Arkeolojik sit alanlarının korunmasında koruyucu örtülerin ve çatıların uluslararası ve ulusal mevzuat açısından irdelenmesi
Investigation of protective shelters and roofs for the protection of archaeological sites in termes of international and national legislation
- Tez No: 599032
- Danışmanlar: DOÇ. DR. DİLEK EKŞİ AKBULUT, DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET FEVZİ UĞURYOL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Arkeoloji, Mimarlık, Archeology, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yapı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 171
Özet
Arkeolojik sit alanlarının korunması, insanlık tarihine ışık tutan somut kaynaklar olan arkeolojik kalıntıların korunması için gereklidir. Bu nedenle bu alanlarda öncelikle sorunların belirlenmesi ve alanın bu sorunlardan uzak tutulması gerekmektedir. Alanların zararlardan korunması için yapılabilecek koruma müdahalelerinden biri koruyucu örtülerdir. Bu müdahalelerde dikkate alınması gereken birincil kaynaklar koruma mevzuatı ve yasal düzenlemelerdir. Bu kapsamda bu iki konuyu ortak bir paydada ele alan“Arkeolojik Sit Alanlarının Korunmasında Koruyucu Örtülerin Ve Çatıların Uluslararası Ve Ulusal Mevzuat Açısından İrdelenmesi”adlı yüksek lisans tezinde arkeolojik alanların korunmasına katkıda bulunmak amaçlanmaktadır. Tezin birinci bölümünde; literatür çalışmaları ve gözlemlerden elde edilen bilgilerle çalışmanın amacı, hipotezi, kapsamı ve yöntemi belirlenmiştir. Tezin ikinci bölümünde; arkeolojik sit alanı tanımlanarak bu alanlara ve kalıntılara zarar veren sorunlar aktarılmıştır. Bu kapsamda arkeolojik alanlardaki sorunlar; arkeolojik alanın kendinden kaynaklanan sorunlar, insanlardan kaynaklanan sorunlar ve çevresel etmenlerden kaynaklanan sorunlar başlıkları altında incelenmiştir. Üçüncü bölümde; arkeolojik sit alanlarının korunması konusu incelenmiştir. Bu kapsamda dikkate alınabilecek arkeolojik alan yönetimi projeleri araştırılarak, koruma örtülerinin bu projelerdeki yeri hakkında bilgi verilmiştir. Çalışmanın devam eden kısmında arkeolojik alanların korunmasına dair mevzuatın tarihsel gelişimi, uluslararası ve Türkiye'deki mevzuat ayrımıyla incelenmiştir. Bölümün devamında ise bu mevzuat içerisinde koruyucu örtülere yönelik maddeler içeren yasal düzenlemeler ayrıca tespit edilmiş, bölüm sonunda bu maddeler yorumlanarak koruyucu örtü uygulamalarında yer alacak disiplinler ile örtülerin tasarımı ve uygulanmasına dair kriter olabilecek çıkarımlar yapılmıştır. Bu incelemeler sonucunda koruyucu örtülere yönelik bir mevzuat eksikliği tespit edilmiştir. Dördüncü bölümde ise; 18 farklı arkeolojik alanda yapılan veya tasarlanan koruyucu örtü örnekleri coğrafi koşullar, alanların tarihsel süreçteki yerleri, topoğrafya ve zemin özellikleri ile derecelendirme özellikleri doğrultusunda dünya ve Türkiye'deki uygulamalar ayrımıyla incelenmiştir. Bu incelemeler sonucunda dünyadaki ve Türkiye'deki örtü örneklerinin farklılıkları da tartışılmıştır. Bu kapsamda örneklerdeki farklılıkların, çalışmalarda bir standart belirleyecek, koruyucu örtülere yönelik spesifik bir mevzuatın eksikliğinden kaynaklandığı tespit edilmiştir. Tezin beşinci bölümünde; tüm araştırmaların sonunda ulaşılan sonuçlar verilerek, mevzuata ve bundan sonraki çalışmalara dair bazı öneriler sunulmuş; koruyucu örtü uygulamalarına yönelik, standart bir yöntem oluşturabilecek bir çalışma planı önerilmiştir.
