Kültürel coğrafya açısından bir inceleme: Çanakkale ilinde geleneksel köy hayırları
A review in terms of culturel geography: Charity of the village in Çanakkale
- Tez No: 408893
- Danışmanlar: DOÇ. DR. VEDAT ÇALIŞKAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Coğrafya, Halk Bilimi (Folklor), Geography, Folklore
- Anahtar Kelimeler: Çanakkale, Köy Hayırı, Baharı Karşılama Törenleri, Kültürel Etnik Kimlik, Kültürel Coğrafya, Çanakkale, Charity of the village, Ceremony of Welcome to Spring, Identity of Culturel Ethnic, Cultural Geography
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Coğrafya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 180
Özet
Kültür, insanlık tarihinin başladığı günden itibaren ortaya çıkan ve zaman içerisinde dünyanın farklı yerlerine yayılan bir olgudur. Kültürün dünya üzerinde yayılış göstermesi gerek maddi gerekse manevi unsurların kültürleşme ile çoğalmasına neden olmuştur. Dünyanın çeşitli coğrafyalarındaki kültürler birbirlerinden farklı özellikler gösterseler de birçoğunun ortaya çıkma amacı (eğlence, hasat kutlaması, dini ritüeller, vb.) köken olarak birleri ile aynıdır. Her ne kadar kökenleri aynı olsa da yerel tüm kültürler birbirlerinden farklı özellikler gösterir. Sonuç olarak, kültürlerin tarih boyunca birbirleri ile etkileşim içinde olmaları – farklı coğrafyalarda köklenip yaşamalarına rağmen – aslında hiçbir kültürün bir diğeriyle kesin ve net çizgilerle ayrılmadığının kanıtıdır. Anadolu toprakları tarih boyunca bir çok kültüre (Hitit, Urartu, Fenike, Frigya, Helen, Roma, Truva, vb.) ev sahipliği yapmıştır. Bunda en etkili olan faktör, Anadolu'nun eski dünya karaları olan Asya, Avrupa ve Afrika'nın birbirine en çok yaklaştığı Akdeniz Havzası'nda yer almasıdır. Tarihin ilk dönemlerinden itibaren aynı zaman diliminde Anadolu topraklarında bazı faktörlere bağlı olarak (iklim şartları, verimli tarım ovaları, su kaynaklarının bol olması, ticaret ve göç yolları üzerinde olması, yer altı zenginliklerinin fazla olması, vb.) birden fazla büyük medeniyet yan yana yaşamıştır. Zengin bir kültürel yapıya sahip olan Anadolu, bu zenginliğini birçok faaliyette göstermektedir. Ülkemizde gerçekleştirilen yerel etkinlikler (hıdırellez, nevruz, köy hayırları, vb.) hem Türk kültürünü hem de İslami motifleri taşımaktadır. Ayrıca bu etkinlikler ülkemizde yöreden yöreye farklılıklar içerir. Çünkü ülkemiz birbirinden çok farklı özelliklere sahip toplumlara ev sahipliği yapmaktadır. Ülkemizin batısında yer alan Çanakkale ili Anadolu'nun Avrupa'ya açılan iki önemli kapısından biridir. Yörenin tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmış olması etnik ve kültürel açıdan zenginleşmesine vesile olmuştur. Çanakkale ilinde çeşitli kültürel etnik kimliklerin varlığı yörede kırsal etkinlikleri de (yağlı pehlivan güreşi, deve güreşi, köy hayırları, hıdırellez, nevruz, bağbozumu, vb.) çeşitlendirmiştir. Ülkemiz sınırları içinde örneklerine daha çok Güney Marmara bölümünde (Balıkesir, Bursa, Çanakkale) rastlanan köy hayırları geleneksel baharı karşılama törenleri kapsamında yer almaktadır. Bu etkinlikler baharı karşılama töreni niteliği taşımasının yanı sıra yardımlaşma, dini ritüeller ve çeşitli spor etkinliklerini (güreş vb.) de bünyesinde barındırır. Araştırma kapsamında seçilen örneklem hayırları Çanakkale ilinin birçok kırsal yerleşmesinde düzenlenmektedir. Bu kapsamda çalışmanın amacı, köy hayırlarının dağılış özelliklerinin coğrafi ortamla ilişkisini değerlendirmektir. İl ölçeğinde dağılış gösteren çeşitli büyüklükteki köy hayırlarının, köylerin temel geçim kaynakları, sosyo-kültürel özellikleri, il ve ilçe merkezi ile var olan ulaşım bağlantıları açısından analiz edilmesi hedeflenmiştir. Araştırma kapsamında sağlanan çeşitli veriler, saha çalışmalarında uygulanan anket, mülakat ve gözlem teknikleri ile toplanmıştır. Yerleşmeler ve katılımcılara ilişkin bulgular (demografik, kültürel, vb.) frekans ve yüzde hesaplamalarıyla analiz edilmiştir. Elde edilen bulgular sonucunda yörede gerçekleştirilen köy hayırı etkinlikleri kültürel bir zenginlik taşımasının yanı sıra kırsal turizm açısından potansiyel taşıdığı söylenebilir.
