Seçilmiş galaktik açık yıldız kümelerinin dinamik evrimi
Dynamical evolution of selected galactic open star clusters
- Tez No: 337125
- Danışmanlar: PROF. DR. YÜKSEL KARATAŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Astronomi ve Uzay Bilimleri, Astronomy and Space Sciences
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Astronomi ve Uzay Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 309
Özet
Bu doktora tez çalışmasında, Yaş ? 100 Myıl olan 40 açık yıldız kümesinin olası küme üyeleri 2MASS JHKs fotometrik verilerine uygulanan istatistiksel Alan Yıldızı Temizleme Yöntemi yardımıyla belirlenmiştir. Kümelerin (J-H) - J renk-parlaklık diyagramlarının Padova eşyaş eğrileri ile çakıştırılmasından renk artıkları E(J-H) ve E(B-V), Yaş, uzaklık modülü (m-M)J, Güneş?e uzaklık d, eş zamanlı olarak elde edilmiştir. Yapısal parametreler gözlenen radyal yoğunluk profillerinin iki parametreli King profilleri ile çakıştırılmasından tayin edilmiştir. RKOR - Yaş ve RRYP - Yaş ilişkilerinde, ~ 103 Myıl yaş değerinde bir çatallaşma olduğu tesbit edilmiştir. Bu değer, Büyük Magellan Bulutu ve Küçük Magellan Bulutu?na ait küresel kümelerin kor yarıçapı - yaş dağılımında tespit edilen ~ 500 - 600 Myıl değerinden daha büyüktür. Bu çatallaşma değerinde bazı açık kümeler muhtemelen kara deliklerden dolayı genişleyen korlar geliştirirken, bazıları ise dinamik gevşemeden dolayı büzülme gösterirler. Galaksi merkezi doğrultusunda yer alan büyük boyutlu ve kütleli kümeler olan NGC 6819 ve Trumpler 20, 1 Gyıl üzerinde süren dış dinamik etkilere rağmen hayatta kalmışlardır. Galaksi merkez doğrultusunda yer alan kütleli ve genç kümeler NGC 6802 ve Pismis 19 dış dinamik proseslerden dolayı yıldızlarının bir kısmını kaybetmişlerdir. Daha az kütleli NGC 2192 ve Koposov 53 kümelerinin uzun süre hayatta kalmaları, antimerkez doğrultusunda dev moleküler bulutların rölatif azlığı ile açıklanabilir. ?TK < 0 olan kümelerde çok sayıda kütleli yıldız tespit edilmiştir. Bu durum, i) karadelik çiftlerinden dolayı kümenin genişlemesinden, ii) düşük kütleli yıldızların kordan haloya transfer olmasından, iii) dışarı atılma ve buharlaşma proseslerinden kaynaklanabilir. ?KOR < 0 a sahip kümelerin korlarındaki kütleli yıldızların sayısının da fazla olduğu bulunmuştur. Kütle fonksiyonunun eğimi muhtemelen kütle ayrışması ve dinamik evrimden dolayı daha yaşlı kümelerde negatife doğru evrilmektedir. Kütle fonksiyonunun eğimi ?TK ~ 30 ve ?KOR ~ 32 değerlerinde ?TK < 0?a evrilmeye başlamaktadır. ?KOR > 32 evrimsel zamanında ?TK < 0 eğimlerine ileri derecede kütle ayrışması neden olmaktadır. Ru 96 kümesi hariç, ?TK > 0 eğimlerine sahip kümeler dış dinamik etkilerin daha az etkili olduğu Güneş çemberi dışında yer almaktadır. NGC 2286, Trumpler 5, Ru 96, NGC 2506 kümelerinin kor ve halolarındaki evrimleşmiş yıldızların yüzdelerinin oldukça benzer olması, Ru 96 hariç, kütle ayrışmasının bu kümelerde etkili olmadığını göstermektedir. Diğer 10 kümenin korlarındaki evrimleşmiş yıldızların yüzdelerinin halolarından yüksek olması kütle ayrışmasının ileri düzeyde olduğuna işaret etmektedir.
