Development and characterization of composite proton exchange membranes for fuel cell applications
Yakıt pili uygulamaları için kompozit proton değişim membranları geliştirilmesi ve karakterizasyonu
- Tez No: 177437
- Danışmanlar: PROF. DR. NURCAN BAÇ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Kimya Mühendisliği, Chemical Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2008
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 214
Özet
Bugün endüstri standardı olan florlu membranların (PFSA) yükseksıcaklıkta (>80 C) verim düsüklügü, yüksek maliyet gibi bilinenlimitasyonlarından dolayı, alternatif proton degisim membranlı (PEM) yakıtpili membranları üzerine tüm dünyada yogun bir çalısma yürütülmektedir.Bu çalısmanın amacı PFSA membranlara alternatif, onların özelliklerineyakın daha düsük maliyetli malzemeleri gelistirmek ve karakterize etmektir.Aromatik mühendislik termoplastiklerinden polyether-ether ketone (PEEK)ve polyether-ethersulfone (PES) temel yapı olarak seçilerek optimumözellikler için post-sülfonasyon çalısmaları yapılmıstır. Sülfonlanmıspolimerler sülfonlama derecelerinin (SD) tayini için H-NMR, sulfurelementel analizi ve titrasyon gibi yöntemlerle, termal dayanım ve camgeçis sıcaklıgı (Tg) tespiti için TGA ve DSC ile karakterize edilmistir. Protoniletkenlikleri electrokimyasal empedans spektroskopi (EIS) yöntemiyleincelendiginde sülfonlanmıs PEEK (SPEEK) membranların iletkenligininSD ile lineer olarak arttıgı görülmüstür. Fakat, belirli bir SD üstündeSPEEK'in asırı sisme sonucu mekanik dayanımının kayboldugu da tespitedilmistir. Bu yüzden SD % 50-70 arasında optimize edilmis daha sonrahazırlanan karısım ve kompozit membranlar için bu aralık kullanılmıstır.Mekanik dayanımı artırmak için daha uyumlu ve dayanıklı polyethersulfone(PES) veya düsük sülfonlanmıs PES (SPES) veyapolybenzimidazole (PBI) gibi hidrofobik ve bazik polimerlerle karısımlarhazırlanmıs proton iletkenlik düsüsünü karsılamak ve artırmak için zeolitbeta, TiO2, MMT, heteropoliasitler gibi inorganik doldurucularla kompozitmalzeme hazırlanması yaklasımı da kullanılmıstır. Kompozit membranlariçinde 20% TPA/SPEEK (DS=68) proton iletkenligi oda sıcaklıgında Nafioniletkenliginden yüksek sonuç vermistir. Membranların hazırlanmasürecindeki inorganik katkı çesidi/yüklemesi, sülfonlanmıs polimerin SD`si,döküm için kullanılan çözücü, ve termal/kimyasal muamele gibiparametrelerin performans üzerine etkisi incelenmistir. Gelistirilenkimyasal ve termohidrolitik olarak dayanıklı kompozit/karısımmembranlardan 25% tungstophosphoric asit (TPA)/PBI(5%)/SPEEK(DS=68), 80 0C`de yüksek tek hücre yakıt pili performansı vermistir.SPEEK (DS=59)/5% PBI/ 10% TiO2 kompozit/karısım membran ise 80 0Cden 90 0C`ye çıkıldıgında daha yüksek performans vermistir. Nafion`unperformansı 80 0C`den sonra belirgin biçimde düstügünden bu sonuçönemlidir. Proton iletkenligin metanol geçirgenlige oranı olarak tanımlananseçicilik parametresi (9.3x107) 10% TiO2/10% PES/SPEEK (DS=68) gibibazı kompozit/karısımlarda Nafion`dan (S=7.3x107) yüksek çıkmıstır.
Özet (Çeviri)
Intensive research on development of alternative low cost, hightemperature membranes for PEM fuel cells is going on because of thewell-known limitations of industry standard perfluorinated sulfonic acid(PFSA) membranes such as the decrease in performance at hightemperatures (>80 0C) and high cost. The objective of this study is todevelop alternative membranes that possess comparable properties withPFSA membranes at a lower cost. Aromatic engineering thermoplasticspolyether-ether ketone (PEEK) and polyether-ethersulfone (PES) weresulfonated and characterized with H-NMR, sulfur elemental analysis andtitration to calculate the degree of sulfonation (DS) values and with TGAand DSC for thermal stability and glass transition temperature (Tg). Protonconductivities measured by electrochemical impedance spectroscopy(EIS) of sulfonated PEEK (SPEEK) were observed to increase linearly withdegree of sulfonation (DS). Since, above a certain DS, SPEEK loses itsmechanical stability with excessive swelling, DS of 50-70% were used forthe fabrication of composite membranes. To improve mechanical stability,SPEEK polymers were blended with more stable polymers, polyethersulfone(PES) or in its sulfonated form (SPES) or with polybenzimidazole(PBI) and composites prepared with inorganic fillers such as zeolite beta,TiO2, MMT, heteropolyacids incorporated into the structure for furtherimprovement of proton conductivity were characterized. Chemically andthermo-hydrolytically stable composite/blend membranes such as25%TPA/SPEEK( DS=70)/PBI with single cell performances close toNafion 112 were developed. The performance of the hydrolytically stablecomposite/blend membrane prepared with SPEEK (DS=59); 5% PBI; and10% TiO2 increased appreciably when the temperature was raised from 800C to 90 0C while the performance of Nafion decreases sharply after 80 0C.Effects of various parameters during the fabrication process such as thefiller type and loading, DS of sulfonated polymer, casting solvents, andthermal and chemical treatment were investigated. Selectivities(conductivity/methanol permeability) greater than Nafion 112 for DMFCwere observed for composite/blend membranes.
Benzer Tezler
- Proton conductive polymer/metal organic framework composi̇te membranes
Proton iletken polimer/metal organik kafes yapılar içeren kompozit membranlar
MUSTAFA ERKARTAL
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
EnerjiAbdullah Gül ÜniversitesiMalzeme Bilimi ve Nanoteknoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÜNAL ŞEN
- Proton değişim membranlı yakıt hücreleri için grafen oksit katkılı kompozit elektrolitlerin geliştirilmesi ve karakterizasyonu
Development and characterization of graphene oxide doped composite electrolytes for proton exchange membrane fuel cells
ESRA ÇOBAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Kimya MühendisliğiYalova ÜniversitesiKimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MESUT YILMAZOĞLU
- The production of polymer/nanocomposite proton conducting membranes for polymer electrolyte membrane fuel cell (pemfc) applications
Proton iletken membran yakıt hücreleri uygulamarı için proton iletken polimer/nanokompozit membranların üretilmesi
AYŞE ASLAN
- PEM tipi yakıt hücrelerinde nanokompozit membran geliştirme.
Development of nanocomposite membrane for PEM fuel cells
EDA GÜMÜŞDERELİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
EnerjiGebze Teknik ÜniversitesiMalzeme Bilimi ve Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ ATA
- İnorganik/organik hibrit proton değişim membranlarının doğrudan metanol yakıt hücreleri (DMYH) için geliştirilmesi
Development of inorganic/organic hybride proton exchange membranes for direct methanol fuel cells (DMFC)
MERT GÜLCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Kimya Mühendisliğiİstanbul ÜniversitesiKimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HÜSEYİN DELİGÖZ