Kütüphanelerde yaratıcı mekân hizmetleri: Makerspace hizmeti
Creative space services in libraries: Makerspace service
- Tez No: 647921
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET CANATAR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Bilgi ve Belge Yönetimi, Information and Records Management
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilgi ve Belge Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 240
Özet
Makerspace ve STEM olarak anılan, yaratıcılık ve üretim üzerine kurulan yaklaşımlar tüm dünyada hızla yayılmaktadır. Yurtdışı örnekler incelendiğinde STEM ve Makerspace kütüphanelerin en önemli birimleri halini almıştır. Ülkemize bakıldığında ise kütüphane hizmetlerinde yenilikçilik ve yaratıcılık uygulamaları son yıllarda artmakla birlikte, STEM ve Makerspace konusunda çok fazla yol alınamamıştır. Bunun sebebi olarak ise bu alanda çok fazla bilimsel çalışma olmaması gösterilebilir. Bu çalışmada, ülkemizdeki bu girişimlerin ortaya konulması ve bu yaklaşımların bilimsel düzeyde ele alınması ile birlikte, kütüphaneler için bir model önerisi geliştirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda teorik düzlemde; yaratıcılık, yenilik, STEM, makerspace konularına yer verilmiştir. Pratik düzlemde ise çalışmanın gerçekleştirildiği dönemde Kültür ve Turizm Bakanlığı'ndan alınan veriler ışığında, ülkemizde bu hizmetin sunulduğu üç halk kütüphanesi (Uşak İskender Pala İl Halk Kütüphanesi, Muş İl Halk Kütüphanesi, Kırşehir Âşık Paşa İl Halk Kütüphanesi) ve bir üniversite kütüphanesi (Sabancı Üniversitesi Bilgi Merkezi) incelenmiştir. Ülkemizde henüz okul kütüphanesi örneği bulunmadığı için bu kütüphane türü incelenememiştir. Çalışma kapsamında nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Yarı yapılandırılmış görüşme tekniği ile toplanan veriler, betimsel analiz yöntemi ile değerlendirilmiştir. Değerlendirme, kütüphane hizmetlerini oluşturan unsular (bina, derme, kullanıcı, personel, bütçe) bağlamında yapılmıştır. Bunlara ek olarak, kütüphane türlerine göre (Halk kütüphanesi, üniversite kütüphanesi ve okul kütüphanesi) yurtdışı örnekler incelenerek, ülkemiz için bir model önerisi sunulmuştur. Bu model kapsamında; hizmetin nasıl sunulacağı iş akış şemalarında ayrıntılı olarak açıklanmıştır. Çalışma kapsamında model önerisi sunulurken, hizmet kapsamında yer alan cihaz ve ekipmanların ödünç verilme olgusu da düşünülerek; örnek ödünç alma tutanağı, hasar tespit tutanağı gibi belge taslakları oluşturulmuş ve kullanıcı hizmet sözleşmesinde yer alması gereken başlıklar belirlenmiştir. Makerspace hizmetinin kütüphanelerde sunulması, hem eşit erişim ilkesinin sağlanması hem de kütüphanelerin genel misyonu açısından önemli görülmektedir.
Özet (Çeviri)
The approaches built on creativity and production, known as Makerspace and STEM, is spreading rapidly all over the world. When foreign examples are examined, STEM and Makerspace have become the most important units of libraries. Looking at our country, innovation and creativity practices in library services have increased in recent years, but not much progress has been made in regards to STEM and Makerspace. The reason for this may be the lack of scientific studies in this area. In this study, it is aimed to develop a model proposal for libraries in addition to revealing these initiatives in our country and handling these approaches at a scientific level. In the theoretical plane, in line with this purpose, creativity, innovation, STEM, and Makerspace topics are included. On the practical plane, three public libraries where this service is offered in Turkey (Uşak İskender Pala Provincial Public Library, Muş Provincial Public Library, Kırşehir Âşık Paşa Provincial Public Library) and a university library (Sabancı University Information Center) were examined. Since there are not any school library examples in our country, this type of library could not be examined. Qualitative research method was used in the study. Data collected by semi-structured interview technique were evaluated by descriptive analysis method. The evaluation was made in the context of the elements that make up the library services (building, collection, user, staff, budget). In addition to these, a model proposal for our country was presented by examining foreign examples according to the library types (Public library, university library and school library). How to provide the service is explained, in accordance with this model, in detail in the work flow charts. While presenting the model proposal within the scope of the study, considering the fact that the devices and equipment included in the service are borrowed, draft documents such as sample borrowing minutes and damage assessment minutes were created and the titles that should be included in the user service contract were determined. Providing the Makerspace service in libraries is considered important both in terms of realizing the equal access principle, and the general mission of libraries.
Benzer Tezler
- Türkiye'de Z kuşağı ve üçüncü mekân olarak üniversite kütüphaneleri
Generation Z in Turkey and university libraries as third spaces
EVRİM DOĞA CANOOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Bilgi ve Belge YönetimiAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiBilgi ve Belge Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EDİNE FİKRET SÜLEYMANOĞLU
- Çocuk kütüphanelerinde mekânın hizmet yeterliliklerine uygunluğunun personel bakış açısıyla analizi: Nasrettin Hoca Çocuk Kütüphanesi örneği
Analysis of the compliance of the space with the service qualifications in children's libraries from the perspective of personnel: The example of Nasreddin Hodja Children's Library
CEYDANUR DALKILIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Bilgi ve Belge YönetimiÇankırı Karatekin ÜniversitesiBilgi ve Belge Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ALİ AKKAYA
- Afganistan özel ortaöğretim okullarında örgüt kültürünün örgütsel yaratıcılık üzerinde etkisi
The effect of organizational culture on organizational creativity in Afghanistan private secondary schools
JAMALUDDİN AHMADI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimKırşehir Ahi Evran ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ERDEM
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA HÜMEYRA YÜCEL
- Kütüphane tasarımında yenilikçi mekanlar: Yaratıcı alanlar olarak makerspace hareketinin incelenmesi
Innovative spaces for library design: Examination of makerspace movement as creative areas
CANSEL YAVUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
İç Mimari ve Dekorasyonİstanbul Kültür Üniversitesiİç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİYE RAHŞAN KARABETÇA
- Şehir ve mimarlık imgelerinin resimsel yorumu
The pictorial interpretation of the images of the city and architecture
H. SUNA SÖNMEZALP