İbn İsâ ve Fusûl-i Aşere adlı eseri (İnceleme ve metin)
Ibn Isā and his work Fusūl-i Asere (Analysis and text)
- Tez No: 441506
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SÜLEYMAN GÖKBULUT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 208
Özet
İbn Îsâ adıyla tanınan Çelebi İlyas İbn Îsâ Saruhânî, Aydın vilâyetine bağlı Saruhân'da doğmuş, 902/1496 ve 967/1559 yılları arasında yaşamıştır. Bayrâmiyye'nin Şemsîyye kolunun, Îseviyye şubesi kurucusudur. Babası Şeyh Mecdüddin Îsâ'dan hilâfet almıştır. Menâkıb-ı Şeyh Mecdüddîn ve Âdâb-ı Sâlikîn başta olmak üzere Şerh-i Esmâ-i Hüsnâ gibi çeşitli eserleri vardır. Dönemin önemli mutasavvıf, şâir ve âlimlerindendir. Bu tezin amacı İbn Îsâ'nın hayatı ve eserleri hakkında bilgi verip, 958/1550'de te'lîf ettiği Fusûl-i Aşere adlı eseri incelemek ve metinini ortaya çıkarmaktır. Çalışmamız bir giriş, üç bölüm, sonuç ve ekten oluşmaktadır. Giriş Bölümünde İbn Îsâ hakkındaki kaynak ve araştırmalar yer almaktadır. Birinci bölümünde İbn Îsâ'nın hayatı, eserleri, bu eserlerin içerikleri ve üzerlerinde yapılan araştırma ve incelemeler üzerinde durulmuştur. İkinci bölümde, on kısımdan oluşan Fusûl-i Aşere adlı eserin incelemesi yapılmıştır. Şeyh İbn Îsâ eserin birinci faslında Bayrâmiyye pîrlerinin Hz. Peygamber'den kendisine kadar ulaşan silsilesini, ikinci faslında pâdişâh ve şeyhlerin âdâbını, üçüncü faslında ta'bîr ve makamları, dördüncü faslında teveccüh, tasarruf, câzibe ve te'sîr gibi kavramları, beşinci faslında zikir ve tilâvet edeblerini, altıncı faslında riyâzet, salâh ve fesâdı, yedinci faslında havâss-ı esmâ ve onlara âit sâatleri, sekizinci faslında tâlib ve matlûb ismini birleştirerek esmâ çıkarmayı, dokuzuncu faslında tâlib ve matlûbun tabiatlarını, son faslında da vefk tertibatını ele almıştır. Üçüncü bölümde Fusûl-i Aşere adlı Osmanlıca eser, incelediğimiz dört nüshasından hareketle latinize edilmiş ve bu dört nüshanın değerlendirmesi yapılmıştır. Tezin ek bölümünde ise yararlanılan dört nüshanın ve müellife ait diğer eserlerinin yazma nüshalarından örnek sayfalar sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
Çelebi İlyas İbn Ῑsā Saruhānī who was born at Aydın, Saruhan was known as İbn Ῑsā and he had lived between 902/1496 and 967/1559. He was the founder of Ῑseviyye branched of Şemsīyye subdivition of Bayrāmiyye cult. His caliphate was given him by his father Sheikh Mecduddin Ῑsā. He was the writer of Menākıb-ı Şeyh Mecdüddīn and Ᾱdāb-ı Sālikīn and Şerh-i Esmā-i Husnā. He was one of the important sufi, poet and muslim scholar of the century. The aim of this thesis is to give information of his life, his works and introduce his work which name as Fusūl-i Aşere (958/1550). This study includes introduction part, three chapters, discussion and an additional part. The introduction part includes bibliography and resources about İbn Ῑsā is stated. The first chapter includes his life, works and review of his works. In the second chapter is mentioned Fusūl-i Aşere which has ten parts. At the first part Sheikh İbn Ῑsā explains Bayrāmiyye sheikh's sequence from Hz. Muhammed to himself. The second part is mentioning about Sultans and sheikhs propriety. The third part is about parlance and maqam. The fourth part explains the meaning of complaisance, effect, charm and influence. The fifth part is about dhikr and recitation. The sixth part is trying to explain asceticism, the good and the bad. The seventh part is about havass-ı esmā and their time. The eighth part is mentioning about combination of the name of demander and the name of demand. The nineth part is examining the nature of demander and the demand. And the last part is about vefk as a science. The third chapter includes the translation of Fusūl-i Aşere from Ottoman language to Turkish and its evaluation.
Benzer Tezler
- İlyas İbn İsa: Hayatı, eserleri ve düşünceleri
Ilyas Ibn Isa: His life, works and thoughts
ZEYNEP AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
DinBursa Uludağ Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. M. ASIM YEDİYILDIZ
- Hanefîlikte Bağdat Mâverâünnehir mukayesesi
A comparative study of Baghdad and Māwarāʾ al-Nahr in the context of Hanafism
HÜSEYİN AKINCI
Doktora
Türkçe
2024
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ORHAN ÇEKER
- Harvard Üniversitesi Houghton Kütüphanesi Ms. Arab 225 numaralı Şiir Mecmuasının metni ve MESTAP'a göre tablosu
The text of the Poetry Journal found at Harvard University Houghton Library Ms. Arab 225 and a table of contents of which in accordance with MESTAP
MUSA KAZIM TIĞLIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıSelçuk ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEMRA TUNÇ
- Abdullah Bosnevî'nin eserleri ve vahdet-i vücûd şerh geleneğine katkıları
Abdullah Bosnawi's works and contributions to the commentary tradition of unity of existence
ÖZGÜR GÖVEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinAtatürk ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ OSMAN NURİ KARADAYI
- Ahmed Avni Konuk'un Mesnevî-i Şerîf Şerhi'nde istîdat kavramı
The concept of predisposition (isti'dād) in Ahmed Avni Konuk's mathnawī commentary
MEDİHA PETEK KUTUCUOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinÜsküdar ÜniversitesiTasavvuf Kültürü ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HATİCE DİLEK GÜLDÜTUNA