Kentsel kimliğe etkileri açısından Eskişehir kent meydanlarının tarihsel süreç içerisinde irdelenmesi
Examination of Eskişehir urban squares during historical process in terms of urban identity's effects
- Tez No: 599392
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ALPER SAĞLIK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Peyzaj Mimarlığı, Landscape Architecture
- Anahtar Kelimeler: Meydan, Kent Meydanı, Kentsel Kimlik, Kamusal Alan, Kentsel Açık Alan, Eskişehir, Square, Urban Square, Urban Identity, Public Space, Urban Open Space, Eskişehir
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 116
Özet
Meydanlar; kentsel kamusal açık mekanların en etkin kullanılan bölümlerinden biri olarak; ilk çağlarda oluşan ve insanların yerleşik düzene geçişi ve sonrasında, günümüzde hızlı kentleşme süreci ile gelişen ve sürekli değişim içinde olan, farklı sosyal, kültürel, ekonomik sınıflardan insanların toplanarak, bir arada olarak ve bütünleşerek kültürel, sosyal, siyasi her türlü paylaşımlarda bulunabildiği, kent halkının rekreasyon ihtiyacını karşılamasına olanak sağlayan mekanlardır. Bir kentte meydana gelen ekonomik, teknolojik, sosyal ve kültürel gelişim ve değişimler, kentte yaşayanların kentsel mekanlar ile kurduğu ilişki, etkileşim kent kültürünü ve kentsel kimliği oluşturmaktadır. Kentsel kamusal mekanların en etkin parçalarından olan meydanlar da içerdikleri çok çeşitli fonkiyonlar sayesinde kent yaşamı içinde kent kültürü ve kentsel kimlik oluşumunda çok önemli ve aktif bir role sahiptir. Günümüzde nüfus artışı, kentsel dönüşüm, kırsaldan kente göç vb. sosyolojik, fiziki ve ekonomik faktörler sebebiyle oluşan plansız ve hızlı kentleşme, kentsel mekanlarda, dolayısıyla kent meydanlarında da değişim ve dönüşüme neden olmuştur. Bu çalışmada; öncelikle kent, kamusal açık alan, kimlik, kentsel kimlik ve meydan kavramları literatür kapsamında tanımlanmış olup, kentsel açık alanların en etkin kullanılan bölümlerinden biri olan meydanların tasarım ilkeleri, işlevleri ve bileşenleri belirtilmiş ve toplumsal yaşam ve kent kimliği ile ilişkileri irdelenmiştir. Öncelikle Eskişehir kent dokusunun tarihsel süreçteki oluşum, değişim ve gelişimi incelenerek; Eskişehir kent merkezinde yer alan ve en yoğun kullanıma sahip Eskişehir Vilayet Meydanı ve Eskişehir İsmet İnönü Caddesi Meydanı'na (Espark Avm Yanı Meydan Alanı) ilişkin işlevler ve bileşenler kentsel tasarım ve peyzaj tasarım ilkeleri, kullanıcı ihtiyaç ve talepleri, sosyal ve kültürel değerler, politika, ekonomi vb. konular çerçevesinde irdelenmiştir. Bu irdelemeye dayanak oluşturması için çalışma alanı olarak seçilen Eskişehir kent merkezinde yer alan ve en yoğun kullanıma sahip Eskişehir Vilayet Meydanı Eskişehir İsmet İnönü Caddesi Meydanı'na (Espark Avm Yanı Meydan Alanı) ilişkin yeterli sayıda katılımcı ile yapılmış anket çalışmasına ait bulgular değerlendirilmiştir. Çalışma sonucunda; Eskişehir Kent meydanlarını kullananların algı ve beklentilerine ilişkin elde edilmiş araştırma bulguları ışığında, kentsel değişim ve dönüşüm sonucunda, meydanların kent ve toplumsal yaşam içindeki rolü ve kent kimliği ile ilişkileri belirlenmiştir. Elde edilen veriler neticesinde; hem Eskişehir Vilayet Meydanı'nın hem de Eskişehir İsmet İnönü Caddesi Meydanı'nın kentin bütününe hizmet eden, ulaşım durumu, erişilebilirlik, ,hareket kolaylığı, okunabilirlik – algılanabilir büyüklük, sınırların-giriş-çıkışların tanımlılığı, yönlendirme, güvenlik, bakım, imaj, simge/sembol öğe gibi kentsel tasarım ilkelerini olumlu şekilde yansıtan, nitelikli mekanlar oldukları, kent halkının kültürel, sosyal, ekonomik yapısını mekâna yansıtmaları dolayısıyla“kentsel bellek ve kentsel kimlik değeri”taşıdıkları, kent halkına günümüzde de hizmet veren mekanlar olmaları sebebiyle“ekonomik ve işlevsel değerler”içerdikleri ve sahip oldukları bu değerler sayesinde, Eskişehir tarihinin, kültürünün ve mekânsal oluşumunun simgelerini ve izlerini günümüze taşıyarak ve aynı zamanda kentin günümüz modern dokusunu yansıtarak kentin sahip olduğu kent kimliğinin birer aynası niteliğinde olan kentsel kamusal açık alanlar oldukları sonucuna varılmıştır. Çalışma konusu her iki meydan alanı için de kullanıcıların beğenmediği-rahatsızlık duyduğu-eksikliğini hissettiği konular, tasarım ilkelerini olumsuz şekilde yansıtan durumlar tespit edilmiş ve böylelikle, özellikle planlama ve tasarım sürecinde yerel yönetimlere; kullanıcıların memnuniyetini arttırma konusunda rehber olabilecek, sürdürülebilir, işlevsel, kimlikli, ideal mekanlar yaratma konusunda katkı sağlayabilecek sonuç ve öneriler ortaya konmuştur.
