Geri Dön

Tanzimat'tan Cumhuriyet'e Türkçenin öğretimindeki gelişmeler ve aşamalar

From Tanzimat to repuclic developments and stages in teaching of Turkish

PDF İndir

  1. Tez No: 189063
  2. Yazar: RAŞİT KOÇ
  3. Danışmanlar: PROF.DR. HAMZA ZÜLFİKAR
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2006
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Yüzüncü Yıl Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Türk Dili Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 273

Özet

Türk dilinin eğitim ve öğretimi Tanzimat'tan sonra başlamıştır. Bundanönceki eğitim ve öğretim Arapça eksenli bir anlayışla Osmanlıca bütünselliğiiçerisinde yapılmıştır. Türkçe ayrı bir öğrenme alanı olarak düşünülmemiştir.Tanzimatla beraber başlayan fikir hareketleri ve eğitim alanındaki değişmelerlebirlikte batılı anlamda eğitim anlayışı ve bu bağlamda hazırlanan okuma kitapları veyol gösterici içeriği olan kılavuz kitaplarının katkılarıyla yeni bir anlayış hâkimolmuştur.15.yy'dan itibaren ?Osmanlıca? diye anılan yazı dili Türkçeden giderekuzaklaşmıştır. Eski Anadolu Türkçesinin sadeliğini yitirmesi, halkın anlamayacağıkadar karmaşık bir dil olarak Osmanlı Türkçesi diye bilinen bir yazı dilioluşturmuştur.Çok uluslu bir yapı arz eden Osmanlı Devletinin asli unsuru olan Türkler veTürkçe giderek ikinci plana düşmeye başlamıştır. Bu durum bazı münferitgirişimlerin başarısız kalmasıyla Tanzimat'a kadar sürer. Tanzimat'la başlayanbilimsel çalışmalardan Türkçe de etkilenir ve Türkçenin özellikleri araştırılarakdilimizle ilgili ilk bilimsel eserler yazılmaya başlanır.Tanzimat döneminde açılan yeni okulların programında Türkçe daha fazla yeredinir. Dilde sadeleşme ve halkın anlayacağı bir yazı dili oluşturma çabaları hızkazanır. Arap alfabesinin yazı öğretimini olumsuz etkilemesi nedeniyle alfabeninıslahı veya değiştirilmesi yolunda ciddi tartışmalar yaşanır. Bu gelişmelerdoğrultusunda hazırlanan gramer kitapları Türkçenin apayrı bir dil olduğunuArapçadan ve Farsçadan geri kalmayacak özellikleri olduğunu gösterir.Değişen eğitim anlayışının yansıması olarak yurt dışına gönderileneğitimcilerin görüşleri etkileri doğrultusunda ders içerikleri yenilenerek ezbere dayalıeğitimin yerine uygulamaya dönük eğitim anlayışı uygulamaya konulur. Bunun birneticesi gramer kitaplarının hemen hepsinde ?temrin?lere yer verilmiştir.Tanzimat'la başlayan gelişme süreci Meşrutiyet ve nihayet Cumhuriyetinilanı ve yapılan inkılâplarla daha da sistemli bir gelişme gösterir. Atatürk'ünliderliğinde dilde sadeleşmeye ve Türk dilinin ve tarihinin araştırılmasına hız verilir.1928'de yapılan harf değişikliğiyle Türkçe öğretiminde yeni bir döneme girilmişolur.

Özet (Çeviri)

The teaching and education of the Turkish language has started after the Tanzimat.Before this period the teaching and education of the Turkish language was carried out withArabic-based understanding and within the context of the Ottoman Turkish. That is, Turkishwas not regarded as a separate learning area. Together with the view movements started withTanzimat and changes in education, a new understanding dominated with the contribution ofthe western-based education, the writing of reading books and guide books prepared on thebasis of the western system.As from the 15th century the Ottoman language so-called written language lessenedthe teaching of Turkish day by day. The loss of the purity of old Anatolian Turkish formedthe Ottoman Turkish so-called written language which could not be easily understood by thepeople.The Turks in the multi national structure of the Ottoman State and the Turkishlanguage gradually took the second important place. This situation continued untill theTanzimat although some small attempts to recover it were made. The Turkish language wasinfluenced by the scientific studies started with the Tanzimat, the features of the Turkishlanguage were investigated and then the first works about Turkish were written.The Turkish language took much place at the curriculum of the new schools openedduring the Tanzimat. The efforts to purify the language and to form a written language whichcould be easily understood by the people were quickened. With the negative effects of theArabic alphabet in teaching the reading and writing of Turkish language some seriousdebates were undertaken to reform or change the alphabet. The grammar books preparedwithin these developments indicated that Turkish was a quite different language and it hasmany features which can compete with the Arabic and Persian languages.With the reflection of changing educational understanding and in line with the viewsof the educationalist who were educated aborad the contents of the lessons were renewed andpractice-based education instead of rote-learning was put into practice. As a result of this allof the grammar books included ?exercises?.The development process started with the Tanzimat, Meşrutiyet and the innovationscarried out after the declaration of Republic indicated more serious developments. With theleadership of Atatürk, the founder of the modern Turkish state, the efforts to purify thelanguage and to investigate the Turkish language and history gained more importance. Anew era has started in the teaching of Turkish with the alphabet change undertook in 1928.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    597816

    Latin alfabesine geçiş dönemi ve süreçteki ilk uygulamaların değerlendirilmesi - 1928-1930 yılları arasında yayımlanan ilk okuma kitapları-

    Progressi̇on to the lati̇n alphabet and exami̇ne the fi̇rst appli̇cati̇ons duri̇ng process -fi̇rst readi̇ng books that was pri̇nted i̇n 1928-1930-

    BETÜL ATAKUL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DilbilimAnkara Hacı Bayram Veli Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HABİBE YAZICI ERSOY

  2. Tez No

    410908

    Tanzimat'tan Cumhuriyet'e öğretmen yetiştiren kurumlara giriş şartları ile usûllerinin belirlenmesi ve değerlendirilmesi (Nizamnâme ve talimatnâmelere göre)

    Determining and evaluating the enrolment standards and procedures for teacher training institutions from Tanzimat to Republic (according to documents of constitution and regulations)

    EYÜP CÜCÜK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Eğitim ve ÖğretimGaziantep Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ERDAL BAY

    YRD. DOÇ. DR. AYHAN DOĞAN

  3. Tez No

    394862

    Tanzimat'tan Cumhuriyet'e Osman Gazi ve Orhan Gazi Türbeleri

    The Tombs of Osman Ghazi and Orhan Ghazi from the Tanzimat era (the poli̇ti̇cal reforms made i̇n the Ottoman State i̇n 1839) to the Republic era

    ÖMER FARUK DİNÇEL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Sanat TarihiDumlupınar Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ARİF KOLAY

  4. Tez No

    736764

    Şerif Mardin'de batı ve batılılaşma kavramları üzerine bir inceleme

    A study on the concepts of western and westernization in Şerif Mardin

    ESRA ALTUN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Kamu YönetimiAfyon Kocatepe Üniversitesi

    Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ZELKİF POLAT

  5. Tez No

    125440

    1919-1936 yılları arasında Türkiye'deki tefsir hareketleri

    Başlık çevirisi yok

    R. ADEVİYE AKBULUT

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    DinHarran Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. BEDREDDİN ÇETİNER

Geri Dön