Özet (Çeviri)
Culture, in the history of mankind emerged from the day they start, and in time spread to different parts of the world is a phenomenon. Culture is spreading over the World, caused to both material and moral elements of acculturation with proliferation. The world's various geographies cultures have different properties from each other although they are also the emergence of many purposes (entertainment, harvest celebrations, religious rituals, etc.) are the same with each other in origin. Although the origins of the same though local all cultures show different characteristics. As a result, to interact with each other throughout the history of culture – spite of living in different regions – in fact, it's the proof that any cultures separated with clear-cut lines. Anatolia had been hosted many cultures throughout history. Here the most effective factor is, Anatolia located in the lands of the ancient world, Asia, Europa and Africa the closest approach to each other of the Mediterranean Basin. From the early periods of date in the same time, depending on certain factors in Anatolia (climate, fertile agricultural plains, abundant water resources, trade and is on the migration route, more than underground resources, etc.) more than one of the great civilization lived side by side. With a rich cultural structure of Anatolia, shows that wealth many activities. Local evets performed in our country ( hıdırellez , nowruz , such as charity of the village ) exist both Turkish and Islamic culture motifs. In addition, these activities include differences from region to region in our country. Because our country host communities which have very different characteristics from each other. Çanakkale is located west of our country which is one of the two major door opened Anatolia to Europe. Having hosted many civilizations throughout history, have been instrumental in to the enrichment of the region ethnically and culturally. The presence of various ethnic identity in Çanakkale where rural activities in the region has also diversified. (Oiled wrestling, Camel wrestling, Charity of the village, Hıdırellez, Nowruz, Vintage, etc.) In our country, more examples section of the South Marmara (Balıkesir, Bursa, Çanakkale) found charity of the village with traditional welcome ceremony spring is located in the scope. These activities embodies both spring welcoming ceremony and assistance, religious rituas and variety of sports ( wrestling, etc). Research within the selected charity of the village are held in many rural settlements of Çanakkale. In this context, the purpose of the study is to evaluate the relationship with the geographical enviroment of the distribution characteristisc of the charity of the village. County-scale distribution of various sizes of the charity of the village, basic livelihood of the village, socia-culturak characteristics, transport links with exixting provincial and district aimed to be analyzed. The scope of the researh provided a variety of data, applied in field work, surveys and interviews were colllected. Settlements and findings related to the participants (demographic, cultural, etc.) were analyzed by frequency and percentage calculation. As a result of the findings that the charity of the village events utilities are cultural property and which have potential for tourism at the same time.
Benzer Tezler
- Evaluation of textbook series 'Life' in terms of cultural components
'Life' ders kitapları serisinin kültürel bileşenleri açısından değerlendirilmesi
AYÇA BERNA BÖCÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesiİngiliz Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SALİM RAZI
- Limanköy (Kırklareli ili) - Malatra Burnu (İstanbul ili) arasındaki kıyılar ve çevresinin turizm coğrafyası
Tourism geography of the coastal area between Limanköy (Kirklareli) and Cape Malatra (Istanbul) and its environs
GÜLSEN ERGİNAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
CoğrafyaÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiOrtaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OKAN YAŞAR
- Sanayi coğrafyası açısından bir inceleme: Tosya OSB örneği
An examination from the point of view of industrial geography: an example of Tosya Organized Industrial Zone
ENGİN KILIÇ
- Kültürel coğrafya açısından Güneydoğu Anadolu mutfağı
Southeastern Anatolian cuisine in terms of cultural geography
SİBEL ÖZÜTÜRK