Pamuk (Gossypıum L.) kromozom substitüsyon hatlarının mikrosatellit markırları kullanılarak belirlenmesi
Identification of cotton (Gossypium L.) chromosome substitution lines microsatellite markers
- Tez No: 323208
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET KARACA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Biyoteknoloji, Genetik, Biotechnology, Genetics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 143
Özet
Pamuk (Gossypium L.) dünya genelinde tekstil endüstrisi için en önemli doğal lif kaynağı ve aynı zamanda önemli bir yağ bitkisidir. Pamuk türleri dünyada Çin, ABD, Hindistan ve Özbekistan'ın da ilk sıralarda yer aldığı 70'ten fazla ülkede yetiştirilmektedir. Pamuk lifleri tekstil için ana kaynak olmakla birlikte lifi, tohumu ve bitkisi ev izolasyon materyali olarak enerji tasarrufunda, proteince zengin hayvan yemi, yağı gıda olarak insan beslenmesinde, bitkisi ise altlık ve biyomateryal olarakta değişik kullanım alanlarına sahiptir.Pamukta ıslah çalışmaları genellikle verim ve lif kaliteleri yönünden seçkin genotipler arasında yapılan melezlemeler ve daha önce geliştirilmiş çeşitlerden seleksiyon çalışmalarına dayanmaktadır. Ancak pamuk ıslah programları kültür çeşitlerinde dar olan genetik çeşitlilikten olumsuz yönde etkilenmektedir. Bu durum araştırıcıları türler arası melezleme ile introgresyona teşvik etmiştir. Türler arası melezlemelerde kompleks antogonistik ilişkiler, farklı ploidi seviyelerinden dolayı sitogenetik farklılıklarla translokasyonlar ve inversiyonlar, kromozom yapısal farklılıkları, linkaj etkisi ile arzu edilmeyen tarımsal özelliklerin varlığı, rekombinasyonun azlığı, erken generasyonlarda introgresyonun kaybolması, kısırlık, Muller-Dobzhansky kompleksi nedeni ile ölümcül epistatik interaksiyonlar ve Mendel açılımının oluşmaması gibi nedenlerden dolayı sorunlar yaşanmaktadır. Kromozom substitüsyon hatlarının kullanılması ile yukarıda sözü edilen türler arası melezlemelerdeki olumsuzluklar ortadan kaldırılabilmektedir.Günümüze kadar pamukta 17 set disomik yabancı kromozom substitüsyon hattı geliştirilmiştir. Bu hatlarda G. barbadense Pima 3-79 hattının bir çift kromozomu veya kromozom kolu hipoaneuploid tabanlı geriye melezleme çalışmaları ile Texas Marker-1 (TM-1) hattına yakın bir izogenik hata transfer edilmiştir. Ancak CS-B hatlarının teşhisinde veya CS-B x CS-B ve CS-B x herhangi bir hat arasındaki melezlemelerde markır yardımıyla seleksiyon (MAS) çalışmalarında kullanılacak moleküler markırlar geliştirilmemiştir.Bu çalışmada 17 CS-B hattının teşhisinde kullanılabilecek genik mikrosatellit (EST-SSR), genomik mikrosatellit (SSR) ve CAPS-mikrosatellit markırlarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Ayrıcı bu çalışmada kromozom substitüsyon hatlarının kromozom lokasyonları bilinmeyen DNA markırlarının kromozom lokasyonlarının tespitinde kullanım olanakları araştırılmıştır.Çalışmada 17 CS-B, TM-1 ve Pima 3-79 hatlarından 55 DNA örneği elde edilmiş ve bu DNA örnekleri mikrosatellit ve CAPS-mikrosatellit markırlarının analizlerinde kullanılmıştır. Toplam 3 set olarak elde edilen DNA örneklerinde 225'in üzerinde lokus kullanılarak aşağıdaki sonuçlara ulaşılmıştır.Çalışmada kullanılan 17 CS-B hattının CS-B05Sh, CS-B12Sh, CS-B15Sh ve CS-B25 hatları dışındaki bütün kromozom substitüsyon hatlarının teşhisinde kullanılabilecek genik ve genomik moleküler markırlar tespit edilmiştir.G. barbadense Pima 3-79 kromozom ve kromozom kollarını taşıyan TM-1 izogenik hattını TM-1'den ayıran DNA markırları tespit edilmiştir. Kromozom substitüsyon hatlarının genetik yönden taşıdıkları Pima 3-79 kromozom veya kromozom kolları dışında birbirlerine benzer oldukları tespit edilmiştir.