P91 çeliğinin sürünme ve kırılma özelliklerinin small punch testiyle belirlenmesi
Determination of creep and fracture properties of P91 steel by small punch testing
- Tez No: 343134
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ALİ DURMUŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mühendislik Bilimleri, Engineering Sciences
- Anahtar Kelimeler: Small Punch Test Tekniği, P91 çeliği, Isı tesiri altındaki bölge, sürünme, kırılma, sürünme veri analizi, sünek-gevrek geçiş sıcaklığı, çentik, sonlu elemanlar analizi, Small Punch test technique, P91 steel, Heat Affected Zone, creep, fracture, creep data evaluation, ductile to brittle transition temperature, notch, finite element analysis
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Uludağ Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Makine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 161
Özet
Bu tez kapsamında bir minyatür test tekniği olan Small Punch (SP) Testi kullanılarak P91 (9Cr-1Mo) çeliği kaynaklı bağlantısının esas metal, kaynak metali, ısı tesiri altındaki ince ve kaba tane yapılı bölgelerinin sürünme ve kırılma özellikleri incelenmiştir. P91 kaynaklı bağlantısının farklı bölgeleri için SP sürünme testi kullanılarak elde edilen sonuçların geleneksel test sonuçlarıyla korelasyonu SP testi için oluşturulmuş Avrupa Standartlar Komitesince belirlenmiş Uygulama İlkelerine (CEN Code of Practice-CEN CoP) göre yapılmıştır. SP sürünme testi sonuçlarının yorumlanmasında ayrıca membran şekil değişimi teorisi temeline dayanarak geliştirilmiş olan yeni bir yöntem kullanılmıştır ve bu yöntemin geçerliliğine dair olumlu sonuçlar elde edilmiştir. Kaynak bağlantısının tüm bölgeleri için farklı sıcaklıklarda SP kırılma testleri yapılarak bölgelere ait sünek-gevrek geçiş sıcaklıkları belirlenmiştir. Esas metal ve kaynak metaline ait SP geçiş sıcaklıklarının Charpy V çentik Darbe testi sonuçlarından elde edilen geçiş sıcaklıklarıyla korelasyonu yine Code of Practice İlkelerine göre yapılarak literatürde P91 çeliği için henüz belirlenmemiş olan SP-Charpy geçiş sıcaklığı korelasyon katsayıları belirlenmiştir. Standart SP numunelerinden farklı olarak çevresel yönde açılmış çentiğe sahip yeni bir SP numunesi kullanılarak, çentik etkisinin SP geçiş sıcaklığına etkisi incelenmiştir. P91 çeliğinin SP sürünme ve SP kırılma testleri esnasındaki mekanik davranışı deneysel sonuçlarla doğrulanmış sonlu elemanlar modelleriyle incelenmiştir. Bu modeller aynı zamanda deneysel ekipmanın optimizasyonunda ve çentikli SP numunelerin davranışının incelenmesinde de kullanılmıştır. P91 kaynaklı bağlantısının mikroyapısının incelenmesi için optik mikroskop yöntemi, SP kırılma test numunelerinin kırılma yüzeylerinin incelenmesi için ise taramalı elektron mikroskobu (SEM) yönteminden faydalanılmıştır.
Özet (Çeviri)
Within the scope of this thesis creep and fracture mechanical properties of different zones of a P91 (9Cr-1Mo) steel weldment, namely weld metal, base metal, Heat Affected Zone-Fine Grained and Heat Affected Zone-Coarse Grained were determined by Small Punch (SP) Test which is a miniaturized testing technique. The obtained experimental results of the SP creep tests for the different zones of the P91 weldment were correlated with the conventional test results in accord with the guidelines of the CEN Code of Practice (CEN CoP) for SP testing. The evaluation of the SP creep test results was also performed according to a new approach originating from the membrane stretching theory and promising results were acquired validating the applicability of this approach. Ductile to Brittle Transition Temperatures were evaluated from SP fracture tests for all of the zones. The SP transition temperatures of base metal and weld metal were correlated with the transition temperatures obtained from Charpy V notch tests according to the Code of Practice and SP-Charpy transition temperature correlation coefficients were determined for P91 steel which weren?t available in the literature. As well as conventional SP specimens, a new type of SP specimen with a circular notch was used for SP fracture tests to investigate the notch effect on the SP transition temperature. The mechanical behaviour of P91 steel during SP creep and SP fracture tests was investigated by finite element models which were validated according to the experimental results. These models were also utilised in the optimization of the experimental equipment and understanding the mechanical behaviour of the notched SP discs. Optical microscopy was used for investigating the microstructure of the P91 weldment and scanning electron microscopy (SEM) was employed to study the fracture surfaces of the SP fracture discs.
Benzer Tezler
- Investigating the creep rupture behavior of p91 steel by empirical approaches: İn as-manufactured condition and after shielded metal arc welding
Ampirik yaklaşımlarla p91 çeliğinin sürünme kopması davranışının incelenmesi: İmal edildiği durumda ve korumalı metal ark kaynağı sonrasında
MUHAMMAD JUNAID ASLAM
Doktora
İngilizce
2023
Metalurji MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiMetalurji ve Malzeme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEMİL HAKAN GÜR
DR. CANER BATIGUN
- Kimyasal bileşimi farklı SA 335 P91/SA 106 Grade B çeliklerinin kaynaklı birleştirme işleminin araştırılması
Research of dissimilar welding from SA 335 P91 to SA 106 Gr B steels which has different chemichal composition
AYKUT ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Makine MühendisliğiSakarya ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ERDAL KARADENİZ
YRD. DOÇ. DR. MEHMET TÜRKER
DOÇ. DR. UĞUR ÖZSARAÇ
- Sertleştirme ve menevişleme ısıl işlem parametrelerinin P91 çeliğinin mekanik özellikleri üzerine etkileri
Effect of quencing and tempering heat treatment parameters on the mechanical properties of P91 steel
CANER TÖRE
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Metalurji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiMetalurji ve Malzeme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEVAT BORA DERİN
- P91 çeliği ile farklı metallerin kaynağı ve ısıl işlemleri-mekanik özellikleri
Dissmiliar welds of P91 steel and pwht-mechanical properties
VOLKAN UYGUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Makine MühendisliğiUludağ ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. ALİ BAYRAM
- Common agricultural policy: Turkey's harmonisation
Ortak tarım politikası: Türkiye'nin uyumu
GÜLŞAH MERCAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2007
Ekonomiİhsan Doğramacı Bilkent ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. GULGUN TUNA