Zihinsel engeli olan ve olmayan kardeşe sahip 12-14 yaş arasındaki ergenlerin sosyal destek ve sosyal beceri düzeylerinin incelenmesi
The examination of social support and social skill levels of 12-14 years aged adolescents having siblings who have or not mental retardation.
- Tez No: 554409
- Danışmanlar: PROF. DR. ELİF GÖKÇEARSLAN ÇİFCİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sosyal Hizmetler, Sosyoloji, Social Services, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 138
Özet
Araştırma, zihinsel engeli olan ve olmayan kardeşe sahip ergenlerin sosyal destek ve sosyal beceri düzeylerini çeşitli demografik özelliklere göre incelemek ve karşılaştırmak amacıyla nicel yöntemle yapılmıştır. Araştırma örneklemini, Ankara ili Mamak ilçesinde bulunan Milli Eğitim Müdürlüğü'ne bağlı Özel Eğitim Okulları ve Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezlerine kayıtlı zihinsel engelli çocukların ortaokula giden 12-14 yaşları arasındaki kardeşleri ile Milli Eğitim Müdürlüğü'ne bağlı ortaokullara devam eden, zihinsel engeli olmayan kardeşe sahip 12-14 yaşları arasındaki ergenler oluşturmaktadır. Örnekleme; zihinsel engeli olan kardeşe sahip 64, zihinsel engeli olmayan kardeşe sahip 64 olmak üzere toplam 128 ergen alınmıştır. Araştırmaya katılan ergenlere 'Kişisel Bilgi Formu', 'Matson Çocuklarda Sosyal Beceri Değerlendirme Ölçeği (MESSY) ve 'Çocuk ve Ergenler için Sosyal Destek Değerlendirme Ölçeği (ÇESDDÖ)' uygulanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde; Pearson korelasyon testi, Regresyon testi ve iki yönlü ANOVA analizleri kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, zihinsel engeli olan ve olmayan kardeşe sahip ergenlerin kendi algılarına göre sosyal beceri ve sosyal desteklerinin iyi düzeyde olduğu bulunmuştur. Araştırmaya katılan tüm ergenlerin sosyal destek ve sosyal beceri düzeylerinin zihinsel engelli kardeş bulunma durumuna ve çeşitli demografik özelliklere karşılaştırılmasına bakıldığında; iki grubun sosyal beceri (olumlu sosyal davranış, olumsuz sosyal davranış, genel sosyal beceri) ve sosyal destek (arkadaştan, aileden, öğretmenden alınan destek, toplam sosyal destek) düzeylerinin karşılaştırılması sonucunda, zihinsel engeli olmayan kardeşe sahip ergenlerin olumlu sosyal davranışlarını ve genel sosyal becerilerini zihinsel engeli olan kardeşe sahip ergenlerden daha yüksek algıladığı görülmüştür. Tüm ergenlerin olumlu sosyal davranışları ve genel sosyal becerileri cinsiyet değişkeni (kız ergenlerin lehine) haricinde diğer demografik özelliklere göre farklılık göstermemiştir. Olumsuz sosyal davranışları demografik özelliklere göre farklılık göstermemiştir. Sosyal desteğe bakıldığında; aileden alınan destek alt boyutu ergenlerin yaşına (12 yaş lehine) ve maddi duruma (yetersiz-orta düzey lehine) göre farklılık göstermiştir. Bunun dışında arkadaştan alınan destek, öğretmenden alınan destek ve toplam sosyal destek demografik özelliklere göre farklılık göstermemiştir. Zihinsel engeli olan kardeşe sahip ergenlerin sosyal beceri ve sosyal destek düzeylerinin demografik özelliklere (cinsiyet, yaş, maddi durum, ailedeki çocuk sayısı, aile tipi) ve engelli kardeşin özelliklerine (yaşı, derecesi, büyüklük durumu) göre farklılaşıp farklılaşmadığına bakıldığında; olumlu sosyal davranış, engellik kardeşin derecesine göre (engel derecesi ağır olanın lehine), genel sosyal beceri ise aile tipine (çekirdek aile lehine) göre farklılık göstermiştir. Sosyal beceri diğer demografik özelliklere ve engelli kardeşin özelliklerine göre farklılık göstermemiştir. Sosyal destek (arkadaştan, aileden, öğretmenden alınan destek ve toplam sosyal destek) demografik özelliklere ve engelli kardeşe ait özelliklere göre farklılık göstermemiştir. İki grupta da sosyal desteğin sosyal beceriyi pozitif yönde etkilediği bulunmuştur. Elde edilen bu sonuçlarla ilgili olarak, ergenlerin özellikle zihinsel engeli olan kardeşe sahip olanların sosyal destek ve sosyal becerilerine yönelik ekolojik sistem yaklaşımı ve okul sosyal hizmeti çerçevesinde çeşitli öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The research was conducted to determine and compare the social support and social skills levels of 12-14 years aged adolescents having siblings who have or not mental retardation. The context of the study consisted of 12-14 year of aged healthy adolescents having mentally retarded siblings registered in Special Education Schools and Private Education and Rehabilitation Centers and 12-14 year of aged healthy adolescents having at least one sibling registered in Secondary Schools belonging to National Education Directorate of Ankara. The sampling was consisted