Mimari tasarım sürecinde kullanıcı katılımı üzerine bir model önerisi
A model proposal for user participation in architectural design process
- Tez No: 374159
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ZEHRA ERSOY
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Katılımlı tasarım, kamusal mekan, kullanıcı-çevre ilişkileri, tasarım modeli, Participatory design, public space, user-environment interactions, design model
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Bina Bilgisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 207
Özet
Yaşadığımız çevrenin en belirgin ve temel öğesi olan kentsel mekan; fiziksel gerçekliğiyle birlikte, yaşamsal değerler ve gündelik hayat izleri barındıran, sosyal ve kültürel çok boyutlu bir olgudur. Mimarlık ise toplumsal etkileşimlerle ve dönüşümlerle her seferinde yeniden şekillenen ve tanımlanan, tasarlama ve üretme bağlamında kentsel mekanın oluşumunda en belirleyici eylem alanıdır. Bu çalışma kentsel mekanı şekillendiren aktif eylem olarak mimarlığın icrası ve organizasyonel yapısının değişmekte olduğunu saptayarak; özellikle kamusal alandaki yeni tasarım yaklaşımlarının olasılıkları üzerine tartışır; güncel paradigmaları irdeleyerek öneri oluşturmaya çalışır. Bugün dünyada gelişen çoğulcu, katılımcı ve demokratik yönetim taleplerinin, mimarlık alanında da karşılık bulduğunu görmek ve bu beklentileri hassas ve bilimsel bir tabanda tartışıp, uzman bilgi ve deneyimin kontrolünü kaybetmeden, yeni yöntem ve yaklaşımlar önermek gerekmektedir. Dolayısıyla bu çalışma, kamusal alan oluşumlarında mimari tasarım süreci için katılımlı bir tasarım yaklaşımı modeli önermektedir. Modeli oluşturmak üzere kurulan arkaplan/kavramsal çerçeve iki temel çalışmaya dayandırılır: Birincisi, kentsel coğrafyanın oluşumunda katılımı gözeten belirgin mimari tasarım çalışmalarının değerlendirilip süreç analizlerinin yapıldığı“Kullanıcı Katılımlı Tasarım Uygulamalarının Süreç Değerlendirmeleri”; ikincisi çevre tasarım araştırmaları alanında gerçekleştirilmiş, insan çevre odaklı yaklaşım ve uygulama örneklerini değerlendirerek oluşturulan bir 'Analiz Sistemi' modeli çalışması olacaktır. Anılan her iki başlık, katılımlı somut uygulamaların analiz edildiği ve kuramsal zemine oturtulduğu önemli çalışmalardır. Çalışma bu kavramsal çerçeve ve arka plana yaslanarak, karşılaştırmalı değerlendirmeler sonucu ortak çıkarımlar oluşturmakta ve sonuçta 'Kullanıcı Katılımlı Tasarım Modeli' önermektedir. Bu modelin, kullanıcı-mekan uyumu bağlamında nitelikli ve sürdürülebilir kentsel mekan oluşumlarına ve kamusal alan kullanımlarına katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
Urban space, which is the most distinctive and basic element of the environment we live in, is a socially and culturally multidimensional matter that employs vital merits and traces of daily life with its physical reality. Architecture is the most distinctive space of practice in development of urban spaces in means of designing and producing, which is reformed and redefined each time with social interactions and transformations. This thesis discusses about exercise of architecture as an active practice that gives form to urban space, possibilities of new design approaches especially in public space by determining the changes in its organisational structure, and struggles to create suggestions by studying contemporary paradigms. It is necessary to witness that pluralist, participatory and democratic regime demands being developed in today's world find their counterparts in architecture and suggest new methods and approaches by discussing these demands on a sensitive and scientific basis, without losing the control of professional knowledge and experience. Consequently, this thesis puts forward a participatory design approach model in architectural design process. The background / conceptual frame that is set up to create the model are grounded on two basic works: the first one is;“Evaluation of User Participatory Design Practice Process”in which all architectural design practices that favour participation in developing of the urban space are evaluated and the processes are analysed; the second one is“A Framework for Analysing”which is created by evaluating the examples of human environment focused approaches and applications which have been realised in environment design researches area. Both of the titles to be mentioned are critical works in which concrete participatory applications are analysed and grounded on conceptual base. This work leans on this conceptual framework and background to develop common outputs as a result of comparative evaluations and consequently suggests a“User Participatory Design Model”. It is foreseen that this model is going to contribute to the creation of urban spaces that are qualified and sustainable in means of user-space harmony and to the use of public spaces.
Benzer Tezler
- Human centred performance approach (hcpa) for adaptive facade design
Uyum gösteren cephe tasarımı için insan odaklı performans yaklaşımı
MİNE KOYAZ
Doktora
İngilizce
2022
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLTEN ASLIHAN ÜNLÜ
- Modulor ölçü dizisinin parametrik temsili
Parametric representation of modulor scale
AREN SEMERCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiBilişim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HAKAN TONG
- Mimari tasarım eğitimi sürecinde destekleyici uygulamalar bütünü olarak allosterik öğrenme temelli bir metodoloji
Allosteric learning based methodology as a package of supporting applications in the architectural design education process
HANDE GÜL KANCA
Doktora
Türkçe
2020
MimarlıkKaradeniz Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERKAN AYDINTAN
- BIM-based facility management: A framework for cobie implementation
BIM tabanlı tesis yönetimi: Cobie uygulaması için bir çerçeve
MERVE ÖZDEMİR ÖĞÜT
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BAHRİYE İLHAN JONES
- Dar gelirliler için toplu konut üretiminde mimari tasarım süreci ve kullanıcının rolü üzerine bir model önerisi Van kenti örneği
A proposal on the architectural design process and user participation in the production of mass housing for the low-incomers the case of city of Van
MUSTAFA GÜLEN
Doktora
Türkçe
2019
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DENİZ İNCEDAYI