Şerhu'l-Mevâkıf ve hâşiyeleri bağlamında naklî delilin kesinliği problemi
The problem of certainty of naqlī evidence in the context of Sharh al- Mawāqif and its hasiyahs
- Tez No: 630211
- Danışmanlar: PROF. DR. HÜLYA ALPER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kelam Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 156
Özet
Müslümanların dini anlama ve yaşama noktasındaki en temel kaynakları olan Kur'ân-i Kerîm âyetleri ile Hz. Peygamber'in (sas) hadislerinin yakînî bilgi verip vermediği hususu, diğer bir ifade ile naklî delilin kesinliği problemi İslâm âlimlerinin gündemini meşgul eden önemli meselelerden biri olmuştur. Özellikle müteahhirûn dönemi kelâmcıları bu problemi tüm yönleriyle mercek altına alıp tartışmışlardır. Dönemin önemli temsilcilerinden biri olan Cürcânî (ö. 816/1413) de bu tartışmaya katılarak farklı bir bakış açısı getirmiştir. O, gerek benimsediği sistematik gerekse de yapmış olduğu mülahazalar ile problemin tartışma alanlarına pek çok özgün ve önemli boyutlar kazandırmıştır. Ayrıca pek çok konuda olduğu gibi bu meselede de kendisinden sonraki süreçte oldukça etkili olmuştur. Cürcânî problemi üç kısımlı bir sistem içerisinde incelemiştir. Birinci olarak naklî delilleri vaz´ açısından ele almış ve onların dilsel olarak kendi anlamlarına olan delâletlerinin kesinlik ifade edip etmediğini sorgulamıştır. İkinci olarak onları şâriin kastının tespiti açısından ele almış ve şâriin onlarla ne kastettiğinin kesin bir surette belirlenip belirlenemeyeceğini tetkik etmiştir. Üçüncü olarak ise onları akıl ile muaraza açısından ele almış ve aklî bir muarızın bulunması durumunda onların kesinlik ifade edip edemeyeceklerini tartışmıştır. Bu tezde de Cürcânî'nin sistematiği izlenerek onun ifade ettiği görüşler, Şerhu'l-Mevâkıf'a hâşiye yazan âlimlerin analizleri ile birlikte değerlendirmeye tabi tutulmuştur. Böylece tüm İslâmî ilimler için önem arz eden naklî delillerin kesinliği problemi temsil kabiliyeti yüksek bir âlimin görüşleri etrafında tüm yönleriyle ortaya konmaya çalışılmıştır. Ayrıca muhtelif dönemlerde kaleme alınan hâşiyeler sayesinde de bu problemin sonraki süreçlerdeki iz düşümleri tespit edilmeye gayret edilmiştir.
Özet (Çeviri)
The most basic sources of Muslims in understanding and living religion are the verses of the Quran and the hadiths of the Prophet (saws). Whether these two sources provide precise information, in other words, the problem of the certainty of the naqlī (transplant) evidence was one of the important issues on the agenda of Islamic scholars. Especially, the theologians of the later period examined and discussed this problem in all aspects. Al-Jurjānī, one of the important representatives of this period, was one of the scholars who participated in this discussion. He has brought many unique and important horizons to the problem both with his systematic and his considerations. He was also very effective in the process after him. Al-Jurjānī analyzed this problem in a three-part systematic. Firstly, he handled naqlī evidences in terms of wad´ and questioned whether they were linguistically certain about their own meaning. Secondly, he handled them in terms of determination of the will of God and his Messenger and investigated whether it can be determined precisely what they mean by naqlī evidences. Thirdly, he handled them in terms of contradiction with rational evidence and discussed whether they could express certainty if there is a contradiction by rational evidence. This thesis is arranged according to the Al-Jurjānī systematic and his views were evaluated together with the analysis of the scholars who wrote hasiyahs on Sharh al-Mawāqif. Thus, the certainty of naqlī evidence, which is important for all Islamic sciences, has been tried to be revealed in all its aspects around the views of a scholar with a high representational ability. In addition, thanks to the hasiyahs written in various periods, the projections of this problem in subsequent processes have been tried to be determined.
Benzer Tezler
- Cürcânî'de mâhiyet sorunu: Şerhu'l-mevâkıf ve hâşiyeleri bağlamında
The question of quiddity in al-Jurjānī: 'Māhiyya' in the context of Sharḥ al-Mawāqif and its glosses
RIDVAN CİRU
Doktora
Türkçe
2024
Dinİstanbul ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMER MAHİR ALPER
- Abdülhakim es-Siyalkȗti'nin Fi'l-İlmi'l-İlâhi adlı risalesinin tahkik ve tahlili
A critical edition and on analysis of abd al-Hakim es-Siyalkȗti's work Fi'l-İlmi'l-İlâhi
MESUT EMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinMarmara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HİKMET YAMAN
- Kestelî'nin es-Seb'u'l-Mu'allaka ve Sinan Paşa'nın Ecvibetü Sinan Paşa 'ala Kestelî isimli risâleleri: Tahkik, tercüme ve tahlil
The risala of Kastalī as-Sab'a'l-Mu'allaka and the risala of Sinan Pasha's Ajwebatu Sinan Pasha 'ala Kastalī: Critical edition, translation and analysis
SÜHEYBE RAHME YILDIRIM
- Müeyyedzâde b. Ali'nin el-Havâşî alâ Şerhi'l-Mevâkıf adlı eserinin kelam'daki önemi
The importance of Mueyyedzade b. Ali's al-Hawashi ala Sharh al-Mawaqif in islamic theology
MOULAY ELHASSAN EL HAFİDİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
DinÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZCAN TAŞCI
- Saçaklızâde Mehmed Efendi'nin 'Risâle fi'l-ittilâi alâ ba'zi'd-desâisi'l-vâkıati fi'l-beyzâvî' adlı eseri -tahkik ve değerlendirme-
Başlık çevirisi yok
ALİ OSMAN UŞAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinKocaeli ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ÇİÇEK