Türkiye'de enerji piyasası ve enerji talebi: Elektrik ve doğal gaz enerjisi için ekonometrik bir uygulama
Energy market and energy demand in Turkey: An econometric application for electricity and natural gas
- Tez No: 319755
- Danışmanlar: PROF. DR. MUAMMER YAYLALI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonometri, Ekonomi, Enerji, Econometrics, Economics, Energy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2012
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 297
Özet
Bu çalışmanın amacı; Türkiye'nin elektrik ve doğal gaz enerji kaynaklarının gerek sektörel gerek toplam taleplerini, oluşturulan yapısal modellerle tahmin etmek ve bu yapısal modelleri kullanarak Türkiye'nin 2010-2020 dönemi için elektrik ve doğal gaz talebini öngörmektir.Bu çalışma üç bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde, talep teorisinin genel hatlarıyla anlatıldığı çalışmanın teorik çerçevesi yer almaktadır. Bu bağlamda talebin tanımı, yapısı ve sahip olması gereken nitelikler, talep edilen miktarı etkileyen faktörler ve talep esneklikleri üzerinde durulmaktadır.İkinci bölümde; öncelikle enerji ve enerji kaynaklarının tanımı, önemi ve sınıflandırılması üzerinde durulmaktadır. Daha sonra, birincil ve ikincil enerji kaynaklarının Dünya'daki ve Türkiye'deki potansiyelleri, rezervleri, üretimi, tüketimi, uygulama alanları ve maliyetleri hakkında bilgi verilmektedir. Ayrıca, enerji talebini konu alan çalışmaların bulunduğu bir literatür özetine de yer verilmektedir.Üçüncü bölümde ise araştırmanın önemi, amacı ve kapsamı üzerinde durulmakta, veri seti ve kaynakları hakkında bilgi verilmekte, veri setinin işlenmesi ile hazırlanması anlatılmakta ve verilerin analiz edilmesinde kullanılacak olan ARDL yaklaşımı izah edilmektedir. Bununla birlikte, enerji talebini konu alan çalışmaların bulunduğu bir literatür özetine yer verilmektedir. Son olarak, toplam ve sektör grupları itibariyle Türkiye'nin elektrik ve doğal gaz taleplerinin tahmin sonuçlarına ve üç senaryo çerçevesinde 2010-2020 dönemi için elektrik ve doğal gaz talepleriyle ilgili öngörü sonuçlarına yer verilmektedir.Yapılan analiz sonucu, elektrik ve doğal gaz talebinin tüm katsayıları, hem kısa hem de uzun dönemde istatistikî olarak anlamlı ve katsayıların işaretleri iktisat teorisi beklentilerine uygundur. Bununla birlikte, hata düzeltme terimlerinin işaretleri beklenildiği gibi negatif ve istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Ayrıca, elektrik ve doğal gaz enerji kaynakları sanılanın aksine ikame değil, tamamlayıcı mallar olduğu tespit edilmiştir. Son olarak, Türkiye'nin elektrik ve doğal gaz talebinin 2010-2020 dönemi için yapılan öngörüler, hem elektrik enerjisi hem de doğal gaz enerjisi için bir arz güvenliği riskinin söz konusu olduğunu ortaya koymuştur. Özellikle, 2015 yılı itibariyle Türkiye'nin enerji piyasasını zor günler beklediğini söyleyebiliriz.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to estimate sectoral and total electricity and natural gas demands of Turkey by using structural models and to forecast electricity and natural gas demands of Turkey for period 2010-2020.The study consists of three chapters. In the first chapter, the theoretical framework in which the general features of the demand theory is explained. For this purpose, the structure of demand and the necessary characteristics are explained. Then factors affecting demand are presented. Lastly, demand elasticities are dealt with.In the second chapter, the definition of energy and energy sources are identified. Importance of energy sources and the classifications of them are listed in the following sections. Then, detailed information about the potential of the primary and the secondary energy resources both in Turkey and also in the world. The production, consumption, the application areas and the costs of these resources are given in this chapter.In the third chapter, the importance, purpose and the scope of this study is explained. After the data set, data resources, the application and preparation of the data set are given, the ARDL approach adopted in the analyses of the data are explained. Also, literature review is given. In the last part of this chapter, estimation results of total and sectoral electricity and natural gas demand of Turkey, electricity and gas demand forecasts of Turkey for the period 2010-2020 in the context of three scenarios are denoted.As a result of this analysis, all the coefficients of electricity and natural gas demand are found to be statistically significant and its indications are in parallel with the expectations in the short and also in the long run. Besides this results, indications of the error correction terms are found to be negative and statistically significant for each model as expected. Furthermore, electiricity and natural gas resources are obtained to be complementary goods in contrast to common assumption that they are substitute of each other. Finally, electricity and natural gas demand forecasts made for 2010-2020 period imply that there is a supply security risk for both electricity and natural gas energy. Especially, we can say that the Turkish energy market will fail to hard times by 2015.
Benzer Tezler
- Sınır ötesi elektrik ticaretinin gün öncesi piyasası fiyat oynaklığı üzerindeki etkisi: Türkiye örneği
Impact of cross-border electricity trade on day-ahead market price volatility: A case study of Turkey
MUSTAFA EMİN MALKOÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Enerjiİstanbul Teknik ÜniversitesiEnerji Bilim ve Teknoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERMİN ONAYGİL
- Elektrik piyasasında yatırım projelerinin değerlendirilmesi: Türkiye uygulaması
The evaluation of the investment projects in electricity market: Implementings in Turkey
ERENGÜL ŞANDIR
- Türkiye'de rüzgar enerjisi santralları için teşvik uygulamaları ve bilgisayar programı ile irdelenmesi
The analysis of wind energy support mechanisms in Turkey and the evaluation by computer program
İBRAHİM HALİL KILIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Enerjiİstanbul Teknik ÜniversitesiEnerji Bilim ve Teknoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ASİYE BERİL TUĞRUL
- Makroekonomik değişkenler ile enerji piyasaları arasındaki ilişkinin keşfi: Türkiye örneği
Exploration of the relationship between energy markets and macroeconomic variables: The case of Turkey
SALİH PARMAKSIZ
Doktora
Türkçe
2023
EkonometriSüleyman Demirel ÜniversitesiBankacılık ve Finans Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OZAN ÖZDEMİR
- Türkiye'de elektrik enerjisi piyasasında regülasyon uygulamaları
Regulation applications on electricity market in Turkey
BUKET ÖZDEMİRLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
EkonomiKırıkkale Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. DİLEK ÇETİN DURUDUYGU