Pertek (Tunceli) yöresinde etnobotanik araştırmalar
Ethnobotanical investigations in Pertek (Tunceli)
- Tez No: 359803
- Danışmanlar: PROF. DR. ERTAN TUZLACI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Botanik, Botany
- Anahtar Kelimeler: Etnobotanik, Pertek, Tunceli, Türkiye, Ethnobotany, Pertek, Tunceli, Turkey
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Farmasötik Botanik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 459
Özet
Pertek (Tunceli) yöresinde halkın yararlandığı ve yaşamında geleneksel yeri olan bitkileri belirlemek üzere etnobotanik araştırmalar yapıldı. Bu amaçla, Nisan 2009-Haziran 2012 tarihleri arasında Pertek İlçe merkezine ve 45 köyünün hepsine gidildi. Arazi çalışmaları esnasında yöreden 627 bitki örneği toplandı ve bu bitkilere ait çeşitli etnobotanik bilgiler derlendi. Bu araştırmanın bulguları metin içinde ayrıntılı olarak sunulmaktadır. Bu çalışmanın sonuçlarına göre yörede etnobotanik kullanımı olan 284 bitki (takson) saptandı. Bunların 281'i yabani, 3'ü ise yörede yetiştirilen bitkilerdir. Bu bitkiler en çok sırasıyla halk ilacı (266 takson), besin (73 takson), içeçek (27 takson), boya (19 takson), baharat (13 takson), hayvan yemi (12 takson), süs (7 takson), yakacak (8 takson), süpürge (5 takson) ve çit (4 takson) olarak kullanılmaktadır. Bu çalışma Pertek yöresinde etnobotanik yönden yapılan ilk geniş kapsamlı araştırmadır. Bu çalışmada yer alan bitkilerin bu yöreyle ilgili kullanışları ilk kez kaydedilmektetir. Pertek yöresinde halk ilacı olarak kullanılan bitkilerden 225'i Tunceli İli'nde, 90'ı yurdumuzda ilk kez kaydedilmektetir. Besin kaynağı olarak yararlanılan 73 bitki Tunceli İli'nde, bunların üçü ise Türkiye'de ilk kez kaydedilmektetir. Bu çalışmamızda ayrıca yörede yetişen veya yetiştirilen 260 bitkiye ait toplam 398 yöresel ad sunulmaktadır. 260 bitkiden hepsinin yöresel adı Pertek İlçe'sinde bunların 225'nin yöresel adı Tunceli İli'nde ve 63'ünün ise Türkiye'de ilk kez kaydedilmektetir.
Özet (Çeviri)
The ethnobotanical investigations were made in order to determine the plants used by the people in the locality of Pertek (Tunceli) and which have a traditional function in their life. For this purpose, the center of Pertek and all of the 45 villages have been visited between April 2009-June 2012. During the field works, 627 plant specimens were collected and the various ethnobotanical information belonging to these plants was provided. The findings of the research are presented in detail in the text. According to the results of this study total 284 taxa which have ethnobotanical usage, were identified. Among them 281 taxa are wild and 3 taxa are cultivated. The plants are mostly used as folk medicine (266 taxa), food (73 taxa), beverage (27 taxa), dye (19 taxa), spice (13 taxa), animal food (12 taxa), ornament (7 taxa), fuel (8 taxa), broom (5 taxa) and fence (4 taxa). This study is the first comprehensive survey of ethnobotanical aspects in Pertek. The usages of all taxa are recorded in Pertek for the first time. Among the plants used as folk medicine in Pertek 225 taxa in Tunceli, 90 taxa in Turkey are also recorded for the first time. All of the 73 plants utilized as food source in Tunceli and 3 taxa of them in Turkey are recorded for the first time. In addition, total 398 vernacular names belonging to wild or cultivated 260 taxa are presented in this study. The vernacular names are recorded for the first time for 260 taxa in Pertek, 225 taxa in Tunceli and 63 taxa in Turkey.
Benzer Tezler
- Elazığ magmatitleri-Keban metamorfitleri dokanaklarında bulunan demir cevherleşmelerinin cevher mineralojisi
Ore mineralogy of the iron mineralizations in the contacts between Elaziğ magmatites and Keban metamorphic rocks
GÖKÇE PUSAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Jeoloji MühendisliğiFırat ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET SAĞIROĞLU
- Pertek (Tunceli) ilçe merkezinin coğrafi etüdü
Geographical study of the county town Pertek (Tunceli)
EMRAH ŞIKOĞLU
- Tunceli yöresinde yetişen kekik (Thymus kotschyanus Boiss.& Hohen. Var. Glabrescens Boiss.), Yaban nanesi (Mentha Longifolia (L.) Hudson subsp. Typhoides (Briq) Harley var. Typhoides), Kenger (Gundelia tournefortii L. var. Armata Freyn&Sint) gibi bitkilerin antioksidan kapasitesinin belirlenmesi
Determining the antioxidant capacities of plants such as thyme (Thymus kotschyanus boiss.& hohen. var. Glabrescens boiss.), wild mind (Mentha Longifolia (L.) Hudson subsp. Typhoides (Briq) harley var. Typhoides), Cardoon (Gundelia tournefortii L. Var. Armata Freyn&sint) growing in Tunceli region
UĞUR KONAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Gıda MühendisliğiTunceli ÜniversitesiGıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FULYA BENZER
- Tunceli yöresinde yetişen kuşburnu (Rosa canina) ve alıç (Crataegus orientalis) yabani meyvelerinin toplam fenolik madde miktarı, fenolik kompozisyonu, antioksidan kapasitesi ile bazı fizikokimyasal özelliklerinin belirlenmesi
Determination of total phenolic content, phenolic composition, antioxidant capacities and some physicochemical features of rosehip (Rosa canina) and hawthorn (Crataegus orientalis) wild fruits growing in the region of tunceli
ŞENAY KASUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Gıda MühendisliğiMunzur ÜniversitesiGıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FULYA BENZER
- Tunceli bölgesi'ndeki Urartu kalıntıları
Urartian's remainder in the Tunceli area
İRFAN SEVİM
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
ArkeolojiDicle ÜniversitesiArkeoloji ve Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. GÜROL BARIN