Geri Dön

Aras Havzasında yetiştirilen Şalak (Aprikoz) kayısı çeşidinde klon seleksiyonu

Clonal selection of Salak (Aprikoz) cv. variety grown at Aras basin

  1. Tez No: 641738
  2. Yazar: BERNA DOĞRU ÇOKRAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. TURAN KARADENİZ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Ziraat, Agriculture
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2020
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ordu Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 240

Özet

Bu araştırma, Şalak kayısı çeşidinde klon seleksiyonu amacıyla 2015-2018 yılları arasında Aras Havzasında yer alan Iğdır ili Merkez ile Tuzluca ilçeleri ve Kars ili Kağızman ilçesinde yürütülmüştür. Araştırmada Şalak kayısı klonları fenolojik, pomolojik, morfolojik yönden incelenmiş, ümitvar olarak seçilen klonların ise fitokimyasal özellikleri belirlenmiş, aynı zamanda moleküler tanımlamaları yapılarak kayıt altına alınmıştır. Üç farklı lokasyonda geniş bir tarama yapılarak ilk seçimde 101 klon incelemeye değer bulunmuştur. Dört yıllık ortalama değerler dikkate alınarak, farklı rakımlara sahip olan lokasyonlarda (847-1517 m) değerlendirilen klonlar kendi içerisinde tartılı derecelendirmeye tabi tutularak toplam 14 klon ümitvar olarak seçilmiştir. Seçilen Şalak kayısı klonlarının çiçeklenme süresi Iğdır'da 9-12 gün, Tuzluca'da 9-13 gün, Kağızman'da 7-15 gün sürmüştür. Ümitvar klonların ortalama meyve ağırlıkları Iğdır'da 82.23 g, Tuzluca'da 72.81 g, Kağızman'da 65.68 g iken, en ağır meyve 87.70 g ile 76 TU 09 nolu klondan elde edilmiştir. Ümitvar klonlarda SÇKM miktarı ortalama olarak Iğdır'da %14.62, Tuzluca'da %14.46, Kağızman'da %14.20 iken, en yüksek %15.60 ile 76 TU 06 nolu klonda tespit edilmiştir. Sürgün başına ortalama meyve sayısı 2.19 adet ile en fazla Tuzluca'da saptanırken, bunu 1.55 adet ile Iğdır ve 1.44 adet ile Kağızman lokasyonları izlemiştir. Sürgün başına düşen meyve miktarı en yüksek 3.55 adet ile 76 TU 13 nolu klon ile Tuzluca lokasyonundan elde edilmiştir. Fitokimyasal analizler sonucunda organik asitlerden en yoğun olarak sitrik asit ve malik asit bulunmuştur. Toplam antioksidan kapasite miktarı (TEAC) ortalama Iğdır'da 0.62 μ mol TA, Tuzluca'da 0.40 μ mol TA, Kağızman'da 0.78 μ mol TA iken, en yüksek 0.93 μ mol TA ile 36 KZ 13 nolu klondan elde edilmiştir. Toplam fenolik madde miktarı ortalama olarak Iğdır'da 423.18 mg/L, Tuzluca'da 335.43 mg/L, Kağızman'da 495.22 mg/L iken, en yüksek 670.89 mg/L ile 36 KZ 13 nolu klonda saptanmıştır. Toplam şeker (glikoz+fruktoz) miktarı en yüksek 6.60 g/100 g ile 76 TU 17 nolu klonda bulunmuştur. C vitamini miktarı ise en yüksek 13.23 mg/100 ml ile 76 ID 11 nolu klonda tespit edilmiştir. ISSR yöntemi ile yapılan moleküler çalışmalar sonucunda 135 bant elde edilmiş, 99 bant polimorfik özellik göstermiştir. Polimorfizm oranı %73.33 olarak saptanmıştır. Moleküler farklılıkları veren dendrogramda benzerlik indeksi 0.75 ile 1.00 arasında olup ortalama 0.88 olarak saptanmıştır. Iğdır, Tuzluca ve Kağızman lokasyonlarından seçilen ümitvar Şalak klonları aşı ile çoğaltılarak Iğdır Üniversitesi Tarımsal Uygulama ve Araştırma Merkezinin bahçesine dikilmiş olup, araştırma Seleksiyon 2 aşaması ile sürdürülecektir.

