Understanding the construction technique of Mimar Sinan's buildings: The case of Lüleburgaz Sokullu Mehmed Pasa Mosque
Mimar Sinan yapılarının inşa tekniğini anlamak: Lüleburgaz Sokullu Mehmed Paşa Camisi örnek çalışması
- Tez No: 473276
- Danışmanlar: PROF. DR. NERİMAN ŞAHİN GÜÇHAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 432
Özet
Bu tez çalışması, 16. yüzyıl Osmanlı Mimarisi yapısal özelliklerinin bir parçası olarak Mimar Sinan tarafından uygulanan ve geliştirilen yapım tekniklerini kapsamlı olarak incelemektedir. Klasik Osmanlı Mimarisi ve Mimar Sinan'ın yapılarıyla ilgili literatür araştırmasının ardından tez, Mimar Sinan'ın tasarladığı bilinen yapı ve yapı grupları arasından seçilen Lüleburgaz, Havsa ve Payas'taki Sokullu Mehmed Paşa Menzil Külliyeleri'ne odaklanmaktadır. Çalışmanın bu üç yapı kompleksine odaklanmasının nedeni yapıların hepsinin aynı bani tarafından aynı on yıllık dönem içinde yaptırılmış olmasıdır. Tez çalışması, mekânsal ve yapısal zorluklara cevap veren karmaşık yapı sistemlerini ve tekniklerini içermesi nedeniyle, çalışma konusu seçilen üç menzil külliyesinin cami yapılarına odaklanmaktadır. Çalışma öncelikli olarak, üç menzil külliyesindeki üç camiyi, yapım tekniklerindeki değişiklikleri ve benzerlikleri analiz ederek değerlendirmekte, ardından Lüleburgaz'daki Sokullu Mehmed Paşa Külliyesi'nde yer alan camiyi detaylı olarak incelemektedir. Lüleburgaz'da yer alan cami, Mimar Sinan'ın yapım sürecine şahsen dahil olduğu düşünüldüğü için ön plana çıkmaktadır. Havsa ve Payas'ta bulunan diğer iki cami yine Mimar Sinan tarafından tasarlanmış, ancak Lüleburgaz'dakinden farklı olarak kalfalar ve yerel mimarlar tarafından inşa edildiği düşünülmektedir. Tez kapsamında detaylı olarak çalışılacak yapının belirlenmesini sağlayan literatür taramasının ardından çalışma, her külliye için gerçekleştirilen ön çalışma ve arazi çalışması ile devam etmektedir. Her bir külliye, güncel ve restitütif vaziyet planlarının yanı sıra tarihi ile mimari ve yapısal özellikleri de içeren bir katalog ile temsil edilmiş olup, her bir katalogda söz konusu komplekslerdeki camilerin üç boyutlu kütle modelleri, planları, kesitleri, cepheleri ve sistem kesitleri yer almaktadır. Araştırmalar sonucunda toplanan ve üretilen bilgiler ışığında, tez çalışması kapsamında Lüleburgaz Sokullu Mehmed Paşa Camii üzerinde yoğunlaşılmış ve caminin yapım tekniğini anlamak için“ayrışma”ve“yeniden birleştirme”olmak üzere iki yönlü özel bir yöntem geliştirilmiştir. Yöntem, literatürde erişilebilen bilgilere veya yapılarda günümüzde var olan izlere ek olarak, henüz bilinmeyen ya da bilinmesi mümkün olmayan yapısal bileşenlerin, elemanların ya da malzemelerin eleştirel bir şekilde yorumlanması ile oluşturulan bir“kodlama sistemi”geliştirir. Önerilen kodlama sistemi, yapı bileşenlerini analitik ve yapısal bir biçimde ayrıştırarak, bileşenlerin yapısal davranışlarına ve mimari amaçlarına göre değerlendirilmesi ve sınıflandırılması ile yapım tekniğinin anlaşılmasına katkıda bulunur. Ayrıştırılan yapı bileşenleri; malzeme, yapısal sistem ve yapım tekniğindeki değişiklikleri irdeleyen sistem kesitleri üzerinden teker teker çalışılmış; ardından yapısal sistemin oluşumunu, yapım tekniğini ve inşa süreçlerini göstermek için yeniden birleştirilerek anlatılmıştır. Bu tez çalışması, özelde Mimar Sinan yapılarının, genelde ise 16. yüzyıl Osmanlı Mimarisi yapım tekniğinin kapsamlı bir şekilde incelemektedir. Çalışma yalnızca yapım tekniği çalışmalarında kullanılmak üzere değil; aynı zamanda restorasyon ve koruma projelerine rehberlik etmek üzere mimari bilginin genişletilmesi için bir veri tabanı oluşturulmasının temellerini atar. Önerilen yöntemsel yaklaşım ve katalog sistemi, farklı dönemlere ait tarihi yapılar üzerine yapılacak diğer çeşitli araştırmalar ve çalışmalarda da uygulanabilecektir.
