Türk destanlarında kadın kahramanın yolculuğu
The heroine's journey in Turkic epics
- Tez No: 556127
- Danışmanlar: PROF. DR. AYNUR KOÇAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Türk Dili ve Edebiyatı, Folklore, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 101
Özet
Destan, kahraman figürlerinin en güçlü halleriyle karşımıza çıktığı anlatı türüdür. Bir milletin kökeni, hayati mücadelesi ya da büyük bir ideal ile bağlantılı olduklarından zihinlerde yer ederek asırlar boyu sözlü olarak aktarılabilmiştir. Destanın merkezindeki kahramanı da araştırmacılar tarafından dikkatle izlenmiştir. Onun macerasının seyri, farklı kuramsal yaklaşımlarla şemalaştırılmıştır; zaman zaman güncellemelere tabii tutulmuştur. Akademik alana katılan yeni derlemeler ve farklı diller arası yapılan aktarımlarla destanlarda başkahraman konumunda yer alan kadın kahramanların görünürlüğü artmıştır. Bu görünürlükle birlikte kahraman figürünün eril sınırlarının tartışılmaya başlanması, kadın kahramanlar için şema oluşturma çalışmalarını kaçınılmaz kılmıştır. Zihinsel bir sürecin sonunda toplumsal bir bağlamla anlatın zemininde görünen kadın kahramanın yolculuk şeması, toplumun kadın fikriyle ilişkisi göz önüne alınmadan çizilemeyecektir. Fakat kadın kahramana dair mevcut değerlendirmeler; destan türünün içkin özellikleri, toplumsal roller ve inanç sistemi gibi kadın kahramanı metin içinde etkileyen tüm dinamikler ele alınmadığından yüzeysel olmaktan henüz kurtulamamışlardır. Çalışmanın genelleyici tutumlardan sıyrılma çağrısı ve kadın kahramanı göz ardı eden akademik çalışma ve kabullerin yeniden düşünülmesi üzerine yaptığı vurgu, feminist folklor kuramının önerileriyle doğal olarak paralellik göstermektedir. Bu doğrultuda, bu çalışmada Türk destanlarındaki birincil kadın kahramanlar mercek altına alınacak, onların yolculuklarının genel bir haritası çıkarılacak; ileride yapılacak ayrıntılı şemalar için alternatif bir zemin hazırlanacaktır.
Özet (Çeviri)
Epic poem is the kind of oral narrative genre in which the hero appears in the strongest shape of heroic concept. In consequence of that the epics are linked to great ideal, crucial struggles or origin of a nation; they have been able to be orally transferred for centuries. Also, the hero figure has been considered as the center of the epic and his quest has been examined by academics. The researchers from different theoretical approaches have focused on their journeys to develop a common scheme which can be universal. However, thanks to the new compilation works and researches in folklore area and the translations to different languages have revealed female heroic characters in the epic poems. In addition to visibility of the primary female characters in epic area, the recent critics regarding the masculine boundaries of the hero has necessitated new studies on the heroine's journey pattern. At the end of mental process, the heroines appear on the narratives with social context. This is why the heroine's quest cannot be drawn without considering the attitude of society towards the idea of woman. Thus, it is essential to develop a schema for the heroines' journey of Turkic epics through the combination of the characteristics of the epic genre and the dynamics of society. This study emphasize re-thinking of the female heroine figure in the epics, thereby it is quite parallel to the suggestions of feminist folklore theory. In this context, the primary female heroines in Turkic epics will be taken into consideration to present a overall map of their journeys; to provide an alternative approach to future studies on detailed schemas.
Benzer Tezler
- Şor Destanı Ak Plek üzerine simgesel bir inceleme
A symbolic analysis on the Shor Epic Ak Plek
GÜLAY ÇAKIR
Doktora
Türkçe
2024
Halk Bilimi (Folklor)Yıldız Teknik ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYNUR KOÇAK
- Kırgız destanlarında kadın tipler
Female characters in Kyrgyz epics
HÜSEYİN AKSOY
Doktora
Türkçe
2019
Halk Bilimi (Folklor)Ege ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SELAMİ FEDAKAR
- Sibirya sahası Türk destanlarında kadın (statü, rol, işlev)
Woman in Turkish epics in Siberia field (statue, role, function)
İBRAHİM KAĞAN DEVECİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Halk Bilimi (Folklor)Gazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM DİLEK
- Hakas destan kahramanları ve tip özellikleri
The Hakas epic heroes and character features
LEYLA KİRMİTÇİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Halk Bilimi (Folklor)Erciyes ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAYRAM DURBİLMEZ
- Kırgız halk destanı 'Kız saykal' (İnceleme, metin)
Кыргыз элинин «кыз сайкал» эпосу (анализ, текст)
M.NURULLAH CİCİOĞLU
Doktora
Türkçe
2010
Türk Dili ve EdebiyatıKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTürkiye Çalışmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SULAYMAN KAYIPOV