Türkiye'nin Ege kıyılarında karaya vuran deniz memelileri ve değerlendirilmesi için yönetişim modeli
Marine mammals strandings on the Aegean coast of Turkey and governance model for their evaluation
- Tez No: 611994
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HARUN GÜÇLÜSOY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Deniz Bilimleri, Marine Science
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Canlı Deniz Kaynakları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 147
Özet
Bu tez çalışması, Türkiye'nin Ege Denizi kıyılarında deniz memelilerine ait karaya vurma vakalarının sıklığını, zamansal ve mekânsal dağılımını tespit etmek, bu taksayı tehdit eden faktörleri saptamak ve karaya vuran deniz memelilerine yönelik etkin bir yönetişim modeli önerisi geliştirmek amacıyla yapılmıştır. Bu doğrultuda Türkiye'nin Ege Denizi kıyılarında; kuzeyde Yunanistan sınırından, güneyde Dalaman Çayı'na kadar; 1 Ocak 1990 ile 27 Haziran 2019 tarihleri arasında gerçekleşmiş olan vakalar, yayınlanmış televizyon, gazete haberleri, ilgili dernek ve vakıfların internet siteleri, konuyla ilişkili tezler ve yayımlanmış makalelerden derlenmiştir. Aynı zamanda, 18 Mayıs 2018 ile 9 Mart 2019 tarihleri arasında Orta Ege kıyılarında belirlenen alanlarda mevsimlik kıyı tarama çalışmaları gerçekleştirilmiştir. 1 Ocak 1990 ile 27 Haziran 2019 tarihleri arasında deniz memelilerine ait toplamda 137 karaya vurma vakası kaydedilmiştir. Vakaların 118'i Setase takımına, 19'u Monachus monachus'a aittir. En fazla karaya vurma kaydı 41 bireyle Stenella coeruleoalba türüdür. Kaydedilen vakarın 16'sı canlı karaya vurma vakasıdır. Mevsimsel olarak vakaların ilkbahar %31,1 ve kış %31,9 aylarında daha sık gerçekleştiği saptanmıştır. Karaya vuran bireylerin sadece %23,5'ine nekropsi yapıldığı bilinmektedir buna bağlı olarak ölüm sebebi kesin bilinen bireyler %20,3 olarak belirlenmiş olup, oldukça azdır. Karaya vurma vakalarının yıllara göre arttığı saptanmıştır. Bu yıllar içerisinde bir yılda en fazla 17 vaka, 2018 yılında gerçekleşmiştir. Çalışmanın sonucunda Türkiye'nin Ege Denizi kıyıları için daha sonraki çalışmalarda da kullanılabilecek 29 yıllık bir deniz memelisi karaya vurma veri tabanı oluşturulmuştur. Ege Kıyılarında karaya vurma iletişim ağı için temel oluşturacağı düşünülen iOS ve Android işletim sistemleri için bir mobil uygulama geliştirilmiştir. Mevsimsel olarak gerçekleştirilen kıyı tarama çalışmalarında hiçbir ölü bireye rastlanmamıştır.
Özet (Çeviri)
This thesis was carried out to determine the frequency of the stranded marine mammals on the Turkish Aegean Coast, to determine their temporal and spatial distribution, as well as the factors threatening these taxa and to improve an effective governance model for the stranded marine mammals. Accordingly, the cases, occurred between 1 January 1990 and 27 June 2019 on Turkish Aegean Sea Coasts from the Greek border in the north to the Dalaman River in the south; the TV and newspaper news, the websites of related associations and foundations, the related thesis and published articles were collected. At the same time, seasonal coastal surveys were carried out in designated areas on the Central Aegean coast between 18 May 2018 and 9 March 2019. A total of 137 stranding cases of marine mammals were recorded between 1 January 1990 and 27 June 2019. 118 of cases belong to Cetaceans and 19 of cases belong to Monachus monachus. Among the collected data, the species with the highest stranding record was identified as Stenella coeruleoalba with 41 individuals. 16 of the recorded cases are live stranding. Seasonally, 31.1% of the cases occurred in Spring and 31.9% occurred in Winter. It is known that only 23.5% of the stranded individuals have been carried out necropsy and accordingly it was found out that the exact known cause of death of individuals is determined as 20.3%. It was determined that the stranding cases have increased year by year. In these years, a maximum of 17 cases occurred in one year, in 2018. With the result of this study a stranded marine mammal database for 29 years has been created to be used in subsequent studies for Turkey's Aegean Sea coast. A mobile application was developed for iOS and Android operating systems which are thought to be the basis for the stranding network in the Turkish Aegean Sea Coast. No dead individual has been encountered in the seasonal coastal surveys.
Benzer Tezler
- Türkiye'nin Orta Ege kıyılarında deniz memelilerinin durumu ve balıkçılıkla etkileşimi
The status of marine mammals and their interaction with fisheries along the Central Turkish Aegean coasts
HARUN GÜÇLÜSOY
Doktora
Türkçe
2006
Deniz BilimleriDokuz Eylül ÜniversitesiDeniz Bilimleri ve Teknolojisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞÜKRAN CİRİK
- Calibration and evaluation of Wavewatch III under extreme conditions in eastern mediterranean and aegean sea basin
Doğu Akdeniz ve Ege Denizi baseninde fırtına koşulları altında Wavewatch III dalga modelinin performansının değerlendirilmesi ve kalibrasyonun yapılması
CEM BİNGÖL
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
İnşaat MühendisliğiOrta Doğu Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLİZAR ÖZYURT TARAKCIOĞLU
- Remote sensing applications for physical and ecological state of Turkish coastal waters
Türkiye kıyılarının fiziksel ve ekolojik durumu hakkında uzaktan algılama uygulamaları
ATİLLA HÜSNÜ ERONAT
Doktora
İngilizce
1999
Su ÜrünleriDokuz Eylül ÜniversitesiDeniz Jeolojisi ve Jeofiziği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ORHAN USLU
- Türkiye denizleri'nde yaşayan mutur'ların phocoena phocoena (Linnaeus, 1758) genetik yapılarının incelenmesi
Genetic investigation on the population structure of the harbour porpoise phocoena phocoena (Linnaeus, 1758) living in Turkish waters
BEGÜM UZUN
Doktora
Türkçe
2020
Biyolojiİstanbul ÜniversitesiDeniz ve İçsu Kaynakları Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAYRAM ÖZTÜRK
PROF. DR. İBRAHİM RAŞİT BİLGİN
- Ege Denizi'nin Türkiye kıyılarında gelişmiş tarihsel tsunami kayıtları ve bunlara neden olan sismik kaynakların incelenmesi
Analysis of historical tsunami records on the Aegean coasts of Türkiye and the seismic sources that cause them
AYŞE NUR ŞENYİĞİT
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Jeoloji MühendisliğiDokuz Eylül ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN SÖZBİLİR