Türkiye'de ilk defa salgın oluşturan viral bir etkenin coğrafi bilgi sistemiyle mekânsal analizi: Sığırların nodüler ekzantemi (lumpy skin disease-LSD)
Spatial analysis of a viral agent first time appeared in turkey by geographic information system: Cattle noduler exhantem (lumpy skin disease-LSD)
- Tez No: 596117
- Danışmanlar: PROF. DR. BANU ÇAKIR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Biyoistatistik, Halk Sağlığı, Veteriner Hekimliği, Biostatistics, Public Health, Veterinary Medicine
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Epidemiyoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 181
Özet
Sağlık araştırmalarında araştırılan sağlık olayının dağılımı, kümelenme gösterdiği bölgeler ile ilgili verileri toplama, kısa ve uzun vadede yapılacak müdahaleleri planlama açısından mekânsal analizler giderek artan bir önem taşımaktadır. Çalışmanın amacı, ilk defa Ağustos 2013 yılında Türkiye'de görülen ve endemik bir salgına dönüşen, deride nodül oluşumuyla karakterize, ihbarı mecburi Lumy Skin Disease (LSD)'nin 2013-2017 yılları arasında Türkiye'de oluşturduğu salgınları mekânsal olarak incelemek, kümelendikleri bölgeleri saptamak, yıllar içindeki dağılımlarını değerlendirmektir. Verilerin analizinde coğrafi bilgi sistemi yazılımı QGIS™ ve kümelenme analizleri için SaTScan™ kullanılmıştır. Kümelenmeler space-time permutation modeli (STPM) analiziyle tespit edilmiştir. Dünya Hayvan Sağlığı Örgütü (OIE) ve Tarım ve Orman Bakanlığı'ndan alınan 1552 LSD salgınına ait veriler kullanılmıştır. Beş yıllık sürece boyunca, 68 il, 340 ilçe ve 1289 köy/mahallede salgın görülmüştür. En çok salgın 2014 yılında (n=784), en az salgın ise 2017 (n=17) yılında; en çok vaka 2016 yılında (n=3258), en az vaka 2017 yılında (n=130) görülmüştür. En çok salgın tespit edilen il Sivas (n=164), en çok salgın tespit edilen ay Ağustos (n=249) ayıdır. Kümelenme analizlerinde vakaların yıllara göre farklı bölgelerde kümelendiği tespit edilmiştir. İstatiksel olarak anlamlı kümeler süt sığırı popülasyonunun yüksek olduğu, nemli, sıcak iklim görülen, Suriye, İran, Irak, Gürcistan gibi ülkelere yakın illerde tespit edilmiştir. Salgın haritalarında salgınların Asi, Kızılırmak, Murat ve Ceyhan nehirleri çevresinde yoğunlaştığı görülmüştür. Beş yıl boyunca toplam 4524 hayvan itlaf edilmiş, en çok itlaf 2016 yılında (n=2717) gerçekleşmiştir. En az salgın görülen 2017 yılından sonra 2018 yılında LSD salgınları tekrar (n=53) yükselişe geçmiştir. LSD ile mücadelede itlafın başarılı bir uygulama olduğu görülmüştür. Koyun-keçi çiçeği aşısının LSD'ye karşı sağladığı korumanın gözden geçirilmesinin değerli olacağı düşünülmüştür. Bu çalışma Türkiye'de görülen LSD salgınlarıyla kümelenme analizi yapılan yayımlanmış ilk çalışmadır.
Özet (Çeviri)
Spatial analysis are of increasing importance in health researches in terms of the distribution of health incidents, collecting data about the regions where they are clustered. The aim of our study is to investigate spatially notifiable Lumpy Skin Disease (LSD), causes noduls on the skin, outbreaks first seen in August 2013 in Turkey and turned into endemic outbreak between 2013 and 2017, to determine the regions where they are clustered, to assess the patterns during the years. Geographic information system (GIS) software QGIS™ was used for data analysis and SaTScan™ was used for cluster analysis. Clusters were determined by the space-time permutation model. 1552 LSD outbreaks data obtained from OIE and Turkish Ministry of Agriculture and Forestry were used. During the 5-year period, outbreaks were observed in 68 provinces, 340, districts and 1289 villages. The most outbreaks were in 2014 (n=784), the least outbreaks were in 2017 (n=17), the most cases were in 2016 (n=3258) and the least cases were in 2017 (n=130). The most outbreaks were reported in Sivas province (n=164) and the most outbreaks were reported in August (n=249). The clustering analysis showed that cases were clustered in different regions by years. Statistically significant clusters were detected in provinces where the population of dairy cattle is high, with a humid, warm climate and close to countries such as Syria, Iran, Iraq and Georgia. Outbreaks is observed to be concentrated around Asi, Kizilirmak, Murat and Ceyhan rivers on the created outbreak maps. Total of 4524 animals were culled for five years and the highest culling occurred in 2016 (n = 2717). After the least outbreak occurred in 2017, LSD outbreaks started to rise again in 2018 (n = 53). Culling is seen succesful way against to LSD. It is recommended that the protection provided by the sheep-goat pox vaccine against LSD needs to be revised. This is the first published study conducted cluster analysis with LSD outbreaks seen in Turkey.
Benzer Tezler
- COVİD-19 salgını sürecinde İstanbul örneği
The example of İstanbul during the COVİD-19 pandemic
HAMİT KARA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Kamu Yönetimiİstanbul ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADEM ESEN
- The economic and population geography of the Bursa region, 1820-1870
Bursa bölgesinin iktisadi ve nüfus coğrafyası, 1820-1870
EFE ERÜNAL
- İhracat pazarlaması yaklaşımıyla pazarlama çevikliği, pazarlama yetenekleri ve işletmelerin organizasyonel yapılarının ihracat performansı ilişkisi üzerine bir araştırma
A research on the relationship between export marketing approach, marketing agility, export marketing capabilities, organizational structures of business and export performance
YUNUS BÖLÜKBAŞI
- Covid-19 pandemisinin sağlık çalışanlarında prososyal davranış üzerine etkisi
The effect of the Covid-19 pandemic on prosocial behavior of healthcare professionals
RUKİYE YÜKSEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
PsikolojiİSTANBUL NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DEVRAN TAN
