Siyaset sosyolojisi açısından 'fark' ve 'cem' kavramları
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 20099
- Danışmanlar: PROF.DR. AMİRAN KURTKAN BİLGİSEVEN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sosyoloji, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1992
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 127
Özet
IV ÖZET Günümüz insanının içinde bulunduğu buhrana, asırlar öncesinden formüller bulan ecdadımız, ideal denebilecek bir kültürü yaşamış ve yaşatmıştır. J. Stuart Mill; ideal bir kültürü ve ideal kültürdeki medeniyetin nasıl olması gerektiğini şu kısa ancak çok anlamlı sözle ifade etmektedir:“Bir medeniyetin seviyesini ölçmek istiyorsanız derhal o medeniyetteki kadının hayat şartlarına bakınız. J. Stuart Mill'in medeniyet seviyesini kadın ile öçmesi güzel olmasına rağmen eksiktir. Bir medeniyetin seviyesini ölçmek için tabiidir ki kadının yerine bakılmalıdır. Ancak; ecdadımız kendisine ilave ölçüler idas etmiştir. Bunlardan bir tanesi de hayvanlara gösterdikleri özen ve yakın ilgidir. Bu da sadece insan haklarını değil, hayvan haklannfda gündeme getirmiştir. Fransız Akademisi üyesi Claude Farrere, arkadaşı Pierre Louys'a gönderdiği bir mektupta Osmanlı Devletinin medeniyet anatomisini hayvanlarla ilgili verdiği misalle şöyle özetliyor: ”İstanbul'da hayvanlar çok bariz olarak ikiye ayrılırlar. Müslüman mahallelerinde yaşayan hayvanlar ve bir de, Rum yahut Ermeni mahalllelerinde yaşayan hayvanlar. Bir mahalleye girersin ve o mahalledeki kedi ve köpekler insanlardan kaçıyor ise bilki o mahalle Rum, Ermeni mahallesidir. Başka bir mahaleye de girdiğinde o mahallede bulunan kedi ve köpekler senden kaçmıyor ve sana yaklaşıyorsa bilki girdiğin o mhalle de müslüman mahallesidir.“ Hayvanlara davranışıyla bile örnek olmayı sürdürmüş olan ecdadımız, köle ticaretinin yaygın olduğu dönemden itibaren bu müesseseyi reddetmiş hatta en zayıf olduğu dönemlerde bile çeşitli ülkelere gönderdiği fermanlarla, bu insanlık dışı tavra son vermelerini, vermedikleri takdirde Orduyu hümayun'u sefere göndereceğini beyan etmiştir. İnsanlara muamele ederken bile hassaslığı elden bırakmayan ecdadımız, Peygamber efendimizin ”veren el, alan elden daha hayırlıdır“ hadisini tatbik ederken bile veren elin üstünlüğünü kibre ve küçük görmeye vardırmamak için, alan elin bilinmemesini sağlayabilmek gayesi ile sadaka taşlarını ihdas etmiştir. Böylelikle veren el hayırlı olurken alan elde manevi olarak ezilmemiş ve küçük görülmemiş oluyordu. Batı ile mukayeseli olarak incelemeye çalıştığımız bu tezde, kimi zaman sadece ”Fark“çı yapıyı ve kimi zaman da sadece ”Cem" ci yapıyı veHz. Ali'nin; Fark + Cem - Tevhid formülünü tatbik etmiş olanların müreffeh yaşantılarını müşahade ederken bu formülden sadece birini tatbik eden veya hiç birini tatbik etmeyenlerin içine düştükleri buhranın kendilerine neler yaptırdığını görmüş olacağız. Kavramların tanımı ile başladığımız tezimizde Fark ve Cem kavramlarının İslâm öncesi Türklerde tatbikatını işlemeye çalıştık. Bu iki kavramı din ve düşünce alemi yapısı açısından ele aldığımız bu birinci bölümde Fark ve Cem kavramları gerek vahye dayanan ve gerekse vahye dayanmayan dinler açısından incelemeye tabi tutuldu. İkinci bölümde Kültür ve kültür tipleri, batı ve dünya milletleri kültüründe farkçı yapı incelenmeye çalışılmıştır. Tamamen farkçı yapıya sahip olan milletlerde, orta çağdan başlamak üzere bir çok arızi haleri ve sömürgeciliği görmekleyiz. Ana başlıklarla incelediğimiz sömürgeciliği şematik ve istatistik olarak gözler önüne sermeye çalıştık. İçinde bulunduğumuz yüz yılda da bu sömürgecilüğin yani, Emperyalizmin sıcak harpten çıkıp soğuk harbe nasıl dönüştüğünü ve nasıl şekil değiştirdiğini anlatmaya çalıştık. Üçüncü ve son bölümde ise; Fark ve Cem idraklerinin Osmanlı Devletindeki tatbikatı yine Osmanlı vesikalarına dayanılarak anlatılmıştır. Ayrıca bu iki kavramın ancak ve ancak ideal kültürde yahyana varlıklarını sürdürebildiğini de müşahade etmiş olduk. Bu araştırmamızı yaparken her şeyden önce Kur'an-ı Kerim, Hz. Peygamberin hadisleri ve Hz. Ali'nin veciz sözlerindeTd formüllerinden yola çıktık. İncil ve Tevratı inceledik. Osmanlı Arşivinden istifade ettik. Bütün bunların yanında bu kavramların bizlere tanıtımını yapan ve bu kavramları bizzat yaşayan sevgili hocamız Prof. Dr. Amiran Kurtkan BİLGİSEVEN'den çok ama pek çok istifade ettik. Ve tabii ki gaye, ilmi bir çalışma yapmak olduğu için bu konuyla direkt veya dolaylı olan bütün eserlerden istifade etmeye çalıştık. Bu eser; söz konusu olan kavramları bir nebze olsun işleyebilmiş ve Siyaset Sosyolojisine ufacık ta olsa katkıda bulunabilmiş ise kendimi bahtiyar hissetmiş olacağım. Saygılarımla. Kadri Süreyya ÖZDENER
Özet (Çeviri)
Özet çevirisi mevcut değil.
Benzer Tezler
- İktisadi ve mali görüşleri açısından İbni Haldun
İbni Haldun in terms of economic and financial views
ARAFAT ARIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
EkonomiKahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CEM ENGİN
- Ziya Gökalp ve Erol Güngör çizgisinde Türk sosyolojisi
Turkish sociology in line with Ziya Gökalp and Erol Güngör
SAADET BERNA OCAKCIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
SosyolojiMarmara ÜniversitesiSosyoloji ve Antropoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEKİ ARSLANTÜRK
- Türk aydınının din anlayışı -Nurettin Topçu örneği-
Religious understanding of Turkish intellectuals and example Nurettin Topçu
SELİM BİLGİN
- La notion de ressentiment dans la genèse des valeurs selon Friedrich Nietzsche et Max Scheler
Friedrich Nietzsche ve Max Scheler'e göre değerlerin kökeninde hınç mefhumu
SELİN MERVE CANTO
Yüksek Lisans
Fransızca
2013
FelsefeGalatasaray ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEYNEP DIREK
- Turist rehberlerinin yaşam kalitesinin Türkiye'de rehberlik mesleğinin çalışma koşulları açısından değerlendirilmesi
Evaluation of the quality of life of tourist guides in terms of working conditions of guiding professi̇on in Turkey
MERVE GÜRGE
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
TurizmAnadolu ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖKÇE YÜKSEK