Selülozik elyaf içeren materyallerin çevre dostu yöntemlerle boyanması
Dyeing of cellulosic containing materials by environmentally friendly processes
- Tez No: 256664
- Danışmanlar: PROF. DR. ERHAN ÖNER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tekstil ve Tekstil Mühendisliği, Textile and Textile Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tekstil Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 369
Özet
Bu tez çalışmasında, ham haldeki, %100 pamuklu ve nişasta haşıllı dokuma kumaşın enzim içeren kombine işlemler yoluyla hidrofilleştirilmesi, beyazlatılması ve ardından aynı banyo içerisinde direkt veya reaktif boyarmaddeler ile boyanması işlemleri gerçekleştirilmiş; konvansiyonel işlemler ile karşılaştırıldığında daha az enerji ve suya ihtiyaç duyan ?çevre dostu boyama prosesleri?nin geliştirilmesi amaçlanmıştır. Enzim proseslerinde farklı kombinasyonlarda amilaz, pektinaz, lakkaz ve hidrojen peroksit ağartma yapılan işlemler sonrasında ise katalaz enzimleri; boyamalarda ise, C.I. Direct Yellow 98, C.I. Direct Red 83:1 ve C.I. Direct Blue 90 direkt boyarmaddeleri veya C.I. Reactive Yellow 176, C.I. Reactive Red 241 ve C.I. Reactive Blue 19 reaktif boyarmaddeleri tek başlarına veya farklı karışım oranlarında kullanılmıştır. Ön işlem adımlarına ait proses koşullarının belirlenmesi, ?işlem sıcaklığı?, ?işlem süresi? ve ?madde miktarı? değişkenlerinin belirlenen değer aralıklarında matematiksel olarak optimize edilmesiyle gerçekleştirilmiştir. Enzimatik ön terbiye işlemlerinin kombine olarak gerçekleştirildiklerindeki performansları, boyamaların tekrarlanabilirliği, % boyarmadde çekimleri ve boyanmış tekstil materyallerinin renk haslık özellikleri araştırılmıştır. Ayrıca, ?optimize tek banyo? proseslerinden seçilmiş olanların performanslarının daha büyük boyuttaki numuneler üzerinde gözlenebilmesi için laboratuvar ölçekli bir haspel boyama makinasında da çalışılmıştır. Bu çalışmada uygulanan farklı kombine proseslerin pek çoğunda düzgün (egal), iyi haslık özelliklerine sahip materyaller ve tekrarlı boyamalar elde edilmiştir; kısalan proses süreleri ve su gereksinimindeki azalma yeni proseslerin avantajlarını oluşturmaktadır ve bu prosesler geliştirilmeye de açıktır.Sunulan tez çalışması beş bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, çalışmanın amacı anlatılmaktadır. İkinci bölümde, pamuk lifi, enzimlerin yapısı, özellikleri ve çalışma mekanizmaları hakkında genel bilgiler verilmekte, enzimlerin tekstil terbiyesinde kullanım alanları ile direkt ve reaktif boyarmaddelerin özelliklerine değinilmektedir. Üçüncü bölümde, araştırmanın yöntemi, gerçekleştirilen uygulamalar, kullanılan araçlar, standartlar, test metotları, kullanılan materyaller ve kimyasallar hakkında bilgi sunulmuştur. Dördüncü bölüm, elde edilen ölçüm verilerinden ulaşılan sonuçları ve beşinci bölüm, genel tartışma ve önerileri içermektedir.
Özet (Çeviri)
In this work, the hydrophilization, bleaching, and dyeing with direct or reactive dyes of the starch-sized 100% cotton woven fabric was carried out by combined processes in the same bath; the development of environmentally friendly dyeing processes with less energy and less water requirements were proposed as compared with the conventional processes. In the enzyme processes, amylase, pectinase, laccase and after the hydrogen peroxide bleaching, catalase enzymes were used in different combinations; in the dyeing processes, C.I. Direct Yellow 98, C.I. Direct Red 83:1 and C.I. Direct Blue 90 direct dyes or C.I. Reactive Yellow 176, C.I. Reactive Red 241 and C.I. Reactive Blue 19 reactive dyes were utilized solely or with different proportions. The determination of the process conditions for the preparatory stages was carried out by a mathematically optimization method using ?process temperature?, ?process time? and ?chemical concentration?. The process performances of combined enzymatic treatments, dyeing repeatability; % dye exhaustions and the fastness properties of the dyed materials were investigated. Also, the selected ?optimized? processes were carried out using a laboratory winch in order to assess the properties of dyed materials with larger sizes. In the most of the combined single-bath processes used in this work, level dyed materials, good fastness properties and dyeing repeatability were achieved; the shortened process times and the decreased amount of water requirement were merits of these new processes, and these processes are open for further enhancements.This study consists of five chapters. In the first chapter, the aim of the study was explained. In the second chapter, brief information about the cotton fibre, the properties of enzymes, their activities and their utilization in the textile finishing, and the general properties of the direct and reactive dyes were given. In the third chapter, the purpose of the research and the experimental methods, chemicals, materials and equipment used were presented. The forth chapter consists of the results of the experimental work, and the fifth chapter involves general conclusions and recommendations for a further work.
Benzer Tezler
- Taş mastik asfalt kaplamalarda mineral elyaf kullanılabilirliğinin araştırılması
Investigation of usability of the mineral fiber in stone mastic asphalt
MOHAMMAD AMAN RASEKH
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
İnşaat MühendisliğiPamukkale Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SONER HALDENBİLEN
- Vinilsülfon ve flor grubu içeren reaktif boyarmadde sentezi ve metal kompleksleri
Synthesis of reactive dye containing vinylsulphone and flour group and its metal complexes
NURHAN BOZOK
- Elyaf katyonizasyonu ile melanj iplik üretimi
Melange yarn production through fiber cationizatioun process
SAADET SELDA ŞENBAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Tekstil ve Tekstil MühendisliğiErciyes ÜniversitesiTekstil Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ASIM DAVULCU
- Nanocomposites with graphene
Grafen esaslı nanokompozitler
SİBEL DEMİROĞLU
Doktora
İngilizce
2018
Bilim ve Teknolojiİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiNanobilim ve Nanoteknoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ÖZGÜR SEYDİBEYOĞLU
- Diklorotriazin reaktif boyarmaddenin (reaktif turuncu 86) selülozik elyafa uygulanması ve yıkama şartlarının incelenmesi
Dyeing cellulosic fiber with dichlorotriazinyl reactive dyestuff (reactive orange 86) and examination of washing-off conditions
LÜTFİYE SERCAN TURHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Kimya MühendisliğiGazi ÜniversitesiKimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. AYŞE MURATHAN
PROF.DR. ATİLLA MURATHAN