Toprakların fiziksel ve kimyasal özellikleri ile spesifik yüzey alanları arasındaki ilişkiler
Relationships between specific surface areas and physical and chemical properties of soils
- Tez No: 185859
- Danışmanlar: DOÇ.DR. COŞKUN GÜLSER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Spesifik yüzey alanı, tekstür, agregat stabilitesi, toprak kimyasalözellikleri, Specific surface area, texture, aggregate stability, soil chemical properties
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Toprak Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 43
Özet
TOPRAKLARIN F Z KSEL VE K MYASAL ÖZELL KLER LE SPES F K YÜZEYALANLARI ARASINDAK L ŞK LERÖZETBu çalışma tarım arazilerindeki toprakların spesifik yüzey alanlarının belirlenmesi vespesifik yüzey alanları ile toprakların bazı fiziksel ve kimyasal özellikleri arasındaki ilişkilerinaraştırılması amacıyla yürütülmüştür. Bu amaçla Amasya, Çorum, Samsun Tokat ve Yozgatllerinden toplam 150 yüzey toprak örneği alınmıştır. Toprak örneklerinin spesifik yüzeyalanları (SYA) 43.68 m2/g ile 268.13 m2/g arasında değişmiştir. En yüksek ortalama SYA(191.08 m2/g) Yozgat ilinden alınan örneklerde belirlenmiştir. Spesifik yüzey alanı kil ileçok önemli pozitif (r=0.689**), kum (r=-0.488**) ve silt (r=-0.238**) ile çok önemli negatifilişkiler vermiştir. Toprakların SYA üzerine en yüksek doğrudan etkiyi kil fraksiyonu(%50.10) göstermiştir. Katyon değişim kapasitesi (KDK) kimyasal özellikler içerisinde SYAile en yüksek ilişkiyi veren (r= 0.842**) ve en yüksek doğrudan etkiyi (%95.14) gösterenözelliktir. Toprakların SYA değerleri EC ve OM içerikleriyle istatistiksel olarak çok önemlidüzeyde pozitif, CaCO3 ile önemsiz, pH ile önemsiz negatif ilişki göstermiştir. Topraklarınagregat stabilitesi değerleri SYA, kil, OM ve KDK değerleriyle çok önemli pozitif ilişkilervermiştir. Agregat stabilitesi üzerine en yüksek doğrudan etkiyi KDK (%55.20), en düşükdoğrudan etkiyi ise SYA (%11.87) göstermiştir. Spesifik yüzey alanı AS üzerine en yüksekdolaylı etkiyi (%48.55) KDK üzerinden göstermiştir. Katyon değişim kapasiteleri SYA, kil,OM içeriği ve EC değerleriyle çok önemli pozitif, toprak pH'sı ile önemli negatif ilişkivermiştir. Toprakların SYA değerleri kil, OM, EC, KDK ve değişebilir Ca, K ve Mg değerleriile çok önemli düzeyde pozitif ilişkiler göstermiştir. Bu özelliklerin bir arada kullanılması ileoluşturulan eşitlikle (r=0.917**) tarım topraklarının SYA değerlerinin, SYA ve kil içeriklerikullanılarak oluşturulan diğer bir eşitlikle (r=0.842**) ise toprakların KDK değerlerinintahmin edilebileceği sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
RELATIONSHIPS BETWEEN SPECIFIC SURFACE AREAS AND PHYSICAL ANDCHEMICAL PROPERTIES OF SOILSABSTRACTThis study was carried out to determine specific surface areas of soils in differentagricultural fields and to investigate relationships between specific surface areas and somesoil physical and chemical properties. For this aim, 150 surface soil samples were taken fromfive different districts; Amasya, Çorum, Samsun Tokat and Yozgat. Specific surface areas(SSA) of soils changed between 43.68 and 268.13 m2/g. The highest mean SSA (191.08 m2/g)was determined in the samples taken from Yozgat district. Specific surface area gave asignificant positive correlation with clay (r=0.689**) and significant negative correlationswith sand (r=-0.488**) and silt (r=-0.238**) contents. Clay fraction showed the highest directeffect (50.10%) on SSA of soils. Cation exchange capacity (CEC), is the one among thechemical properties, gave the highest correlation (r=0.842**) with SSA and showed thehighest direct effect (95.14%). Specific surface area values of soils showed statisticallysignificant positive relations with EC and OM contents, non significant relation with CaCO3,non significant negative relation with pH. Aggregate stability (AS) values of soils gavesignificant positive relations with SSA, clay, OM and CEC values. While CEC showed thehighest direct effect (55.20%) on AS, SSA showed the lowest direct effect (11.87%) on AS.SSA showed the highest indirect effect (48.55%) on AS from CEC. CEC values gave thesignificant positive relations with SSA, Clay, OM contents ad EC values, and significantnegative relation with soil pH. SSA of soils showed significant relations with clay, OM, EC,CEC and exchangeable Ca, K, and Mg. It was concluded that SSA of agricultural soils can bepredicted by the equation (r=0.917**) derived using these properties together, and also CECvalues of soils can be predicted by the other equation (r=0.842**) derived using SSA and claycontent values.
Benzer Tezler
- Sıvı hayvan gübresi ile zenginleştirilmiş biyoçarların ekmeklik buğdayın gelişimi, besin elementi alımı ve toprak kalitesine etkileri
Effects of liquid manure enriched biochars on growth of bread wheat, nutrient uptake and soil quality
ELİF GÜNAL
Doktora
Türkçe
2018
ZiraatTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiToprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HALİL ERDEM
- Biyokömürün biyogaz tesisi atıksularının arıtımında adsorban özelliğinin ve tarımda kullanım olanaklarının araştırılması
Investigation of adsorbent properties of biochar in the treatment of wastewater from biogas production and its usage possibilities in agriculture
ÖZLEM ÜSTÜNDAĞ
Doktora
Türkçe
2022
ZiraatAydın Adnan Menderes ÜniversitesiToprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SELÇUK GÖÇMEZ
PROF. DR. SONAY SÖZÜDOĞRU OK
- Synthesis, characterization and adsorption kinetic studies of nanocomposite decolorant resins
Renk giderici nanokompozit reçinelerin sentezi, karakterizasyonu ve adsorpsiyon kinetiği çalışmaları
SEHER UZUNSAKAL
Yüksek Lisans
İngilizce
2012
Polimer Bilim ve Teknolojisiİstanbul Teknik ÜniversitesiPolimer Bilim ve Teknolojisi Ana Bilim Dalı
PROF. NURSELİ UYANIK
- Farklı tarımsal atıklardan üretilen biyocharların çeşitli fiziksel ve kimyasal özelliklerinin belirlenmesi
Determination of various physical and chemical characteristics of biochars produced from different agricultural wastes
ÖMER BAYRAM
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
ZiraatGaziosmanpaşa ÜniversitesiToprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HİKMET GÜNAL
- Arsuz Ovası topraklarında borun kimyasal fraksiyonlarının belirlenmesi
Determination of chemical fractionation of boron in Arsuz Plain soils
TUĞBA AVCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
ZiraatHatay Mustafa Kemal ÜniversitesiToprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NECAT AĞCA