Sigara paketleri üzerindeki sağlık uyarılarının üniversite öğrencilerinin sigara içme kararları ve öz-etkililikleri ile ilişkisi
The relationship between health warnings on cigarette packets and smoking decisions and self-efficacy of university students
- Tez No: 578974
- Danışmanlar: PROF. DR. ŞAFAK DAĞHAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halk Sağlığı, Hemşirelik, Public Health, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Halk Sağlığı Hemşireliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 111
Özet
Bu araştırma, sigara paketleri üzerindeki sözel ve görsel sağlık uyarılarının üniversite öğrencilerinin sigara içme kararlarına ve öz-etkililik düzeylerine etkisini değerlendirmek amacıyla tanımlayıcı ve ilişkisel olarak yapılmıştır. Araştırma örneklemi Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi fakülte öğrencileri arasından küme örnekleme yöntemiyle seçilmiş (n=641) ve sigara içen öğrenciler araştırmaya dahil edilmiştir. Veri toplama aracı olarak; öğrencilerin sosyodemografik ve sigara kullanım özelliklerine ilişkin form, sigara paketleri üzerindeki sağlık uyarılarının öğrenciler üzerindeki etkisine ilişkin form, Sigara Karar Verme Dengesi Ölçeği ve Sigara Öz-Etkililik Ölçeği kullanılmıştır. Öğrencilerin yaş ortalamaları 21,71± 2,12 (min-max=18-34 yaş) olup, %40,2'si kadın, %59,8'i erkektir. Öğrencilerin %77,1'i düzenli olarak %22,9'u ise ara sıra sigara içmektedir. Düzenli sigara içen öğrencilerin günde içtikleri ortalama sigara sayısı 14,6±7,04 adet ve tüm öğrencilerin sigara içtikleri yıl süresi ortalama 4,2±2,76'dir. Öğrencilerin %71,6'sının birinci derece aile yakınları sigara içmektedir. Öğrencilerin %12,3'ü sözel mesajları çok etkili, %4,7'si etkisiz, %11,4'ü görsel mesajların çok etkili, %8,9'u etkisiz olarak değerlendirmiştir. Sigara içme kararlarına ilişkin Karar Verme Dengesi Ölçeği toplam puanları incelendiğinde, tüm öğrencilerde sigaranın zararına ilişkin algının baskın olduğu saptanmıştır. Sözel ve görsel mesajları etkili bulmayan öğrencilerin Karar Verme Dengesi Ölçeği puanının en yüksek olduğu (Sözel; KW x²=30,54, p0,05 - KW x²=4,921, p>0,05). Sigara Öz-Etkililik Ölçeği puanı, ailesinde sigara içen birey olmayan öğrencilerin, ailesinde sigara içen birey olanlardan daha yüksek (Z=-2,551, p0,05) saptanmıştır. Sözel ve görsel sağlık uyarılarının, sigara içmeye karar vermede bilişsel ve motivasyonel faktörlerden olan sigara içme davranışına yönelik zarar algısına ve sigara içme kararlarına bir etkisi olmadığı saptanmıştır. Sözel ve görsel uyarıların, sigara içme davranışını kontrol edebilme gücünü algılayışını ifade eden sigara öz-etkililik faktörü üzerinde olumlu yönde etkisi bulunmaktadır. Sağlık uyarıları, öğrencilerin sigara içme davranışını kontrol edebilme motivasyonunu güçlendirdiği ve öz-etkililik düzeyleri artırdığı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
This study was conducted descriptively and relationally in order to evaluate the effect of verbal and visual health warnings on cigarette packets to smoking decisions and self-efficacy levels of university students. The sample of the study was selected by cluster sampling method among the faculty students of Bilecik Şeyh Edebali University (n=641) and smoker students were included in the study. As data collection tool; the form on sociodemographic and cigarette smoking characteristics of the students, the form of the effects of health warnings on the cigarette packets, the Cigarette Decision Making Balance Scale and the Cigarette Self-Efficacy Scale were used. The mean age of the students was 21,71 ± 2,12 (min-max = 18-34 years). %40,2 were female and %59,8 were male. %77,1 of the students smoke regularly and %22,9 of them smoke occasionally. The