe Bitkileri laboratuarlar kullanılmış, araştırma 2002-2004 yıllan arasında yürütülmüştür. Meyve kabuk rengi özelliğinin kalıtımının incelenmesi amacıyla seviyesindeki saf hatlar gösterdikleri meyve kabuk rengi bakımından açıktan koyu renge doğru sınıflandırılmıştır. Kalıtınım daha belirgin incelenmesi bakımından uygulanacak melezleme programı oluşturulurken en açık ve en koyu meyve rengi özelliğine sahip hatların çaprazlanması sağlanmıştır. Ayrıca melezlemelerde kullanılan ebeveynler kendilenmiş, meyve kabuk renginin kalıtımında ebeveyne bağlı kalıtımın olup olmadığının araştırılması açısından yapılacak melezlemelerin bir kısmı resiprokal olarak yapılmıştır.Çalışmanın sonucunda meyve kabuk renkleri belirlenmiş ve bu gözlemler sonucu elde edilen değerler X2 analizi ile istatistiksel olarak değerlendirilmiştir. Çalışmada elde edilen sonuçlar 27 nolu hattın 1-1/1-1 1-2/1-2 genotipinde, 39 nolu hattın L-l^/L-15' L- 2/L-2 genotipinde olabileceğini göstermiştir. Ayrıca yapılan korelasyon analizi sonucunda gövde rengi ile meyve kabuk rengi arasında %78 oranında pozitif ilişki tespit edilmiştir. Islah programlarında kullanılacak polenlerin muhafaza olanaklarının araştırılması amacıyla toplanan polenler oda sıcaklığında, +4°C'de ve -20°C'de muhafaza edilmiş, polenler silika j el içerisinde, aseton içerisinde ve hiçbir kimyasal uygulama olmaksızın muhafaza edilmiştir. Muhafaza edilen polenlerin canlılık ve çimlenme %'leri belirlenmiş, muhafaza edilen bu polenler arazi şartlarında taze polenlerle karşılaştırmalı olarak tuzlamalarda kullanılmıştır. Polenler TTC'de %75.0, IKI'da %85.0, Safranin'de %90.5 oranında canlılık gösterirken, in vitro koşullarda en fazla %28.0 oranında çimlenmişlerdir. Ancak in vitro çimlendirme testlerinde sukroz konsantrasyonuna bağlı olarak %5-97 arasında değişen polen patlama oranlan saptanmıştır Polen alım zamanı yönünden karşılaştırma yapıldığında sabah alınan polenlerin akşam üstü alınanlara göre daha az floresans özellik ve daha yüksek oranda çimlenme gösterdiği belirlenmiştir. Çalışmada ele alınan muhafaza sıcaklıkları arasında en iyi sonucu +4°C'nin verdiği saptanmıştır (%54.47). -20°C'de ve oda sıcaklığında muhafaza edilen polenler canlılıklarını ilk günün sonunda kaybedip %0 çimlenme göstermişlerdir. Aseton, benzen ve etil asetat kullanılan uygulamalarda çimlenme olmaması bu kimyasalların yazlık kabak polenlerinin muhafazasında kullanılmasının uygun olmadığını ortaya koymaktadır. ııANAHTAR KELİMELER: Cucurbita pepo, kabak, polen muhafazası, renk kalıtımı JÜRİ: Prof. Dr. Nurgül ERCAN Prof. Dr. Hüseyin PADEM Doç. Dr. A. Naci ONUS iii
Özet (Çeviri)
ABSTRACT EXTERNAL FRUIT SKIN COLOUR INHERITANCE AND POLLEN STORAGE TO BE USED IN BREEDING PROGRAMMES IN SUMMER SQUASH (Cucurbitapepo L.) Ahmet Sırn ŞENSOY Adviser: Prof. Dr. Nurgül ERCAN M.Sc.Thesis in Horticultural Science September 2004, 62 Pages The objective of this study is to clarify the inheritance of fruit colour and to determine the possible pollen storage conditions in summer squash. Summer squash lines were classified from light green to dark green for the criteria of fruit skin colour at mature stage of development. Inbred lines with light green fruited were crossed reciprocally with the dark green fruited lines. In each cross combination, the Fi plants were selfed to obtain F2 and also backcrossed with the each parent to produce BCi. All F2 and BCi generations were grown in the field and subjected to open pollination. Fruits at mature stage were harvested and their colours were scored in each individual plant. The Khi-square test was used to analyze the data. In