Geri Dön

Plak kapağı tasarımının grafik sanatlar içindeki yeri (1960 sonrası)

Başlık çevirisi mevcut değil.

  1. Tez No: 36875
  2. Yazar: G. EMİN SONAD
  3. Danışmanlar: Y.DOÇ.DR. ULUFER TEKER
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 1994
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 154

Özet

150 lerden (gazete v.b.) tek tek kesilen harflerin kolaj niteliğinde yanyana yapıştırıldıkları yazıdır. Punk biçemi çoğunlukla doğrudan saldırgan ve korkutucu olmasına rağmen, en çok soytarılığın şiddetiyle tanımlanır. Zamanla akım, etkisini yitirmiş ve kendi içinde fraksiyonlara ayrılmıştır. Günümüze kadar getirdiğimiz plak kapaklarının gelişim sürecinde, ünlü kapak tasarımcılarına ve yaptıkları çalışmalara örneklerle değinildikten sonra plak kapağı tasarımının Türkiye'deki etkilerinden bahsedilmiş ve sayılı çalışmalardan örnekler sunulmuştur. Dördüncü bölümde plak kapaklarının basım ve çoğaltım aşamaları anlatılmıştır. Bir plak kapağı tasarımının oluşumu sırasında, tasarımından baskısına, müziğinden prodüksiyonuna kadar çeşitli aşamalardan geçilir. Bu zahmetli yolda birçok kişi, ürünün hem sanatsal hem ticari bazda alıcıya en cazip biçimde sunulması için çalışır. Plak kapaklarının oluşumuyla ilgili olan dördüncü bölümde, yukarıda belirtilen oluşum evreleri, birçok önemli kapak tasarımına imzasını atmış ünlü İngiliz Hipgnosis şirketinin kap samında incelenecektir. Bu örneklendirmeyle, hem profesyonel bir tasarım şirketinin çalışma şekli ve prensibi, hem de bir plak kapağının hangi aşamalardan geçtikten sonra izleyiciye ulaştığı anlatılmıştır. Beşinci ve son bölüm projenin uygulama çalışmalarının biçim ve içerik olarak açıklanmasına ayrılmıştır.148 görmeye başlamıştır. Değişik tekniklerin ve yeni yöntemlerin karıştırılması yaratıcı olanaklar için geniş bir yelpaze oluşmasına yol açmıştır. Teknik çoğaltılabilirlik - özellikle de ipek baskı yöntemi- sanatçının yaratma sürecinde çoğunlukla tasarım üzerinde yoğunlaşmasına, baskı işinin kendi sine daha az kafa yormasına olanak sağlamıştır. Yeni Dada'cılık İngiltere ve Amerika'da Pop-Art, Hard-Edge resmiyle anlatılan yeni konstrüktivizm, Happeningler, eleştirel bir figürcülük, yeni teknik ve malzemeler, toplumsal eleştirel tarza yöneliş, katı bir kavram- salcılık 601ı yılların sonunda on yıllık bir sürecin genel özelliklerini belir ler. Grafik baskının alışılagelmişin ötesinde yaygınlaşması da 60'lı yılarda sanatın atelye galeri ve müze engellerini nasıl aşacağının kanıtıdır. Thomas Edison'un yaptığı ilk ses kaydından bugüne yüzlerce yıl geçti. Profesyonel ve deneyimli müzik adamları birçok bakımdan yenilikler getir diler. Müzikholler, operalar, dans salonları ve buna benzer daha birçok mekan hizmete sunuldu. Bu gelişmelerle birlikte müzikle beraber onun hal ka ulaşmasında önemli bir rol oynayan kapak tasarımları da değişmeye başladı. Önceleri kullanılan mekanik röprodüksiyonlar daha sonra gelişen baskı feniklerinin de yardımıyla yerini özgün, duyarlı ve içerikli tasarımlara bıraktılar. Bu tasarımlar grafik dilin ve görselliğin taşıyıcıları oldular. Gide rek kaydedilmiş müziğin paketlenmesi küçümsenmeyecek bir şekilde aşama kaydetti ve bu sanat dalı grafik sanatlar içindeki yerini sağlamlaştırıp başlı başına bir uzmanlık alanı olarak karşımıza çıkmıştır. İlk plak kapakları dayanıklı değillerdi ve uzun süre korunmaları olası değildi. Ayrıca plakçı dükkanlarında üretiliyorlardı. Sade ve basit kapaklar belli firmaların mühürlerini taşıyorlardı. Bununla beraber plak şirketinin adı bir reklam unsuru gibi kapakta yer alıyordu. Tipografik açıdan düz ve sade tasarımlar olarak nitelendirebileceğimiz ilk dönem kapakları, üzerlerinde yer alan fonograf ya da gramofon çizimleriyle beraber çeşitli sanat akımlarının özelliklerini taşıyorlardı. Daha sonraları caz plaklarının gündeme gelmesiyle illüstratif tasarımlar kendini göstermeye başladı. Bu tasarımlar, bir mekan içinde dans partisi veren insanların (Foxtrot gibi zamanın gözde dansları) görüntüleri ya da açık havada bir kır partisi niteliğinde fonograf eşliğinde dans eden insanların görüntüleri olarak karşımıza çıkmıştı. 