Kişisel verilerin korunmasında blok zinciri modeli: Vaatler ve hukuki engeller
Blockchain model in personal data protection: Promises and legal challenges
- Tez No: 614583
- Danışmanlar: PROF. DR. ŞULE IŞINSU ÖZMEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: Blok zinciri, kişisel verilerin korunması, mahremiyet, özel yaşama saygı, gayri merkezilik, Blockchain, personal data protection, privacy, right to respect for private life, decentralization
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Bilgi Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Programlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilişim ve Teknoloji Hukuku Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 312
Özet
Blok zinciri modelinin ilk uygulaması olan Bitcoin dijital para biriminin ortaya çıkış hikayesi ve arka planı incelendiğinde temel tasarım prensiplerinden birinin kişisel verilerin korunması veya yaygın ifadeyle“mahremiyet”olduğu açıktır. Nitekim Bitcoin'in gizemli mucidi Satoshi Nakamoto da meşhur makalesinde bir bölümün tamamını Bitcoin'in nasıl bir“yeni mahremiyet modeli”öne sürdüğünü açıklamaya ayırmıştır. Bu yeni mahremiyet modeli, yalnızca teknik katmanda değil, Avrupa Birliği'nin meşhur“veri koruma reformu”karşısında hukuki katmanda da gözlenmektedir. Nitekim kişisel verilerin korunmasına dair günümüzün en kapsamlı düzenlemesi niteliğindeki Genel Veri Koruma Tüzüğü de veri koruma üzerine daha güçlü kurallar içeren yeni bir model öne sürmektedir. Tüzük, her ne kadar kendi modelinin teknoloji bağımsız tasarlandığını belirtse de öngördüğü hak ve yükümlülükler ile blok zincirinin teknik işleyişi arasındaki uyumsuzluk, tüzüğün yürürlüğe girer girmez teknolojinin gerisinde kaldığı yorumlarına neden olmuştur. Bu çalışmanın amacı, öncelikle blok zincirinin kişisel verilerin korunması alanındaki potansiyelinin ortaya konmasıdır. Bu açıdan sistemli ve metodolojik bir incelemeyle blok zinciri ve bir bütün olarak kişisel verilerin korunması kavramı arasındaki ilişki irdelenmiş, kişisel verilerin korunmasının modern anlamı çerçevesinde blok zinciri teknolojisinin neler vadedebileceği detaylarıyla açıklanmıştır. Çalışmanın ikinci amacıysa, blok zincirinin modelinin ve vaatlerinin önünde duran hukuki engellerin tespit edilmesidir. Bunun için tüzük ve blok zinciri arasında gerilim analiz edilmiş, tespit edilen uyumsuzluklar blok zincirine özgü olup olmadıklarına göre tasnif edilmiştir. Çalışmanın sonucunda blok zincirinin kişisel verilerin korunmasına ilişkin dokuz temel vaadi bulunduğu tespit edilmiş, blok zincirinin bireylerin kişisel verilerinin korunmasında muazzam bir potansiyele sahip olduğu görülmüştür. Buna karşın mevcut veri koruma hukukunun üzerine inşa edildiği prensiplerin, blok zinciri modeliyle uyumlu olmadığı, dolayısıyla teknik ve hukuki katmanlarda gelişen bu yeni mahremiyet modellerinin, her ne kadar aynı amaçlarla tasarlanmış olsalar da ironik bir biçimde birbirlerinin önünde duran en büyük engeller oldukları sonucuna ulaşılmıştır. Buradan hareketle veri koruma hukukunun yorumu ve uygulamasında çevik ve inovatif bir yaklaşım benimsenmesi ve böylece blok zincirine yeterli bir hareket alanı bırakılması önerilmiştir.
Özet (Çeviri)
The story and background of the first blockchain application Bitcoin cryptocurrency reveal personal data protection or, as commonly referred to,“privacy”as one of the core design principles behind it. Indeed, the mysterious inventor of Bitcoin, Satoshi Nakamoto, dedicated a full section in its famous article to explain the“new privacy model”proposed by Bitcoin. This new privacy model is not exclusive to the technical layer as it can also be observed in the legal layer with the European Union's renowned“data protection reform”. The General Data Protection Regulation, the most comprehensive data protection legislation to date, also proposes a new model with stronger rules on data protection. Although the regulation suggests that its model was designed to be technology-neutral, the tension and possibly the incompatibility between the rights and obligations it sets out and the technical functioning of the blockchain led to remarks that the regulation became outdated right after its entry into force. The purpose of this work is, first, to reveal the true potential of blockchain in personal data protection. To this end, the relationship between the blockchain and the concept of personal data protection in its entirety was examined with a systematic and methodologic review, uncovering the promises of blockchain within the modern meaning of personal data protection. The second purpose of this work is to identify the legal challenges standing ahead of the blockchain model and its promises. In this respect, the tension between the regulation and the blockchain was analyzed and the identified incompatibilities were categorized based on their uniqueness to the functioning of the blockchain. In conclusion, nine fundamental promises of blockchain as regards personal data protection were identified, revealing that the blockchain has great potential in the protection of individuals' personal data. Nevertheless, it was observed that the principles on which the current data protection law is based are not compatible with the blockchain model and that these new privacy models progressing on technical and legal layers constitute the foremost challenge against each other, ironically, that is, considering they were both designed with the same purposes of protecting the individual's right to privacy. It is finally recommended that an agile and innovative approach be adopted in the interpretation and application of the data protection regulations, thereby leaving sufficient space and freedom for blockchain to continue experimentation.
Benzer Tezler
- Akıllı sözleşmelerin Avrupa Birliği veri hukuku çerçevesinde değerlendirilmesi
Evaluation of smart contracts within the framework of European Union data law
AYBİKE BERBER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
HukukBahçeşehir ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ELİF KÜZECİ EROL
- Blokzinciri teknolojisinin veri koruma hukuku bağlamında değerlendirilmesi
Evaluation of blockchain technology in the context of data protection law
MEVA ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
HukukAnkara Sosyal Bilimler ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATİH BUĞRA ERDEM
- Denetlenebilir onam yönetimi için blokzincir tabanlı bir hibrit mimari
A blockchain based hybrid architecture for auditable consent management
TUNAHAN DAĞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolEge ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZGÜ CAN
- Akıllı ev cihazlarının haberleşmesinde hafif sıklet şifreleme algoritmalarının performans analizi
In communication of smart home devices performance analysis of lightweight encryption algorithms
ÖMER YEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolSakarya ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜSEYİN ESKİ
- Kişisel verilerin korunmasında uluslararası düzenlemeler ve Türkiye'nin durumu
International laws and regulations about the protection of personal data and the situation in Turkey
ENGİN DİNÇ