Özet (Çeviri)
The conservation of archaeological sites is necessary for the preservation of archaeological remains, which are concrete sources of human history. For this reason, it is necessary to identify the problems and to keep them away from the site. One of the protective interventions to protect the archaeological sites from damage is constructing protective shelters and roofs. The primary sources to be considered in these interventions are protection legislation and legal regulations. In this context, it is aimed to contribute to the conservation of archaeological sites in the master thesis titled“Investigation Of Protective Covers And Roofs For Protection Of Archaeological Sites In Terms Of International And National Legislation”which deals with these two issues in a common denominator. In the first part of the thesis; the aim, hypothesis, scope and method of the study were determined with the information obtained from the literature studies and observations. In the second part of the thesis; meaning of archaeological site was defined and problems that damage these areas and remains were identified. In this context, the problems in archaeological areas: problems arising from the archaeological area, problems arising from people and problems arising from environmental factors are examined. In the third chapter; the conservation of archaeological sites is examined. In this context, archaeological site management projects which can be taken into consideration are investigated and information about the protective shelters in these projects is given. In the ongoing part of the study, historical development of legislation on the protection of archaeological sites has been investigated under international and Turkey legislations title. In the continuation of the section, the legislations containing articles for protective shelters was also determined. At the end of the chapter, these articles were interpreted and criteria for the design, implementation and professional disciplines to take part in applications were determined. As a result of these investigations, a lack of legislation on protective shelters was identified. In the fourth chapter; protective shelter examples applicated or just designed at 18 different archaeological sites from Turkey and around the world; were examined in terms of geographical conditions, location in the historical process of the area, topography and soil properties, archaeological characteristics. By these investigation results, the differences of the protective shelter examples around the world and in Turkey were also discussed. In this context, the differences in the examples have been determined to originate from lack of specific legislation and non-standard study method for protective shelters. In the fifth part of the thesis; some conclusions and proposals on the legislations and the future studies were presented. Also a working plan was proposed which could constitute a standard method for protective shelter and roof applications.
Benzer Tezler
- Koruma alanlarında yapı uygulamaları: İmar Barışı'nın tarihi yarımada üzerindeki etkileri
Building applications in conservation areas: the effects of zoning reconciliation on historical peninsula
DEMET KOLAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TURGAY KEREM KORAMAZ
- Arkeolojik sit alanlarinin korunmasinda alan yönetimi planlarinin rolü ve etkilerinin analizi: Harran-Şanlıurfa örneği
The role and effects of site management plans in conservation of archeological sites: Case of Harran‐Şanlıurfa
FATMA BOZKAYA YETKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Şehircilik ve Bölge PlanlamaGazi ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KÜBRA CİHANGİR ÇAMUR
- Conservation of archaeological sites in urban areas in Turkey: Soli-pompeiopolis as a case study
Türkiye?de kentsel alanlardaki arkeolojik sitlerin korunması: Soli-pompeiopolis örnek çalışma alanı
YASEMİN SARIKAYA LEVENT
Doktora
İngilizce
2008
Şehircilik ve Bölge PlanlamaOrta Doğu Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Bölümü
PROF. DR. NUMAN TUNA
- Kültürel mirasın korunmasında turizmin rolü: Zerzevan Kalesi örneği
The role of tourism in conservation of cultural heritage: The case of Zerzevan Castle
ŞİMA EREN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
TurizmBatman ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği ve Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT GÜMÜŞ
- Koruma amaçlı imar planlarının etkinliği: Samsun, İlkadım ilçesi koruma amaçlı imar planları üzerine bir değerlendirme
The efficiency of conservation development plan: A review of conservation development plans in Ilkadim province, Samsun
AHSEN SOYER
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ADEM ERDEM ERBAŞ