Bingöl ve Malatya illerinde elma seleksiyonu ve yörenin kırsal kalkınması üzerine etkilerinin belirlenmesi
Apple selection Bingöl and Malatya provincies and determining effects of the region on rural development
- Tez No: 625523
- Danışmanlar: PROF. DR. AYZİN KÜDEN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Elma seleksiyonu, kırsal kalkınma, yerel elma genotipleri, Apple selection, rural development, local apple genotypes
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 232
Özet
Bu tez çalışması, 2015-2017 yılları arasında iki farklı amaca yönelik olarak Bingöl ve Malatya illerinde yürütülmüştür. Çalışmanın ilk amacı Bingöl ve Malatya illeri ile bu illerin ilçelerinde yetiştirilen yerel elma genotiplerinin seleksiyon ıslahı yoluyla belirlenmesidir. Bu seleksiyon çalışması sonucunda Malatya'da 31, Bingöl'de de 23 olmak üzere toplam 54 genotip belirlenmiştir. Bu 54 genotip fenolojik, morfolojik ve pomolojik yönden değerlendirilmiştir. Malatya'da çiçeklenmeler 22 Mart ile 22 Nisan tarihleri arasında, Bingöl'de ise, 16 Mart ile 22 Nisan arasında gerçekleşmiştir. Malatya'da bulunan dört yazlık elma ile Bingöl'de bulunan bir yazlık elma 7-25 Ağustos tarihleri arasında hasat edilmiştir. Diğer genotipler kışlık elma özelliği göstermiş ve Malatya'da 5-31 Ekim, Bingöl'de 9 Ekim-4 Kasım tarihleri arasında hasat edilmiştir. Malatya'dan selekte elma genotiplerinden ikisinin 90 ve 70, ötekilerin ise 16 ile 30 yaş arasında olduğu tespit edilmiştir. Bingöl'de selekte edilen 23 genotipin yaşları ise 15 ile 30 arasında bulunmuştur. Bu genotipler içerisinde Malatya'dan seçilen 44-YZ-02 (189,80g), 44-D-10 (188,29g), 44-D-09 (175,86g) ve 44-AR-11(161,45g) ve Bingöl'den seçilen 12-S-01 (150,60g) ve 12-G-05 (145,99g) elma genotipleri en yüksek meyve ağırlığı değerlerini göstermişlerdir. Genotiplere uygulanan değiştirilmiş tartılı derecelendirme metoduna göre Malatya'da seçilen 31 genotip arasından 7 genotip ile Bingöl'de seçilen 23 genotip arasından 4 genotip olmak üzere toplam 11 genotip öne çıkmıştır. Bu genotiplerden Malatya'da 44-D-10 genotipi 525 puan ve 44-YG-02 genotipi 505 puan alarak, Bingöl'de ise, 12-S-01 genotipi 475 puan ve 12-G-05 genotipi 460 puan alarak en öne çıkan elma genotipleri olmuşlardır. Bu metoda göre öncelikli olarak seçilen 11 genotipin tescili, muhafazası, genotiplerin moleküler karakterizasyonu üzerinde çalışılması ve bundan sonraki çalışmalar için de bir genetik materyal olarak kullanılması önerilmektedir. Bu çalışmanın ikinci amacı, Malatya ve Bingöl illerinde yerel elma yetiştiriciliğinin yörenin kırsal alanlarının kalkınması üzerine etkilerinin belirlenmesidir. Bu amaçla Bingöl'de 2017 yılında bir çalıştay organize edilmiş ve başta Malatya ve Bingöl'deki çiftçiler olmak üzere tüm paydaşlar bir araya getirilerek değerlendirmeler yapılmış ve fikirler üretilmiştir. Çalıştay sonucunda 17 proje fikri ortaya çıkmış ve 24 sonuç önerisi yapılmış olup, elma seleksiyon çalışmasının ve düzenlenen çalıştayın bölgenin kırsal kalkınması üzerine çok olumlu etkileri olduğu tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
This pH.D study was carried out during 2015-2017 in Bingöl and Malatya provinces for two aims. The first aim of the study was to identify local apple genotypes naturally grown in Bingöl and Malatya provinces by selection breeding method. Subsequently, 31 genotypes in Malatya, 23 genotypes in Bingöl, total 54 genotypes were found in this selection study. These 54 genotypes were evaluated for the phenological, morphological and pomological characteristics. The flowering periods of apple genotypes were between 22 March and 22 April in Malatya, and 16 March and 22 April in Bingöl. The harvesting periods of summer type apples, four types obtained from Malatya and one type