Türkiye'de Kürtçü sol (1968-1984)
Kurdish left in Turkey (1968-1984)
- Tez No: 648038
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ABDURRAHMAN BOZKURT
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Siyasal Bilimler, Tarih, Political Science, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 664
Özet
Cumhuriyet yönetimi 1938'de, 1924'den itibaren kesintisiz bir şekilde devam eden Kürt isyanlarını bastırır, bu isyanları düzenleyen Kürtçülük hareketinin örgütlenmesini dağıtır, öncü kadrolarını tasfiye eder. Kürtçülük hareketi bu darboğazı aşmak, yaralarını sarmak, yeni öncü kadrolarını yetiştirmek için 1938'den itibaren silahsız mücadele yöntemini benimser. İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra esen özgürlük rüzgarları ve bunların etkisi ile Türkiye'de başlatılan demokratikleşme süreci Kürtçülük hareketine yaralarını sarmak için imkân ve fırsatlar sunar. Demokratikleşme süreci Demokrat Parti'nin iktidara gelmesi ile beraber derinleşerek devam eder. Kürtçülük hareketinin önünde engel teşkil eden kurum ve uygulamalar kaldırılır. Kürtçülük hareketi 10 yıllık DP dönemini çok iyi değerlendirir, bu dönemde adeta yeniden doğar. Bu süreç aynı zaman da Kürtçü solun temellerinin atıldığı süreçtir. Kürtçü sol DP iktidarı döneminde şekillenir, 1958'de Kımıl şiirinin yayınlanmasıyla da özgün bir siyasi akım olarak ortaya çıkar. Kürtçü sol 27 Mayıs 1960 darbesinin başlattığı yeni dönemde CHP ve Türk Solunun kanatları altına sığınır, Türkiye İşçi Partisi'nin kurulması ile TİP'e katılır ve gelişimini önemli ölçüde TİP içinde tamamlar. Kürtçü sol güçlendikçe, Türk Solundan ayrışır, 1969 da ilk özgün yapılanması olan DDKO'yu kurar. 12 Mart Muhtırası Kürtçü solun Türk Solundan ayrışma ve müstakil hale gelme sürecini nihayetlendirir. Kürtçü sol tarihinin en güçlü ve en renkli kesiti olacak 1974-1980 arası dönemine müstakil bir hareket olarak girer. PKK, bu dönemde ortaya çıkar, doktrinleştirdiği şiddet yöntemi ile kısa sürede Kürtçü solun diğer tüm örgütlenmelerini sindirir ve Kürtçü solun sahada ki en etkin örgütü olur. PKK, Kürtçü sol üzerinde ki bu etkinliğini 12 Eylül sonrasında hakimiyete dönüştürür, Kürtçü solun tek örgütü haline gelir. Bu durum günümüzde geçerliliğini korumaktadır.
Özet (Çeviri)
Republic of Turkey suppressed the rebellions organized by the Kurdish Movement in 1938, which continued uninterruptedly since 1924. It destroys the organization of the Kurdish movement and eliminates its leading cadres. After 1938, the Kurdish movement has determined the method of unarmed combat to overcome this bottleneck, to heal the wounds and to raise new pioneers. After the second world war and with the winds of freedom blowing their effect democratization process initiated in Turkey, offers the Kurdish mouvement a historic opportunity to heal the wounds of opportunities for political action. The democratization process increases with the coming of the Democratic Party. The institutions and practices that hinder the Kurdish movement are removed. The Kurdish Movement evaluates the 10-year Democratic Party period very well, reborn from its ashes. This process is the process in which the Kurdish Left is laid. The Kurdish Left is formed in the period of the Democratic Party and emerged as an original political movement in 1958 with the publication of the poem“Kımıl”. In the new era of the 27 May 1960 coup process, the Kurdish Left has taken refuge under the wings of the CHP and the Turkish Left. They joined TİP after the establishment of Turkey Labor Party and completes the development in TİP. As the Kurdish Left strengthens, it breaks down from the Turkish Left. In 1969, he founded his first original organization DDKO. The March 12 th Memorandum (1971) will end the process of separation and detachment of the Kurdish Left from the Turkish left. The Kurdish Left enters into the period between 1974-1980 as an independent movement. The PKK emerges during this golden period of the Kurdish Left, intimidates all the other organizations of the Kurdish Left in a short time by the doctrine of violence, and becomes the most effective organization of the Kurdish Left. The PKK turns this activity on the Kurdish Left into a domination after 12 September 1980 and becomes the only organization of the Kurdish Left.
Benzer Tezler
- İstanbul'da günlük yaşam sahnelerinin Türk resim sanatına yansımaları
Reflections on the Turkish painting art of daily life scenes in Istanbul
EVREN KARAYEL GÖKKAYA
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2012
Güzel SanatlarMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiResim Ana Sanat Dalı
PROF. AYDIN AYAN
- Türkiye'de siyasi Kürtçülük hareketleri (1923-1995)
Kurdish movements in Turkey (1923-1995)
VELİ FATİH GÜVEN
Doktora
Türkçe
1999
Siyasal BilimlerHacettepe ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ADİL DAĞISTAN
- Doğu ve Güneydoğu Anadolu'da dünden bugüne isyan-terör olayları ve kamu faaliyetleri
Eastern and Southeastern Anatolia past events and public activities in the rebellion-terrorism
GÖKHAN EMİROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Kamu YönetimiYüzüncü Yıl ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. M. SALİH MERCAN
- Siyasi ideolojilerin sembolleştirilmesi: Türkiye'de 1960-1980 döneminde siyasi ideolojilerin sembolleri
Symbolization of the political ideologies: Symbols of political ideologies in Turkey in 1960-1980 period
ZİYA KIVANÇ KIRAÇ
Doktora
Türkçe
2020
Siyasal BilimlerSelçuk ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN ALPAY KARASOY
- Türkiye'de halen etkin olarak faaliyet gösteren yasadışı sol yapılanmaların kurucu görüşlerinin mukayesesi
The comparison of opinons active illegal leftist organisations' founders in Turkey
YASİN ERGİŞİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Siyasal BilimlerBeykent ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUZAFFER ÜREKLİ