this research, it was possible to say that genotype of the line 27 was 1-1/1-1 1-2/1-2, line 39 was L-l^/L-l81 L-2/L-2. And there was a possitive correlation (78%) between the stem colour and the fruit skin colour. It is a necessity to store the pollen, of male flower for later pollination of the female flowers in summer squash due to its monoic flower biology. In this part of the study, the effect of six storage conditions as the combination of two storage temperatures (+4°C and -20°C) and three chemical applications (acetone, benzen, ethyl acetate) on pollen storage were analysed. IVPollen viability was assessed by TTC (75.0%), I/KI (85.0%), Safranin (90.5%) methods and in vitro germination tests (28.0 %). However, the disadvantage of the in vitro germination test was the pollen burst with (58.97%) which varied according to sucrose concentrations. When the pollen collection time was considered, pollens taken from the plants early in the morning resulted with higher germination rates than those of taken from in the afternoon. In this research +4°C was found as the optimum pollen storage temperature (54.47%). Germination rates was 0% at the end 24 hours for the pollens stored at -20°C and room temperature. Germination of pollens preserved in asetone, benzen and ethyl acetate was approximately zero. It is obivious to say that pollen storage in such kind of chemicals is not advisable for squash pollen. KEY WORDS: Cucurbita pepo, squash, pollen storage, colour inheritance COMMITTEE: Prof. Dr. Nurgûl ERCAN Prof. Dr. Hüseyin PADEM Assoc. Prof. Dr. A. Naci ONUS
Benzer Tezler
- Salisilik asit uygulamalarının farklı sulama seviyelerinde yetiştirilen yazlık kabakta (Cucurbita pepo L.) bitki gelişimi ve verime etkileri
Effects of salicylic acid applications on plant growth and yield of summer squash (Cucurbita pepo L.) under different irrigation levels
FATMA FUNDA ÖZDÜVEN
- Bazı yazlık kabak (Cucurbita pepo L.) çeşitlerinde Arbusküler Mikorhizal Fungus (AMF) uygulamasının kabak sarı mozaik virüsü (Zucchini yellow mosaic potyvirus - ZYMV)' ne etkileri
The effects of application of Arbuscular Mycorrhizal Fungus (AMF) on the Zucchini yellow mosaic potyvirus - ZYMV in the some of the summer squash cultivars
AYŞE COŞKUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
ZiraatYüzüncü Yıl ÜniversitesiBitki Koruma Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEMRA DEMİR
- Molecular evaluation of summer squash (Cucurbita pepo L.) germplasm for zucchini yellow mosaic virus (ZYMV) resistance
Yazlık kabak (Cucurbita pepo L.) germplazmının kabak sarı mozaik virüsü (ZYMV) dayanıklılığı açısından moleküler olarak değerlendirilmesi
GİZEM GİRGİN
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
BiyoteknolojiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiBiyomoleküler Bilimler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZGE KARAKAŞ METİN
- Bazı yazlık kabak (Cucurbita pepo L.) çeşitlerinde in vitro bitki rejenerasyonu
In vitro plant regeneration in some summer squash (Cucurbita pepo L.) cultivars
MANOLYA YARIMOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
ZiraatKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLAT ÇAĞLAR
DOÇ. DR. SEMİH ÇAĞLAR
YRD. DOÇ. DR. YEŞİM YALÇIN MENDİ
- Mersin ili yazlık kabak (Cucurbita pepo l.) çeşitlerinin verim ve kalite özelliklerinin değerlendirilmesi
Evaluation of the production and quality characteristics of summer (Cucurbita pepo L.) varieties in Mersin
MEHMET CAN ÖZMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
ZiraatBursa Uludağ ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEVİNÇ BAŞAY