Türkiye orijinli yerel yulaf genotiplerinde bazı tarımsal özelliklerin belirlenmesi ve ilişkili haritalama analizleri
Association mapping analysis and determination of some agronomical traits for Turkey origin oat genotypes
- Tez No: 613027
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ZİYA DUMLUPINAR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Biyoteknoloji, Genetik, Biotechnology, Genetics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarımsal Biyoteknoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 225
Özet
Kültürü yapılan hekzaploid (2n=6x=42, AACCDD) yulaf (Avena sativa L. ve Avena byzantina Coch.), Gramineae (Poaceae) familyasından olup tek yıllık önemli bir tahıl ve yem bitkisidir. Bu çalışma, Türkiye yerel yulaf genotiplerinden bir set (174 adet) üzerinde, 6K çip SNP genotiplemesi ve fenotipik (tarımsal) özelliklerin ilişkilerini içerir. Genel linear model (GLM) ve mixed linear model (MLM) metodu ile yapılan analizler sonucunda, incelenen özellikler (bitki boyu (BB), sap kalınlığı (SK), salkım uzunluğu (SU), vejetatif periyod (VP), tane dolum periyodu (TDP), ekim olgunlaşma süresi (EOS), yatma (Y), salkımdaki tane sayısı (STS), salkımdaki tane ağırlığı (STA), bin tane ağırlığı (BTA) ve tane verimi (TV)) ile ilgili birçok önemli kantitatif özelliklerin bulunduğu bölgeler (QTL) tespit edilerek bu özelliklere ait aday markörler belirlenmiştir. Bu markörlerin herbiri GLM için sırasıyla, 2016-2017, 2017-2018 ve ortalama hesaplamalarında -log10 ≥ 3.00 seviyesinde (markör fenotip arasında ilişki p < 0.001 düzeyinde) ve MLM için sırasıyla, 2016-2017, 2017-2018 ve ortalama hesaplamalarında -log10 ≥ 2.50 seviyesinde (markör fenotip arasında ilişki p < 0.003 düzeyinde) istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Buna göre BB özelliği bakımından 20, SK özelliği ile 7, SU özelliği ile 21, VP özelliği ile 80, EOS özelliği ile 105, TDP özelliği ile 49, Yatma özelliği ile 49, STS özelliği ile 27, STA özelliği ile 26, BTA özelliği ile 27 ve son olarak TV özelliği ile ilgili 27 aday markör tespit edilmiştir. Bu çalışmada belirlenen aday markörler farklı yulaf haritalama popülasyonlarında ve yulaf bitkisinde markör yardımıyla ıslah çalışmalarında kullanılabilir. Araştırma bulgularımız sonucunda morfolojik, fenolojik ve agronomik karakterler olan tarımsal özellikler ile ilişkili daha önce raporlanan QTL'lere ilave birçok yeni QTL'ler tespit edilerek tanımlanan aday markörler, sadece markör destekli seçim için değil, aynı zamanda hekzaploid yulaf genomunda tarımsal özellikleri etkileyen QTL'lerin incelenmesi ve arzu edilen allellerin açığa çıkarılması Türkiye orijinli yulaf genotiplerinde bir ilk olmakla birlikte, elde edilen veriler farklı ıslah programlarında da kullanılabilecektir.
Özet (Çeviri)
The cultivated hexaploid (2n = 6x = 42, AACCDD) oat (Avena sativa L. and Avena byzantina Coch.) is belong to the Gramineae (Poaceae) family and is an important annual cereal and forage crop. In this study, a set of oat genotypes originated from Turkey (174) were evaluated and some agronomic traits were determined in replicated field trials. The oat genotypes were screened using 6K chip SNP array. Association mapping analyses were performed using genotypic and phenotypic data. Several candidate SNPs were identified for the plant height (PH), stem diameter (SD), panicle length (PL), vegetative period (VP), grain filling period (GFP), days to maturity (DM), lodging (L), grain number per panicle (GNP), grain weight per panicle (GWP), thousand kernel weight (TKW) and grain yield (GY). Each of those markers were found significant at 0.001 level in 2016-2017 and 2017-2018 planting seasons and two-years average in the general linear model (GLM). The associations were significant at 0.003 level for 2016-2017, 2017-2018, and the average of the two years when MLM model was utilized. A total number of 20 SNPs were associated with PH, 7 with SD, 21 with PL, 20 with VP, 49 with GFP, 105 with DM, 49 with L, 27 with GNP, 26 with GWP, 27 with TKW and finally 27 candidate markers were identified with the GY. The candidate markers identified in the study might be used in oat mapping populatios and in marker assisted breeding studies. As a result of our research findings, many new QTL regions were identified in addition to the previously reported QTL regions related to morphological, phenological and agronomic characteristics. In addition to marker assisted selection, phylogenetic relationships between the hexaploid oats genotypes from Turkey is also revealed that could be utilized for the effective selection and use of breeding material.
Benzer Tezler
- Türkiye orijinli yulaf genotiplerinin bazı çimlenme özelliklerine ait ilişki haritalama analizleri
Association mapping analysis of some germination traits of Turkish origin oat genotypes
BERK ABDULLAH KOÇAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
BiyoteknolojiKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTarımsal Biyoteknoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZİYA DUMLUPINAR
- Seçilmiş yulaf hatlarında yağ ve yağ asitleri ile bazı kalite özelliklerinin ilişkili haritalama analizleri
Association mapping analysis of oil content and fatty acid composition with some quality traits in selected oat genotypes
SELÇUK SUNULU
Doktora
Türkçe
2021
ZiraatKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA YILDIRIM
DOÇ. DR. ZİYA DUMLUPINAR
- Türkiye orijinli yerel yulaf genotiplerinin avenin proteinleri ile morfolojik, fenolojik ve agronomik özellikler yönünden karakterizasyonu
Characterization of Turkey origin oat genotypes by avenin proteins according to morphological, phenological and agronomic traits
ZİYA DUMLUPINAR
Doktora
Türkçe
2010
ZiraatKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TEVRİCAN DOKUYUCU
- Farklı gen bankalarından elde edilen yulaf hatlarının ssr (basit dizi tekrarları) markörleriyle karakterizasyonu
Moleculer characterization of oat lines obtained from different gene banks using ssr (simple sequence repeats) markers
ERDEM ASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
BiyomühendislikKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTarımsal Biyoteknoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ZİYA DUMLUPINAR
- Türkiye orijinli yerel bezelye (Pisum sativum L.) genotiplerinin agro-morfolojik ve moleküler karakterizasyonu
Agro-morphological and molecular characterization of Turkey originated local pea (Pisum sativum L.) genotypes
BERİVAN GÜNGÖR
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
BiyoteknolojiÇukurova ÜniversitesiBiyoteknoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAKAN ÖZKAN