40'lı yılların başında resimli ve çizime yönelik kapak tasarımlan149 gündeme gelmeye başladı. Çizimler genellikle karakalemle ve guaş boya tekniğinde yapılıyordu. Bazen de sanatçıların fotoğraflarıyla birlikte tasarlanıyorlardı. Bu tasarımlar kapağa basıldıktan sonra mukavva üzerine preslenerek kalınlaştırılıyor ve dayanıklılığı artırılıyordu. 501i yılarda müzik ile sinema dünyaları bir yaklaşma yaşadı. Amerika'daki büyük plak şirketleri Hollywood müzikallerini, film müzikleri anlamında“Soundtrack”denilen plaklar halinde piyasaya sürdüler. Bu plakların içlerinden filmlerin afişleri de çıkıyordu. Afişlerin formatları plak kabının formatına uygun şekilde küçültülmüş olarak basılıyordu. Bu tarz plaklar giderek yaygınlaştı ve günümüze kadar geldi.“Soundtrack”albümleri günümüzde de çok sayıda çıkmaktadır ve özel bir alıcı (koleksiyoncu) kesimi bile oluşmuştur. Kapak tasarımlarının önemli olmasına katkıda bulunan görsel etki 60'lı ve 70'li yıllarda fazlalaştı ve plak kapağı çağdaş kültürün geniş bir yelpaze si gibi oldu. Sinema, moda fotoğrafı, modern sanatlar, fantazya ve bilim kurguya dayalı illüstrasyonlar umulmadık kombinasyonlarda kendini gösterdi. Zamanla gelişen sektör içinde genç tasarımcılar konuyu daha da ilerleterek günümüzde bilgisayar grafiğini devreye soktular. Plak kapağı tasarımı önemli bir sanat dalı olarak kendi sınırlarını genişletip grafik sanatlar içindeki yerini kabul ettirdi. 70'ler - 80'ler dönümünde, Batı Avrupa gençliği içinde, mevcut toplum sal sistemden sadece uzaklaşma değil nefret duyan, bu nefreti ifade etmenin ötesinde bir çözüm ve umut göremeyen alt-kültür akımları baş gösterdi; anarşist eğilimli Provo 1ar, Sponlar ve daha fazla yaygınlaşan Punk. Punk sadece 80'lerin başlarındaki alt kültürün çıkış dinamiklerini değil, kapitalizmin kültür endüstrisinin alt kültürleri evcilleştirme mekanizmalarını kav ramak bakımından da elverişli bir olgudur. Aslında 80'lerde, kapitalist düzenin hiçbir alt kültür tarafından rahatsız edilmediği söylenemez. Ekolojist akım ve yeşil hareket, kapitalist tüketim toplumunun önemli ihtiyaçlarını sorgulamasıyla, bürokratik, hiyerarşik, merkezi normlara hayır demesiyle, 80'lerde epey yaygın bir alt kültürel atmosfer oluşturdu. Bu atmosfer, birçok alanda olduğu gibi plak kapağı tasarımını da etkiledi. Plak kapaklan, dergilerin grafiği ve düzenlenişi bile Punk'ın gizli gizli ve anarşik üsyubuna benziyordu. İki tipografık modelden birisi, duvar yazısı benzeri püskürtme yazıya benzeyen akıcı bir yazı, öteki de farklı yer-150 lerden (gazete v.b.) tek tek kesilen harflerin kolaj niteliğinde yanyana yapıştırıldıkları yazıdır. Punk biçemi çoğunlukla doğrudan saldırgan ve korkutucu olmasına rağmen, en çok soytarılığın şiddetiyle tanımlanır. Zamanla akım, etkisini yitirmiş ve kendi içinde fraksiyonlara ayrılmıştır. Günümüze kadar getirdiğimiz plak kapaklarının gelişim sürecinde, ünlü kapak tasarımcılarına ve yaptıkları çalışmalara örneklerle değinildikten sonra plak kapağı tasarımının Türkiye'deki etkilerinden bahsedilmiş ve sayılı çalışmalardan örnekler sunulmuştur. Dördüncü bölümde plak kapaklarının basım ve çoğaltım aşamaları anlatılmıştır. Bir plak kapağı tasarımının oluşumu sırasında, tasarımından baskısına, müziğinden prodüksiyonuna kadar çeşitli aşamalardan geçilir. Bu zahmetli yolda birçok kişi, ürünün hem sanatsal hem ticari bazda alıcıya en cazip biçimde sunulması için çalışır. Plak kapaklarının oluşumuyla ilgili olan dördüncü bölümde, yukarıda belirtilen oluşum evreleri, birçok önemli kapak tasarımına imzasını atmış ünlü İngiliz Hipgnosis şirketinin kap samında incelenecektir. Bu örneklendirmeyle, hem profesyonel bir tasarım şirketinin çalışma şekli ve prensibi, hem de bir plak kapağının hangi aşamalardan geçtikten sonra izleyiciye ulaştığı anlatılmıştır. Beşinci ve son bölüm projenin uygulama çalışmalarının biçim ve içerik olarak açıklanmasına ayrılmıştır.