obtained from Bingöl were between 7-25 August. The others showed winter type apple characteristics and harvested during 5-31 October in Malatya and during 9 October-4 November in Bingöl. Two apple genotypes selected from Malatya were 90 and 70 years old, the others were between 16 and 30. The ages of 23 apple genotypes selected in Bingöl were found between 15 and 30. Among these genotypes, 44-YZ-02 (189,80g), 44-D-10 (188,29g), 44-D-09 (175,86g) and 44-AR-11(161,45g) selected in Malatya and 12-S-01 (150,60g) and 12-G-05 (145,99g) genotypes selected in Bingöl gave the highest fruit weight values. As a result of weighted evaluation method of the 54 genotypes, 7 genotypes among 31 obtained in Malatya and 4 genotypes among 23 obtained in Bingöl, total 11 genotypes were found to be the best genotypes with higher scores. Among these genotypes 44-D-10 genotype with 525 point and 44-YG-02 genotype with 505 point in Malatya and 12-S-01 genotype with 475 point and 12-G-05 genotype with 460 point in Bingöl were found to be the favorite apple genotypes. The privileged 11 apple genotypes selected by this method are recommended for cultivar register, protection, molecular characterization of the genotypes and to work on them for future studies as elite genetic materials. In the evaluation of apple cultivation in the experimented provinces for the economical and rural development of the region, an important symposium was organized in Bingöl under the auspices of the Minister of Agriculture and Forestry. The second aim of this study was to find out the effects of local apple growing in Malatya and Bingöl provinces on the rural development. For this aim, a workshop was organized in Bingöl in 2017 with all stakeholders especially with the attendance of the farmers in Malatya and Bingöl provinces. The evaluations were made and ideas were produced. As a result of the workshop 17 project ideas and 24 outcome suggestions were made and the positive effects of the local apple selection study and the workshop on the regional rural development were determined.
Benzer Tezler
- Çocuk yuvaları ve yetiştirme yurtlarında çalışan personelin empatik eğilim düzeylerinin incelenmesi
A study about empathetic tendency levels of the staff working at nursery schools and orphanage
ABDULLAH ATLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Eğitim ve Öğretimİnönü ÜniversitesiEğitim Bilimleri Bölümü
PROF. DR. MUSTAFA KILIÇ
- Muhasebede meslek ahlakı ve davranışsal muhasebe üzerine bir araştırma: Bingöl, Elâzığ ve Malatya illerinde bir uygulama
A research on professional ethics and behavioral accounting in accounting: An application in the provinces of Bingöl, Elâzığ and Malatya
KAMURAN BAKABALA
- Tomas peynirinin olgunlaşma sürecinde staphylococcus aureus, listeria monocytogenes ve salmonella spp.'nin canlılıklarının araştırılması
Investigation of the viability of staphylococcus aureus, listeria monocytogenes and salmonella spp. in the ripening process of tomas cheese
MUHSİN MUTLU
Doktora
Türkçe
2023
Veteriner HekimliğiFırat ÜniversitesiBesin Hijyeni ve Teknolojisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ÇALICIOĞLU
- Satış gücü memnuniyet düzeyinin belirlenmesi Fırat Elektrik Perakende Satış A.Ş. örneği
Determination of sales force satisfaction level Fırat Elektrik Perakende Satış A.Ş. sample
ZEYCAN GÜLCÜ
- 6 şubat 2023 Kahramanmaraş depremleri sonrasında meydana gelen yapısal hasarların farklı parametreler dikkate alınarak değerlendirilmesi
Evaluation of structural damages after the 6 february 2023 Kahramanmaraş earthquakes, taking different parameters into account
İRŞADE AYDOĞDU GÜRBÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Deprem MühendisliğiFırat Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KÜRŞAT ESAT ALYAMAÇ