of 128 healthy adolescents, 64 of whom don't have mentally retarded sibling, 64 of whom have mentally retarded sibling. Personal Information Form, Matson Social Skills Scale (MESSY) and Child and Adolescent Social Support Rating Scale (ÇESDDÖ) were applied to adolescents participating in the study. In the evaluation of the data; Pearson correlation test, Regression test and two-way ANOVA analysis were used. As a result of the study, it was found that adolescents having and not having mentally retarded sibling had good social skills and social support levels according to their perceptions. As a result of the comparison of social skills (positive social behavior, negative social behavior, general social skills) and social support (perceived from friends, perceived from family, perceived from teachers) and of two groups; there were statistically significant differences between the social skill levels of the adolescents and no significant difference was found between the social support levels. According to this, adolescents not having mentally retarded siblings perceive their social skills higher. When the socio-demographic characteristics of the adolescents and the social skill and social support levels they perceived and their interaction with the disability situation were examined; positive social behaviors and general social skills of all adolescents did not differ according to other demographic characteristics except gender variable (in favor of girls) and their interaction with retarded sibling status. Perceived support from the family of social support subscales differed according to the age (in favor of 12 years) and economic level (in favor of inadequate-middle) of adolescents. In addition, social support did not differ according to demographic characteristics. When the social skills and social support levels of the adolescents having mentally retarded sibling differ according to demographic characteristics (gender, age, financial situation, number of children in the family, family type) and characteristics of the disabled brother (degree, birth order); positive social behavior disagreed according to the degree of the brother (in the favor of the severity of the retardation), and the general social skill differed according to the type of family (in favor of the nuclear family). Positive social behaviors have a high degree of disability, while the general social skills are higher in adolescents in the nuclear family. Positive social behavior, negative social behavior and general social skills did not differ according to other demographic characteristics and characteristics of mentally retarded sibling. Social support (support from friends, family, teachers, and total social support) did not differ significantly according to demographic characteristics and characteristics of mentally retarded sibling. In both groups; social support has been found to have a positive effect on general social skills. Related to this findings, various suggestions have been presented for social support and social skills of adolescents, especially those who have mentally disabled siblings in the framework of the ecological system approach and School Social Work.
Benzer Tezler
- Akran aracılı öğretim yönteminin normal gelişim gösteren bireylerin sosyal kabulüne ve özel gereksinimli bireylerin benlik saygısına etkisi
The effect of peer tutoring method on the social acceptance of normally developing individuals and self-esteem of individuals special needs
HALİL SELİMOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. AYDAN AYDIN
- Los Personajes y los temas en las novelas de unamuno
Başlık çevirisi yok
HALE GÖKNAR
Doktora
İspanyolca
1989
DilbilimAnkara Üniversitesiİspanyol Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUZAFFER ARIKAN
- Down sendromlu çocuğu olan ailelere yönelik bir durum çalışması
The Case study of the families that have children with down syndrome
HATİCE YILDIRIM SARI
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
HemşirelikDokuz Eylül ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. GÜNSEL BAŞER
- Zihinsel engelli kardeşe sahip olan ve olmayan çocukların benlik saygısı ve kaygı durumlarının incelenmesi
The examination of self-esteem and anxiety situations of the children having and not having mental retarded siblings
FATMA SABAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
HemşirelikAtatürk ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DUYGU ARIKAN
- Normal zekalı kardeşlerin zihinsel engelli kardeşe yönelik kabul düzeyleri
Determination of acceptance leveles of mentally normal children towards mentally discorded sublings
ALEV GİRLİ