Topkapı Sarayı mutfaklarının koruma projesi
The conservation project of Topkapı Palace kitchens
- Tez No: 315978
- Danışmanlar: PROF. NADİDE SEÇKİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2012
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rölöve-Restorasyon Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 232
Özet
Bu çalışma kapsamında incelenen Topkapı Sarayı Mutfakları, sarayın ikinci avlusunun güneydoğu cephesini sınırlayan revakların arkasında yer almaktadır. Konumu ve büyüklüğü ile sarayın Marmara Denizi yönündeki silüetinde etkileyici bir görünüme sahip olan saray mutfakları, pişirme mekanlarının saray şemasındaki önemini vurgulayan bir mimari kimliğe sahip olmakla birlikte, Sultan'ın cömertliğinin saray mimarisine yansımış bir göstergesi niteliğindedir.Günümüzde Topkapı Sarayı Müzesi'nin bir bölümü olan ve bakır mutfak eşyaları ile değerli porselenleri sergileme amacıyla kullanılan Topkapı Sarayı Mutfakları, II. Mehmed döneminde inşa edilmesinden, 19. yy. ortalarında devlet yönetiminin Dolmabahçe Sarayı'na taşınmasına kadar her gün binlerce kişi için yemek ve tatlıların hazırlandığı büyük bir yapı topluluğudur. Bu yapı topluluğu içinde mutfak personeline ait koğuşlar, kiler, yağhane ve mutfak gereçleri deposu gibi pek çok yapı bulunmakla birlikte, bu çalışma kapsamında yalnızca asıl mutfak binası ve Şekerciler Mescidi incelenmiştir.Hazırlanan çalışma kapsamında, tezin amacından bahseden giriş bölümünün ardından, ikinci bölümde Topkapı Sarayı Mutfakları'nın mimari biçimleniş sürecine zemin hazırlayan 15. yy'a ait diğer Osmanlı Saray Mutfakları incelenmiştir. Üçüncü bölümde ayrıntılı mekan tanımlamaları yapılarak, yapıda kullanılan malzeme ve yapım teknikleri incelenmiş; rölövesi, malzeme ve dönem analizleri hazırlanarak yapının mevcut durumunun belgelenmesi tamamlanmıştır. Dördüncü bölümde, başta arşiv belgeleri olmak üzere, yazılı ve görsel kaynaklardan ve üçüncü bölümde detaylı bir şekilde bahsedilmiş olan yapıda bulunan izlerden yararlanılarak üç farklı döneme ait restitüsyon önerisi hazırlanmıştır. Beşinci bölümde, bu çalışmanın hazırlanması sırasında devam eden restorasyon çalışmasından ve yapılan müdahalelerden bahsedilmiş, restorasyon sonrasında çözümlenemeyen sorunlar belirtilmiştir. Altıncı ve son bölümde ise, hazırlanan bu çalışmanın değerlendirmesi yapılmıştır.
Özet (Çeviri)
Kitchens of Topkapı Palace, which was studied in this work?s extent, are located behind the porticoes limiting the Palace?s Second Yard?s southeastern face. The Palace Kitchens with their location and size have an impressive appearence on the silhouette of the palace towards the Sea of Marmara. They also have an architectural identity that show the importance of kitchens in Palace?s scheme. Moreover, they have such an important characteristic that reflects the Sultan?s generosity to the architecture of the Palace.Today Palace?s kitchens are a part of the Topkapı Palace Museum and used to exhibit copper kitchen utensils and precious porcelains. From construction period by Mehmed II to the mid of 19th century when state administration was transported to Dolmabahçe Palace, kitchens were a large collection of structures where food and desserts were prepared for thousands of people every day. There are many constructions such as pantry, oil house, kitchen utensils? store, large rooms belonging to kitchen staff in this large collection of structures. However, only ?original kitchen building? and ?Şekerciler Mosque? were examined in this work?s extent.In this work?s extent, the introductory chapter mentions about the purpose of the thesis. Cuisines of other Ottoman Palaces? belonging to 15th century that prepared a ground for Topkapı Palace?s Kitchens? achitectural morphologies? process was examined in the second chapter. In the third chapter, detailed definitions were made about space, also materials and construction techniques used in the structure were studied. Documenting the current state of building was completed by preparing survey project, period and material analysis. In the fourth chapter, a proposal of restitution belonging to three different periods was prepared by using information from primarily archival documents, written and visiual sources. In the fifth chapter, the ongoing restoration work and the interventions during the preparation of this work were mentioned and unresolved issues after restoration were stated. In the sixth and last chapter, evaluation of this work was completed.
Benzer Tezler
- Topkapı Sarayı matbah-ı âmire binalarının koruma ve onarım tarihi
Conservation and restoration history of the Topkapi Palace's kitchen complex
ECE UYSAL ENGÜDAR
Doktora
Türkçe
2023
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ UZAY YERGÜN
- Osmanlı İmparatorluk dönemi saraylarında mutfaklar
Palace kitchens in Ottoman İmperial period
KEMAL SELÇUK BİLGE
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NESLİHAN SÖNMEZ
- Matbah-ı Amire mutfaklarından helvahane
Halvahane from Matbah-i Amire kitchens
KÜBRA DURDU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Gastronomi ve Mutfak SanatlarıİSTANBUL TOPKAPI ÜNİVERSİTESİGastronomi ve Mutfak Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜL YILMAZ
- Topkapı Sarayı'ndaki su mimarisiyle ilgili yapıların taş tezyinatının desen ve sembolizm yönünden incelenmesi
Ornamentation design of water features in the Ottoman Palace and private garden of the Sultan
LALE YILDIR
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2023
El SanatlarıFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiGeleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA NASUHİ ÇELEBİ
- Topkapı Sarayı'ndaki kitabelerin belgelenmesi ve koruma önerileri
Documentation of instructions in Topkapı Palace and proposals for conservation
FURKAN AL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
MimarlıkFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖMER DABANLI