Dengên devoka Torê (Gundê xerabê bena wekî nimûne)
Tor ağzı sesleri (Seki köyü örneği)
- Tez No: 590953
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET ZAHİR ERTEKİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: fonoloji, fonetik, Tor ağzı, ünlü, ünsüz, fonem, phonology, phonetic, Tor mouth, vowel, consonant, phonem
- Yıl: 2019
- Dil: Kürtçe
- Üniversite: Bingöl Üniversitesi
- Enstitü: Yaşayan Diller Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kürt Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 280
Özet
Kürtçenin birçok lehçe ve ağzı vardır ve lehçeleri arasında Kurmanci özel bir yere sahiptir. Bu lehçe geniş bir coğrafyada konuşulmaktadır. Kurmanci lehçesinde birçok ağız ve alt ağız yer almaktadır. Tor ağzı da bu lehçe içinde yer alan ağızlardan bir tanesidir. Tor Ağzı Sesleri isimli bu çalışmada Tor ağzındaki sesler ve fonolojik süreçler araştırılmıştır. Çalışma, giriş ve üç bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde çalışmanın konusu, amacı, çalışmada kullanılan yöntem ve teknikler, çalışmanın zorlukları ve yörenin fonetiği üzerine yapılan çalışmalar gibi noktalara değinilmiştir. Birinci bölüm dil ve fonolojiye ayrılmıştır. Bu bölümde dil başlığı altında dil, lehçe ve ağız terimleri açıklanmış ve bu sınıflamada Tor ağzının yeri belirlenmeye çalışılmıştır. Bu bölümde Tor bölgesinin, Gercüş ilçesi ve Xerabê Bena köyünün tanıtımı da yapılmıştır. Yine bu bölümde sesle ilişkili terimler tanıtılmış ve seslerin oluşumu anlatılmıştır. İkinci bölüm Tor bölgesinin seslerinin özelliklerinin tanıtılmasına ayrılmıştir. Latin kökenli Kurmancca alfabede bulunmayan fonemler için grafimler verilmiştir. Aynı şekilde alofonların ayırt edilmesi için de özel işaretler kullanılmıştır. Üçüncü bölümde Tor ağzında gerçekleşen fonolojik süreçler araştırılmış ve ses olayları ile ilgili tespitler paylaşılmıştır. Bu bölümlerde, bu çalışma kapsamında derlenmiş olan metinler fonolojik esaslara göre yorumlanmıştır. Aynı şekilde Tor ağzınının yazılı / yarıstandard kurmancca ile fonetik ve fonolojik açıdan farklılıklarına işaret edilmiştir. Çalışmada eşzamanlı ve betimsel dilbilimi yöntemleri uygulanmıştır. Çalışmanın sonunda, çalışma sonucu elde edilen genel sonuçlar verilmiştir. Çalışmanın sonucundan sonra bu çalışmanın örnek ve tespitler yönünden dayandığı transkribe edilmiş metinler yer almıştır.
Özet (Çeviri)
Kurdish has many dialects and regional accents. Among the dialects, Kurmanji has a special place. This dialect is spoken in a wide geography. There are many dialects and sub-dialects in Kurmanji dialect. Tor accent is one of the dialects in these ones. In this study, named The Sounds of Tor Accent, the sounds and phonological processes in the Tor accent were investigated. The study consists of an introduction and three parts. In the introduction part, the subject, aim, methods and techniques used in the study, the difficulties of the study and the studies on the phonetics of the region are mentioned. The first part is devoted to language and phonology. In this section, language, dialect and regional accent terms are explained under the title of language and the location of Tor dialect is tried to be determined. In this section, the Tor region, Kercos district and Xerabê Bena village were introduced. In this section again, the terms related to sound are introduced and the formation of sounds is explained. The second part is devoted to introduce the characteristics of the Tor region. Graphs are given for phonemes that are not available in Latin Kurmanji alphabet similarly, graphs were used to understand olophones. In the third chapter, sounds in Tor are investigated and findings about these sounds' events are presented. In these chapters, the texts compiled within the scope of this study are interpreted according to phonological principles. Likewise, the differences between the written / semi-standard kurmanjî dialect and the phonetic and phonological aspects of the dialect were pointed out. In this study, synchronic and descriptive linguistic methods were applied. At the end of the study, the general results obtained from the study were given. After the conclusion of the study, transcribed texts based on the sample and the findings of this study were included.
Benzer Tezler
- Zazakide büküm hal eki
Obluque case in Zazaki
AMİNE BULAN
Yüksek Lisans
Kürtçe
2024
DilbilimMuş Alparslan ÜniversitesiKürt Dili ve Kültürü Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SONGÜL GÜNDOĞDU YÜCEL
- Kömür yakıtlı termik santral küllerinde radyoaktif dengenin araştırılması ve radyolojik açıdan incelenmesi
Radiological characteristics and investigation of the radioactive equilibrium in the ashes produced in coal-fired power plants
EBRU YÜKSEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Fizik ve Fizik MühendisliğiEge ÜniversitesiNükleer Bilimler Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. GÜNSELİ YAPRAK
- Cihê jinê ya civakî û dengê jinê di romana Kurdî (Kurmancî) de
Kürt (Kurmancî) romanında kadının sesi ve sosyal konumu - Woman's voice and social pozition in the Kurds (Kurmanjî) novels
ŞEHADET SARIGÜL
Yüksek Lisans
Kürtçe
2020
Doğu Dilleri ve EdebiyatıMuş Alparslan ÜniversitesiKürt Dili ve Kültürü Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET EMİN PURÇAK
- The Concept of equilibrium and its effect of change from static to dynamic on architectural end-products
Denge kavramı ve statikten dinamiğe doğru olan değişimin mimari sonuç ürün üzerindeki etkileri
ÜLKÜ İNCEKÖSE
Yüksek Lisans
İngilizce
1999
Mimarlıkİzmir Yüksek Teknoloji EnstitüsüMimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ÖZEN EYÜCE
- 12-14 yaş tenisçilerde 8 haftalık core antrenmanın kuvvet ve denge parametreleri üzerine etkisi
The effect of 8-WEEK core training on strength and balance parameters in 12-14 YEARS old tennis players
DİDE TURANLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Sporİstanbul Okan ÜniversitesiSpor Fizyolojisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURİ TOPSAKAL