average number of cigarettes smoked per day by students who smoke regularly was 14,6 ± 7,04 and the mean duration of smoking for all students was 4,2 ± 2,76. First-degree family relatives of %71,6 of the students smoke. %12,3 of the students evaluated verbal messages as very effective, %4,7 as ineffective, %11,4 as very effective visual messages and %8,9 as ineffective. When the total scores of the Decision Making Balance Scale for smoking decisions were examined, it was found that the perception of cons of smoking was dominant among all students. The students who did not find verbal and visual messages effective were found to have the highest Decision-Making Balance Scale (verbal; KW x²=30,54, p0,05 - KW x²=4,921, p>0,05). Cigarette Self-Efficacy Scale scores were higher in students whose family members were non-smokers than those who smoked in their families (Z=-2,551, p0,05). Verbal and visual warnings did not have any effect on the perception of cons towards smoking behavior, which is one of the cognitive and motivational factors in the decision to smoke. Verbal and visual warnings have a positive effect on the smoking self-efficacy factor, which expresses the perception of the ability to control smoking behavior. Health warnings are thought to strengthen students' motivation to control smoking behavior and increase self-efficacy levels.
Benzer Tezler
- Pazarlama mesajlarının etkinliği açısından geleneksel pazarlama araştırmaları ile nöropazarlama araştırmalarının karşılaştırılması; 'Sigara paketleri üzerindeki caydırıcı mesajların, sigara kullanma alışkanlıkları üzerindeki etkisi'
Comparison of conventional marketing researches and neuromarketing researches in regard to the efficiency of marketing messages: 'The effects of dissuasive messages on the cigarette packages to smoking habits'
SEVGİ NUR KURUŞ SADEDİL
Doktora
Türkçe
2016
ReklamcılıkMarmara ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KIVANÇ NAZLIM TÜZEL URALTAŞ
- Sigara paketleri üzerindeki uyarı amaçlı resim ve metinlerin sigara içme davranışı üzerine etkisi: Sağlık Bakanlığı'na bağlı hastanelerde çalışanlar üzerine bir alan taraması
The effect of pictures and text warnings on cigarette packets to the smoking behaviour: A field research on the hospital workers affiliated to the Health Ministry
MELEK ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Halk SağlığıGaziantep ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NERİMAN AYDIN
- Sigara paketleri üzerinde yer alan yazılı ve görsel uyarı işaretlerinin kişiler üzerindeki etkilerinin belirlenmesi
Determination the effects of the written and combined warning labels on the cigarette packages on persons
NİLAY GÜLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Halk SağlığıEge ÜniversitesiMadde Bağımlılığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAKAN COŞKUNOL
- Geçirilmiş sezaryende abdominal ultrason ve kontraksiyon paterni özellikleri kullanılarak makine öğrenmesi ile uterin dehisensin öngörülmesi
Prediction of uterine dehiscence with machine learning by using lower uterine segment thickness and contraction pattern features
MERVENUR KEMENT
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Kadın Hastalıkları ve DoğumSağlık Bilimleri ÜniversitesiKadın Hastalıkları ve Doğum Ana Bilim Dalı
PROF. MELİKE DOĞANAY
- Organofosfor bileşiği olan glifosatın in vitro kordon kanı eritrosit hücrelerindeki oksidatif stres parametrelerine etkisi
The effect of organophosphorus compound glyphosate on oxidative stress parameters in in vitro cord blood erythrocyte cells
ISPANDIYAR RUSTAMZADA
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
BiyokimyaGiresun ÜniversitesiTıbbi Biyokimya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞEGÜL ÇEBİ