Özet (Çeviri)
Squares which are among the most effectively-used parts of urban public open spaces are places which were formed in the ancient times and have developed during and after the transition to settled life and nowadays with the rapid urbanization. They are places which are in constant change, where people from different social, cultural, economic classes share cultural experiences, social and political ideas with gathering, co-existing and communing and they also enable urban people to meet their recreation needs. Economic, technological, social and cultural developments and changes occurring in a city, the relationship and interaction between the people living in the city and urban places form the urban culture and urban identity. Squares which are among the most effective parts of urban public spaces have a rather significant and active role in the formation of urban culture and urban identity within urban life thanks to their various functions. Today, unplanned and rapid urbanization due to sociological, physical and economic factors such as population increase, urban transformation, migration from rural to urban regions caused change and transformation in urban places; and therefore, in urban squares. In this study, notions of city, public open space, identity, urban identity and square are defined within the literature; design principles, functions and components of squares which are among the urban open spaces which are used most effectively were stated and their relationship with communal living and urban identity was examined. Firstly, we addressed the formation, change and development of Eskişehir urban fabric during the historical period; then, we examined the functions and components of Eskişehir Vilayet Square and Eskişehir İsmet İnönü Caddesi Square (Square Next to Espark Shopping Mall) which locate in Eskişehir city center and are used most in terms of urban design and landscape design principles, user needs and requests, social and cultural values, politics, economy etc. In order to form a basis to this examination, findings of a survey study conducted with enough participants concerning Eskişehir Vilayet Square and Eskişehir İsmet İnönü Caddesi Square (Square Next to Espark Shopping Mall) which locate in Eskişehir city center and are used most and selected as study field were assessed. As a result of the study, we identified the role of squares in urban and communal life and their relationship with urban identity after change and transformation in the light of research findings concerning the perception and expectations of people who use Eskişehir Urban Squares. In accordance with the collected data, both Eskişehir Province Square and İsmet İnönü Street Square are eligible places that reflect the design principles in a positive manner such as transportation, accessibility, ease of movement, legible-perceptible size, defined entrances and exits of the borders, guidance, safety, maintenance, image and symbol; they serve as“urban memory and urban identity value”for reflecting cultural, social and economic structure of the city people; they have“economic and functional value”for still serving people and they are urban public spaces that reflect the modern state and urban identity of the city by carrying symbols and marks of the history, culture and spatial formation of Eskişehir to the modern-day. Different matters subject to this study for two squares which the users were not content with and situations that reflected the design principles poorly were found; thus, the study revealed a set of results and propositions that may especially help the local authorities in planning and design process, serve as guidance to increase the content level of the users and contribute to create sustainable, functional, ideal places.
Benzer Tezler
- Kullanım dönüşümlerinin sosyal sürdürülebilirlik boyutu: Bomonti bira fabrikası örneği
Social sustainability dimension of adaptive reuse: Bomonti beer factory example
KİRAZ ÇİFCİBAŞI DURNA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FERİDE PINAR ARABACIOĞLU
- Kentsel mekan karakterinin yapısal çevre-meydan etkileşimi açısından değerlendirilmesi
The Evaluation of the character of urban space as regards the interaction of the structural environment and square
Z.SİBEL HIZLAN (UZUNOĞLU)
- Tarihi kent kimliğinin korunması ve sürdürülmesinde işaret öğelerinin rolü: İzmir ili Bornova ilçesi örneği
THE ROLE OF LANDMARKS IN THE PRESERVATION AND MAINTENANCE OF HISTORICAL CITY IDENTITY: IZMIR BORNOVA CASE
CEYDA DÖNMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Şehircilik ve Bölge PlanlamaYıldız Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİLGÜN ÇOLPAN ERKAN
- Bir semtin kimliğinin sürdürülmesinde kentsel belleğin yeri: Yeldeğirmeni örneği
The importance of urban memory on sustainable district identity: The case of Yeldeğirmeni
CANSU ÇOLPAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Şehircilik ve Bölge PlanlamaYıldız Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİLGÜN ÇOLPAN ERKAN
- Tarihi dokuların sürdürülebilirliğinde turizm kaynaklı değişimlerin etkileri: Kuşadası Dağ ve Camii-Kebir Mahalleleri örneği
Effects of tourism based changes on sustainability of historical patterns: Kuşadası Dağ and Camii-Kebir cases
NİHAN ÜÇER
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
MimarlıkDokuz Eylül ÜniversitesiMimarlık Bölümü
YRD. DOÇ. DR. MÜJGAN BAHTİYAR KARATOSUN