Geri Dön

Samsun'da kentsel yerleşimin kırsal alanlara yayılımı ve getirdiği yapısal ve çevresel sorunlar

The expansi̇on of urban settlement to rural areas i̇n Samsun and the structural-envi̇ronmental problems caused by thi̇s expansi̇on abstract

  1. Tez No: 425779
  2. Yazar: ALİ UZUN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. YUSUF DEMİR
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Ziraat, Agriculture
  6. Anahtar Kelimeler: Samsun, Kentleşme, Kentsel Saçaklanma, Tarım Alanları, Mücavir Alan, Büyükşehir Yasası, Amaç Dışı Kullanım, Samsun, Urbanization, Urban Sprawl, Agricultural Area, Adjacent Areas, Metropolitan Law, Misuse
  7. Yıl: 2016
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarımsal Yapılar ve Sulama Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 109

Özet

Dünya tarihinin başlangıcından itibaren geçen süreçte insanlar önce tarımsal faaliyetlerle uğraşmış, kırsal alanlarda yaşamış, daha sonra küçük çapta şehirler kurarak modern hayata adımını atmıştır. Başlangıçta genellikle tarıma elverişsiz alanlarda kurulan bu şehirler, zamanla nüfusun artması, sanayinin gelişmesi gibi etkenler sonucunda genişlemiş ve genellikle çevresindeki verimli toprakları işgal etmeye başlamıştır. Bu çalışmada Samsun'da kentsel gelişim ve kentsel saçaklanmanın kırsal alanlara yayılımı, iki aşamalı olarak incelenmiş, birinci aşamada uydu görüntüleri yardımıyla kentsel saçaklanma belirlenerek işgal edilen tarım arazileri belirlenmiş, ikinci aşamada 6360 Sayılı Yasa öncesi mücavir alan köyleri ile 6360 Sayılı Yasayla mahalle olan ve daha önce mücavir alan köyü olmayan köylere anket uygulanarak buradaki gelişim gözlemlenmiştir. Çalışmadan elde edilen sonuçlara göre; Samsunda 1998-2014 yılları arasında kentsel yerleşim alanı % 96,32 oranında artarak, yaklaşık 3.198,9 ha büyümüş, bu büyüme genellikle tarım alanlarına doğru gelişmiştir. Samsun'da mücavir alan köylerinde, mücavir alan beklentileri tam olarak karşılanamamış, bunun sonucunda mücavir alan köylerinde nüfus giderek azalmış, tarımsal faaliyetler olumsuz etkilenmiştir. Son olarak çıkarılan 6360 Sayılı Yasanın beklentileri karşılayıp karşılayamayacağı konusunda henüz net bir sonuç yoktur. Ancak artan belediye hizmet sınırlarıyla Samsun'un coğrafi yapısı düşünülecek olursa, mevcut sorunların bu yasayla çözülmesinin pek mümkün olmadığı, mevcut sorunların devam edeceği öngörülmektedir. Samsun'da kentsel saçaklanmanın kırsal alanları işgalinin önlenebilmesi için arazi kabiliyet sınıflarına dayanan bir arazi kullanım planlaması yapılarak verimli tarım arazilerinin kentleşme etkisinden kurtarılması, mücavir alanın belirlenmesinde Toprak Koruma Kurulu'na yetki verilmesi, kentleşmenin tarıma elverişsiz alanlara yönlendirilmesi ve kırsalda yaşayan nüfusun refah seviyesinin artırılmasını sağlayacak bir takım önlemler alınmalıdır.

Özet (Çeviri)

During the period of time that passed since the beginning of world history, human first engaged in agricultural activities and lived in rural areas, then built small scaled cities and stepped into modern life. These cities, which were generally built in nonarable areas at first, expanded in time due to factors such as population increase and industrial development and began to occupy the surrounding fertile soil. In this study, the expansion of urban development and urban sprawl to the rural areas was analyzed in two stages; in the first stage, urban sprawl was determined with the help of satellite images and the occupied agricultural land was determined; in the second stage, a survey was administered in villages which were urban area villages before the Law no. 6360 and in villages which became districts with the Law no. 6360 and which were not urban area villages previously and the developments in these villages were observed. According to the results of the study, urban residential areas increased 96,32 % between the years 1998 and 2014 and expanded approximately 3.198,9 hectares which was in general towards agricultural areas. In urban villages of Samsun, expectations were not fully met and as a result, the population in these villages decreased and agricultural activities were negatively affected. There is no certain result about whether the recent law number 6360 will meet the expectations. However, considering the increasing municipality service limits and the geographical structure of Samsun, it has been estimated that it is not possible to solve the existing problems with this law and that the existing problems will continue. For the prevention of urban sprawl in Samsun to occupy the rural areas, some precautions should be taken such as freeing fertile agricultural land from the influence of urbanization by planning a land use based on land capability category, authorizing Soil Protection Board to determine urban areas, directing urbanization to non-arable areas and increasing the welfare level of the population living in rural areas.

Benzer Tezler

  1. Büyükşehir belediyelerinde köyden mahalleye dönüşümün yapısal ve yönetsel etkileri: Samsun Çarşamba ilçesi mahalle muhtarlarına yönelik bir araştırma

    Structural and administrative effects of transformation from village to neighborhood in metropolitan municipalities: A research head of neighborhood Samsun Çarşamba district

    KÜRŞAD BAŞER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Siyasal BilimlerZonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÖZCAN SEZER

  2. Samsun ilinde kentleşmenin çevresel açıdan incelenmesi

    Analyzing the urbanization of Samsun environmentally

    NÜKHET GÜNBEYAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    Çevre MühendisliğiOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. N. GAMZE TURAN

  3. Samsun ilinde 12-19 yaş grubu öğrencilerde sigara içme sıklığı ve sigara içme durumunu etkileyen faktörler

    Prevalance and afeecting factors of smoking at students aged 12-19 in Samsun

    GÜLFER AKÇA

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FADIL ÖZTÜRK

  4. Geç Osmanlı döneminde bir misyoner yerleşkesi: Merzifon Anadolu koleji

    A missionary campus in the Late Ottoman period: Marsovan Anatolia college

    ASLI KIRBAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. VESİLE GÜL CEPHANECİGİL

  5. Uydu görüntüleri kullanılarak arazi kullanımı arazi örtüsündeki değişimlerin belirlenmesi ve Samsun örneği

    Detection of land use Land cover changes using satellite imagery, a case study: Samsun

    DERYA ÖZTÜRK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    Jeodezi ve FotogrametriOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SEBAHATTİN BEKTAŞ

    YRD. DOÇ. DR. BÜLENT BAYRAM