Özet (Çeviri)

Özet çevirisi mevcut değil.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    860894

    Beşinci metakarpal kırıklarının tedavisi için yeni bir yaklaşım geliştirilmesi

    Development of a new approach for the treatment of fifth metacarpal fractures

    LÜTFİYE CAYMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    BiyomühendislikSakarya Üniversitesi

    Biyomedikal Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ OSMAN İYİBİLGİN

    DOÇ. DR. LEVENT BAYAM

  2. Tez No

    119520

    Piezoelectric ceramics and their applications in smart aerospace structures

    Piezoelektrik seramikler ve akıllı uzay yapılarındaki uygulamaları

    TARKAN ÇALIŞKAN

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2002

    Havacılık MühendisliğiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Havacılık Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YAVUZ YAMAN

  3. Tez No

    421157

    Nonlinear dynamic behaviour of tapered sandwich plates with multi-layered faces subjected to air blast loading

    Çok katmanlı yüzeylere sahip kalınlıkça sivrilen sandviç plakların anlık basınç yüklemesi altındaki lineer olmayan dinamik davranışı

    SEDAT SÜSLER

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2015

    Havacılık Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Uçak ve Uzay Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HALİT SÜLEYMAN TÜRKMEN

  4. Tez No

    219526

    1950 ve 1980 yılları arasındaki görsel sanat ve tasarım akımlarının müzik albüm plak kapaklarına yansımaları ve grafik eğitiminde yeri

    The effect of visual art and design trends on album covers between 1950-1980 and the relevance to graphic education

    ÖZGÜR KARA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    Güzel SanatlarGazi Üniversitesi

    Uygulamalı Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. ATİLLA İLKYAZ

  5. Tez No

    132793

    1960-1980 arası Türkiye'de yayımlanmış hiciv plaklarının tematik açıdan incelenmesi

    Thematic analysis of Ironic records in Turkey between 1060-1980

    LEVENT ÇELİK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    Halk Bilimi (Folklor)Hacettepe Üniversitesi

    Türk Halk Bilimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NEBİ ÖZDEMİR

Geri Dön