Özet (Çeviri)

This research was carried out in Iğdır Province Center and Tuzluca districts and Kars province Kağızman district in Aras Basin between 2015 and 2018 for the purpose of clone selection in Şalak apricot variety. In the study, Şalak apricot clones were examined phenologically, pomologically, morphologically, and the phytochemical properties of the clones selected as promising were determined, at the same time their were recorded by making molecular definitions. A wide screening was performed at three different locations, and 101 clones were found worthy of examination in the first selection. Taking into consideration the four-year average values, the clones evaluated at locations with different altitudes (847-1517 m) were classified according to the method of Weighted Rating within themselves and were selected as a total of 14 clones promising. Flowering period of selected Şalak apricot clones lasted 9-12 days in Iğdır, 9-13 days in Tuzluca, 7-15 days in Kağızman. While the average fruit weights of the selected clones were 82.23 g in Iğdır, 72.81 g in Tuzluca, 65.68 g in Kağızman, the heaviest fruit was obtained from clone no 76 TU 09 with 87.70 g. The average amount of soluble solids content in promising clones was 14.62% in Iğdır, 14.46% in Tuzluca, 14.20% in Kağızman, and was highest in clone no 76 TU 06 with 15.60%. While the average number of fruits per shoot was determined in Tuzluca with 2.19 pieces, Iğdır with 1.55 pieces and Kağızman locations with 1.44 pieces followed. The highest number of fruit per shoot with 3.55 clone 76 TU 13, which was obtained from the clone Tuzluca locations. As a result of molecular studies, 135 bands were obtained by ISSR method and 99 bands showed polymorphism. Polymorphism rate was found as 73.33%. The dendrogram, which gives the molecular differences, has a similarity index between 0.75 and 1.00, on average of 0.88. Promising Şalak clones selected from Iğdır, Tuzluca and Kağızman locations were reproduced with budding and planted orchard of Iğdır University Agricultural Application and Research Center and the research will be continued with the second phase of selection.

Benzer Tezler

  1. Akarçay Havzası'nın beşeri ve iktisadi coğrafyası

    Human and economic geography of the Akarçay Basin

    UĞUR YILDIZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2001

    CoğrafyaMarmara Üniversitesi

    Coğrafya Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. ALİ SELÇUK BİRİCİK

  2. Avnik Deresi Çayı (Erzurum-Köprüköy-Karayazı)'nın bazı fiziko-kimyasal parametreleri ile (Salmo trutta caspius) balığının populasyon yapısı

    The population structure of (Salmo trutta caspius) living in brook Avnik located (Erzurum-Köprüköy-Karayazi) in aras basin, and some physical and chemical parameters of water

    HABİP DUYMUŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Su ÜrünleriAtatürk Üniversitesi

    Su Ürünleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUHAMMED ATAMANALP

  3. Aras havzasında yayılı kirletici kaynakların belirlenmesi ve yönetim önerileri

    Identification of diffuse sources of pollution in the Aras watershed and management suggestions

    BURAK YONTAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYŞEGÜL TANIK

  4. Aras havzasında oluşabilecek taşkınların büyüklük ve frekanslarının tahmin için en uygun yöntemin belirlenmesi

    Determination of the most appropriate method for estimating the magnitute and frequencies of possible floods in the Aras basin

    MEVLÜT TEKİN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    ZiraatAtatürk Üniversitesi

    Tarımsal Yapılar ve Sulama Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. ABDURRAHMAN HANAY

  5. Aras havzasında HEC-HMS ile hidrolojik modelleme ve akım tahmini

    Hydrological modelling and streamflow forecasting with HEC-HMS for Aras basin

    TUFAN KACAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    İnşaat MühendisliğiAnadolu Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ALİ ARDA ŞORMAN