Özet (Çeviri)
This dissertation constructs a comprehensive understanding of the construction techniques applied and developed by Mimar Sinan, which underlie the structural characteristics of 16th century Ottoman Architecture. Conducting a research into the literature on Classical Ottoman Architecture and Mimar Sinan's buildings, the study distinguishes Sokullu Mehmed Paşa Menzil Complexes in Lüleburgaz, Havsa and Payas among the buildings and complexes as known to be designed by Mimar Sinan. It focuses on the mosques of these three complexes, as mosques embody complicated systems and techniques of construction to respond spatial and structural challenges, and compares them to assess the changes and similarities in the construction techniques, as all of them are commissioned by the same donor and in the same decade. Among the three menzil complexes, the mosque in Lüleburgaz becomes prominent as Mimar Sinan was most probably personally involved in its construction process, while the other two in Havsa and Payas are supposed to be designed by Mimar Sinan and later constructed by his kalfas and local architects. After the literature survey that enables the specification of cases to be analyzed and evaluated, the study expands with pre-site survey and site surveys of each complex, all of which is represented by an individual catalogue including the restitutive and current site plans of the complex accompanied with its the historical, architectural and constructional features, and the three-dimensional mass model, plans, sections, elevations, and system details of the mosques in the respective complexes. In respect to the information gathered and produced through surveys, the study focuses on Lüleburgaz Sokullu Mehmed Paşa Mosque and develops a particular methodology to analyze the construction technique in the mosque by a two-fold approach:“decomposition”and“re-composition.”The methodology advances a“coding system”based on the analytical interpretation of sections showing system details, which are produced not only by the knowledge accessible in literature or visible in actual buildings but also by the critical interpretation of yet to be known or possible or unknown structural components, elements and materials. The coding system aims at an analytical and structural decomposition of building components, which contributes to the understanding of construction technique by the evaluation and classification of elements according to their structural behaviors and architectural purposes. The decomposed elements are individually studied with section drawings addressing to the changes in material, structural system and construction technique, and then re-composed to illustrate the techniques and processes of construction. Aiming at constructing a comprehensive understanding of construction technique in Mimar Sinan's buildings, in particular, and 16th century Ottoman Architecture in general, this study develops a methodological approach and a catalogue system applicable in various studies on historical buildings from different periods to establish a database for expanding architectural knowledge not only in construction technique but also for guiding the projects in restoration and conservation.
Benzer Tezler
- Mimar Sinan dönemi camileri içerisinde yer alan Diyarbakır İskender Paşa Caminin önemi ve koruma sorunları
Importance and protection problems of Diyarbakir İskender Paşa Mosque taking place among the mosques of the Mimar Sinan period
MÜCAHİT POLAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
MimarlıkDicle ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATMA MERAL HALİFEOĞLU
- Arapgir geleneksel konut mimarisi ve Kulubeyoğlu konağı koruma önerisi
Vernacular architecture of Arapgir and protection proposal to Kulubeyoglu mansion
SEMANUR BAYRAM BERKTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZELİHA HALE TOKAY
- Açık hava müzelerinin eğitim ve kültür değerinin incelenmesi, İstanbul Miniatürk örneği
Study of the educational and cultural values of the open air museums, the case of Miniaturk İstanbul
TUĞCE TÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURAN ZEREN GÜLERSOY
- Mimar Sinan Dönemi cami mimarisinde yazı ve kozmolojik içerik
A study of inscriptions and cosmological content in mosque architecure in the Age of Sinan
CEMİLE FEYZAN ŞENGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SİNAN MERT ŞENER
PROF. DR. ALİ UZAY PEKER
- Zamanın ve mekânın genişlemiş alanında bir kültürteknik: paralel projeksiyon
A cultural technique in the expanded field of time and space: parallel projection
MELEK KILINÇ
Doktora
Türkçe
2021
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET TERCAN