Çalışmada bazı CS-B hatlarının diğer CS-B hatları ile fiziksel olarak karışık olduğu belirlenmiştir. Fiziksel olarak karışım içeren CS-B hatlarının birimde bulunan diğer hat bitkiler ile karşılaştırılarak yeniden analiz edilmesi gerektiği saptanmıştır.Çalışmada kullanılan bazı CS-B hatlarında bazı lokuslarda bulunan allellerin kaybolduğu veya translokasyon olayı sonucu diğer kromozomlara transfer olduğu öngörülmüş ve bu konuda daha detaylı çalışmaların yapılması gerektiği belirlenmiştir. Çalışmada öngörülmüş olan CS-B hatlarındaki translokasyonların varlıklarının ve translokasyon modellerinin yeni moleküler markırlar kullanılarak ileriki çalışmalarda teyit edilmesi gerekmektedir. Bu çalışmada kromozom substitüsyon hatlarının DNA markırlarının kromozom lokasyonlarının belirlenmesinde etkin bir kaynak olduğu belirlenmiştir. Yapılan analizlerde 16 MK lokusunun kromozom lokasyonları tespit edilmiştir.Sonuç olarak çalışmada CS-B hatlarından genetik ve fiziksel açıdan saf olan hatların yeni çeşit geliştirme çalışmalarında kullanılabilme postansiyellerinin bulunduğu belirlenmiştir. Ayrıca bu hatların genetik çalışmalarda kullanılarak lif uzunluğu, inceliği ve sağlamlığı yönünden genetik interaksiyonları ve gen etkileşimleri konusunda kullanılabilirlikleri belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
Cotton (Gossypium L.) is the most important natural fiber source for the textile industry and also an important oil crops world-wide. Several species of cotton are mainly grown as an important crop in more than 70 countries including China, USA, India and Uzbekistan. Although cotton plants are best known as the source of textile materials for clothing, the fiber, seed and plants have many other uses, including home insulation to save energy, protein-rich seed-derived feed for animals, cottonseed oil as a foodstuff for humans, and as a source of mulch and biomass.Cotton breeding studies rely primarily on crosses among closely related elite domesticated genotypes with high yield and superior fiber qualities, and on reselection from existing cultivars. Cotton breeding programs suffer from the narrow genetic base within the cultivated species. This encouraged the researchers to use of interspecific introgression lines. However there are several problems in interspecific introgression studies including complex antagonistic relationships among important traits; cytogenetic differences among the species due to different ploidy levels and chromosomal structural differences including translocations and inversions; linkage drag effects leading to poor agronomic qualities; reduced recombination; loss of alien genetic materials in early generations; sterility in the hybrids; complex genetic interactions such as Muller-Dobzhansky complexes and distorted segregation. However, the use of chromosome substitution lines in cotton breeding programs could solve several problems of interspecific introgression studies mentioned above.To data in cotton, a set of 17 disomic alien chromosome substitution lines, which consist of chromosome pair or chromosome arm pair of G. barbadense Pima 3-79 (CS-B) have been developed through hypoaneuploid-based backcrossing in a near-isogenic genetic background of Texas Marker-1 (TM-1) line. However, there are no reports on molecular markers developed for marker assisted selection (MAS) studies of hybrids between CS-B x CS-B and CS-B x any line or identification of CS-B lines.This study was conducted to identify genic microsatellite (EST-SSR), genomic microsatellite and CAPS-microsatellite markers to identify and determine each 17 CS-B of cotton substitution lines. Furthermore this study is also utilized 17 CS-B substitution line to identify chromosome locations of novel DNA markers.A total of 55 DNA samples obtained from 17 CS-B lines, TM-1 and Pima 3-79 were used in microsatellite and CAPS-microsatellite studies. Based