Geri Dön

İbn Sinâ ve Wittgenstein'da dil, gerçeklik ve mantık ilişkisi

The correlation of language, reality and logic in Ibn Sina and Wittgenstein

  1. Tez No: 219978
  2. Yazar: İLYAS ÖZDEMİR
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. HÜSEYİN SUBHİ ERDEM
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Felsefe, Philosophy
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2008
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Yüzüncü Yıl Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Mantık Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 119

Özet

Dil, Antik Yunan'dan beri gerçeklikle bağıntı içinde olmuştur. ?Dil ile dünyaarasındaki bağıntı nedir?? sorusuna ortaçağ filozofları düşünmenin yapısı içindeyanıt aramışlarıdır.Günümüzde ise dil felsefesi tartışmalarına Wittgenstein'ın erken ve geçdönem çalışmaları damgasını vurmuştur. Wittgenstein, erken döneminin temel yapıtıolan Tractatus'ta dilin sınırlarını çizmiş ve söylenebilen ile söylenemez olanıbelirlemeye çalışmıştır.Bunun için, Wittgenstein dünyayı şeylere değil olgulara ayırmıştır. Böylelikledil kuramına ontolojik bir dayanak oluşturmuştur. Wittgenstein'ın gerçeklik vemantık soruşturmaları dilin saydamlığını ortaya koymaya matûftur.Geç döneminin temel yapıtı olan Felsefe Soruşturmaları'nda ise, dilin hiç desaydam olmadığını, bilakis muazzam bir çeşitliliğe sahip olduğunu ortaya koyar.İbn Sina'da metafizik, mantık ve dil birbirine geçmiştir. İbn Sina'dametafizik, olgular ve şeyleri; mantık tözsel gerçekliği; dil ise doğa ile doğa ötesiarasında ayırım yapmadan bir bütün olarak, insanların uzlaşımsal katılımıyla oluşangerçekliği ortaya koyar. Dolayısıyla İbn Sina, Wittgenstein gibi dünyayı sadeceolgulardan ibaret olarak görmediği için, varlık, mantık ve dil meselelerinemetafiziksel bir perspektif içinde bakmıştır. Bunun yanı sıra İbn Sina, sözcüğün yada sözün doğası itibari ile, belirli bir anlama delalet ettiğini söylemiş olmaklaberaber, dilin uzlaşımsal olduğuna dikkat çekerek, sözcüğün delaletindefarklılaşmaların olabileceğini vurgulamıştır.

Özet (Çeviri)

Language has been a correlation with actuality since Antique Grek. TheMediavel philosophers had researched answer to the question which ?What is therelative between world and language?? in the mental circle.Today Wittgenstein?s early and late period studies influenced deeplyphilosophy of language disputes. Wittgenstein drew the borders of language in theTractatus that the main work of his early period and tried to point that can be saidand can?t be said one.Therefore Wittgenstein separated world to facts not to things. So that hecreated an ontologic support for language theory.Wittgenstein?s actuality and reason inquiries is aimed at to displaytransparency of language.In the late period work which is called Philosophic Investıgatıons, hedisplayed that language has an enormous variety not has a transparency structure.According to Ibni Sina, metaphysics is blend of the reason and language.Inmetaphysics of him, phenomenons and things; logic actuality of substances andlanguage displayed the actuality that not discrimination between nature -supernatural and actuality which participation with compromise .İbni Sina doesn?t imagine the world just phenomenons as Wittgenstein so thathe assessed being,reason and language by a metaphysics perspective. FurthermoreIbni Sina emphasized that the word corresponds to any mean and drew attentionthat language is compromised and may be the word varies.

Benzer Tezler

  1. İbn Sînâ ve el-İşârât şârihlerinde varlık-mahiyet ilişkisi: Er-Râzî ve et-Tûsî örneği

    The Relationship between Existence-Quiddity in Avicenna and the Commentators of al-Ishārāt: the Case of al-Rāzī and al-Ṭūsī

    ABDÜLVAHİT ÖZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    DinAnkara Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İBRAHİM MARAŞ

  2. İbn Sina ve İbn Rüşd felsefesinde Allah'nın sıfatlarının karşılaştırılması

    Comparisan of the titles of Allah at İbn Sina and İbn Rüşd philosophy

    GÜLTEN DOĞAN CANPOLAT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    DinFırat Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. CEVDET KILIÇ

  3. İlahi basitlik bağlamında Tanrı'nın bilinebilirliği: İbn Sînâ ve Thomas Aquinas örneği

    The possibility of knowing god in the context of the divine simplicity

    MEHMET ATA AZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    FelsefeAnkara Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. RECEP KILIÇ

  4. İbn Sînâ ve Cüveynî'nin cevher anlayışlarının mukayesesi

    Comparison of ibn Sînâ's and Juwaynî's conceptions of substance (jawhar)

    RUMEYSA NUR ŞİMŞEK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    DinAksaray Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HÜSEYİN KAHRAMAN

  5. İbn Sînâ ve İmam Gazzâlî'de yeniden dirilişle ilgili nassların yorumu

    About the review in İbn Sina and İmam Ghazali interpretation of nasses

    MUSTAFA BACAKSIZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Dinİnönü Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HULUSİ ARSLAN