Özet (Çeviri)
In this doctoral thesis, probable cluster members of 40 open clusters with Age ? 100 Myr have been selected by means of statistical field star decontamination applied to 2MASS JHKs photometric data. By fitting Padova isochrones to (J-H) - J diagrams, the interstellar reddening E(J-H), and consequently, E(B-V), the apparent distance modulus (m-M)v, the distance (d), and the age (A) of these clusters have been inferred simultaneously. Structural parameters have been derived by fitting theoretical King profiles to the observed stellar radial density profiles. A bifurcation in the cluster distribution is seen at ~ 103 Myr in the planes Rcore - Age and RRDP - Age. This age is older than the ~ 500-600 Myr found in the plane Rcore - Age for Large Magellan Cloud and Small Magellan Cloud globular clusters. At the bifurcation age, part of the clusters expand with time probably due to the presence of stellar black holes, while some seem to shrink due to dynamical relaxation. The large and massive clusters NGC 6819 and Trumpler 20, which are located in the Galactic center, have survived for more than 1 Gyr of external dynamical effects. The massive and younger clusters NGC 6802 and Pismis 19, also at the Galactic center, have lost part of their stars because of external dynamical processes. The survival of the less massive clusters NGC 2192 and Koposov 53 can be explained by the relative scarceness of giant molecular clouds at anti-centre directions. A high number of massive stars in clusters with ?ov < 0 are detected. This may be due to i) the cluster expansion by black hole binaries, ii) transferring low mass stars in core to halo, iii) evaporation and ejection processes. It is also found that the number of massive stars in the core of clusters with ?core < 0 are large. The mass function slope tends to be negative for older clusters, probably due to mass segregation and dynamical evolution. The mass function slope tends to be ?ov < 0 for ?ov ~ 30 and ?core ~ 32. For clusters with ?ov >30, low-mass stars are ejected while massive stars remain in the core. For ?core > 32, slopes such as ?ov < 0 are caused by advanced mass segregation, and those with ?ov > 0, except for Ru 96, are located outside the Solar circle, where external dynamical effects are less efficient. The fraction of evolved stars in the core and halo of NGC 2286, Trumpler 5, Ru 96 and NGC 2506 are quite similar, which suggests that mass segregation is not efficient in these clusters, except for Ru 96. The fraction of evolved stars in the cores of the other 10 clusters is higher than in the halos, thus implying advanced mass segregation.
Benzer Tezler
- Güneş civarından seçilmiş G tayf türü yıldızların kökeni
Origin of selected G-type stars from solar neighbourhood
DENİZ CENNET DURSUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Astronomi ve Uzay Bilimleriİstanbul ÜniversitesiAstronomi ve Uzay Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELÇUK BİLİR
- Güneş civarındaki F-G tayf türü anakol yıldızlarından radyal metal bolluğu gradyenti
Radial metallicity gradient from F-G spectral type main-sequence stars in the solar neighbourhood
OLCAY PLEVNE
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Astronomi ve Uzay Bilimleriİstanbul ÜniversitesiAstronomi ve Uzay Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TANSEL AK
- Güneş civarındaki orta tayf türündeki metalce fakir yıldızların gözlemsel bir çalışması
An observation study of metal poor stars of middle spectral type in the solar neighborhood
MAHMUT MARIŞMAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Astronomi ve Uzay BilimleriAkdeniz ÜniversitesiUzay Bilimleri ve Teknolojisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TİMUR ŞAHİN
- Güney yarımkürede seçilen bazı W UMa türü çift yıldızların tayfsal ve fotometrik incelenmesi
Spectroscopic and photometric study of some W UMa type binary stars selected in the southern hemisphere
BURCU ÖZKARDEŞ
Doktora
Türkçe
2010
Astronomi ve Uzay BilimleriÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET ERDEM
- Parvoviral enteritisli köpeklerde bazı kardiyak biyobelirteçlerin araştırılması
Başlık çevirisi yok
GİZEM ŞEYMA BÖLÜK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Veteriner HekimliğiHatay Mustafa Kemal Üniversitesiİç Hastalıkları (Veterinerlik) Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİYE SAĞKAN ÖZTÜRK