on a total of 3 set genomic DNA samples and more than 225 loci the following results were obtained.In this study genic and genomic molecular markers were determined for the identification of each chromosome substitution lines (CS-B) with the exception of CS-B05Sh, CS-B12Sh, CS-B15Sh and CS-B25.In this study molecular markers were identified to differentiate TM-1 and its isogenic line whose chromosomes or chromosome arms were substituted with G. barbadense. This study clearly showed that all the CS-B lines were genetically identical with the exception of chromosomes or chromosome arms of G. barbadense Pima 3 -79.In this study results clearly showed that some CS-B lines contained physical contamination with other CS-B lines. Those CS-B lines containing physical contamination with other CS-B lines present in the research unit are required further studies using individual plant from the lines.In this study it was found that several CS-B lines have lost several alleles of loci or translocated within the genome of CS-B lines. Further studies are required to confirm translocation and the mode of chromosome translocation using new DNA markers.In this study it was found that chromosome substitution lines could be successfully used to locate DNA markers on chromosome or chromosome arm. A total of 16 MK loci were assigned to chromosome or chromosome arms in this study.In conclusion, results of this study revealed that those CS-B lines confirmed using molecular markers could be successfully used in cultivar development studies. In addition these CS-B lines could be used in genetic and gene interactions studies of fiber length, liber strength and fineness.
Benzer Tezler
- Solgunluk hastalığı (Verticillium dahliae Kleb.) ile ilişkili QTL bölgelerinin saf hat pamuk popülasyonunda (IS 8 x Orgosto 644) haritalanması
Mapping of QTLS associated with wilt disease (Verticillium dahliae Kleb.) in inbred line cotton population ( IS 8 x Orgosto 644)
HALİL TEKEREK
Doktora
Türkçe
2019
BiyoteknolojiKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTarımsal Biyoteknoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ADEM BARDAK
DOÇ. DR. OKTAY ERDOĞAN
- Türkiye'de tescillenmiş bazı ticari pamuk çeşitlerinin moleküler karakterizasyonu üzerine bir araştırma
A study on the molecular characterization of some commercial cotton varieties registered in Turkey
ADNAN AYDIN
Doktora
Türkçe
2018
BiyoteknolojiAkdeniz ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET KARACA
- Pamukta (Gossypium L.) epiallellerin tespitinde kullanılabilecek GS-KUP markırlarının geliştirilmesi
Development of GS-RLP markers for detection of epialleles in cotton (Gossypium L. )
AYŞE SAĞIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
BiyoteknolojiAkdeniz ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET KARACA
- Pamuk (gossypium hirsutum L.) tohumlarını ekimden önce yüksek voltajlı elektrik akımıyla şoklamanın verim ve lif özelliklerine etkisi üzerine bir araştırma
The Effect of carrying out of high voltaged electrical current to cotton the yield and fiber qualites
MAHMUT BAKIR
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
ZiraatKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEFER MUSTAFAYEV
- Pamuk (Gossypium hirsutum L.) tohumlarını ekimden önce farklı sürelerde saf suda ve mepiquat choloride solüsyonunda bekletme ve elektrikli şoklamanın çimlenme karakterlerine etkisi üzerine bir araştırma
A research on the effect of germination characters of cotton seeds (Gossypium hirsutum l.) in presowing condition that were soaked in dutilled water and mepiquat choloride solutions in different periods and electrically shocked
ENDER BAYIR
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
ZiraatKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA OĞLAKÇI