Kömür gazlaştırma ürünlerinin gerçek opsiyonlar yöntemi ile değerlemesi
Real options valuation of coal gasification products
- Tez No: 651010
- Danışmanlar: PROF. DR. ABDULLAH ERHAN TERCAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Maden Mühendisliği ve Madencilik, Mining Engineering and Mining
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Maden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 317
Özet
Ekonomik belirsizlikler, politik-jeopolitik, hukuki ve çeşitli alanlardaki riskler, enerji ve madencilik projelerinin yapılabilirliğini önemli ölçüde etkilemektedir. Uzun vadeli projeler, ürün fiyat dalgalanmalarına karşı son derece duyarlı olup ürün fiyatlarının geleceğe yönelik doğru tahmin edilebilmesi, oluşabilecek risklere karşı alınabilecek hızlı tedbirler ve operasyonel esneklikler, projelerin başarısını doğrudan etkilemektedir. Büyük ölçekli enerji ve madencilik projelerinde her ne kadar geleneksel değerleme yöntemlerinden net bugünkü değer (NBD) yöntemi hala kullanılmakta ise de NBD'nin belirsizlik ve riskleri değerlendirmeye yönelik bir yapı içermemesi nedeniyle proje değerlemede yetersiz kaldığı bilinmektedir. Geleneksel değerleme yöntemlerinin aksine, belirsizlik ve riskleri bir fırsat olarak gören ve doğru bir şekilde analiz edebilen gerçek opsiyon değerleme yöntemleri, son 30 yılda oldukça geniş bir kullanım alanı kazanmıştır. Tez çalışması kapsamında, Türkiye'nin en önemli kömür sahalarından biri olan Soma Yaylaköy linyit sahası için alternatif projelere yönelik farklı yöntemler kullanılarak ekonomik değerleme çalışması yapılması amaçlanmıştır. Çalışmada, çeşitli belirsizlikler ve risk unsurları dikkate alınarak, sahanın piyasa amaçlı endüstriyel kömür satışı veya daha çevreci ve katma değeri yüksek stratejik ürünlerin yer aldığı kömür gazlaştırma amaçlı değerlendirilmesi ve kalan düşük kalorili kömürden de elektrik üretimi amaçlı termik santral kurulması seçenekleri analiz edilmiştir. Yapılan tez çalışması, yer altı kömür madenciliğine ait gerçek verilerin referans alınması ve termik santral fizibilitesi ile birlikte kömür gazlaştırmaya ilişkin gerçek bir yatırım projesinin kapsamlı bir analizini içermesi bakımından ilklerden olma özelliğini taşımaktadır. Çalışmada, sahanın piyasa amaçlı endüstriyel kömür satışı ve termik santral amaçlı geleneksel yöntemlerle değerlemesinin ardından, yüksek ilk yatırım maliyetine sahip, stratejik önemdeki kömür gazlaştırma yatırım projesinin, hem geleneksel yöntemler ile hem de Monte Carlo simülasyonu ve gerçek opsiyon yöntemleri ile yeniden değerlemesi yapılmıştır. Gazlaştırma ürünlerinin uzun vadeli fiyat tahminleri, ortalamaya dönme (mean-reversion) modeli (ODM) ile simüle edilmiş ve tarihsel verilerle uyumlu tahminler oluşturulmuştur. Ayrıca duyarlılık analizi ile projeleri en çok etkileyen değişkenler saptanmış ve bulunan değişkenler üzerinden gerçek opsiyon senaryo analizi oluşturularak, projelerin ertelenmesi ve genişletilmesi opsiyonları, Black&Scholes ve Binom modelleri ile çalışılarak, genişletilmiş net bugünkü değer (GNBD) elde edilmiştir. Yapılan çalışma sonucunda, kömürün piyasa ve termik santral amaçlı kullanımı geleneksel değerlemeye göre düşük bir NBD sonucu vermiştir. Fakat kömürün gazlaştırılarak petrokimyasal elde edildiği projede hem geleneksel hem de opsiyon değerleme ile yüksek NBD elde edilmiştir. SNG seçenekli gazlaştırma projesi ise geleneksel değerleme ile negatif NBD üretirken, opsiyon değerleme ile pozitif hale yükselmiştir. Elde edilen sonuçlar, risk ve belirsizlik ortamındaki projelerin değerlemesinde sadece geleneksel yöntemlerin kullanılmasının yeterli olmadığını, ilave olarak Monte Carlo simülasyonu, fiyat tahmin modelleri ve gerçek opsiyon değerleme yöntemlerinin birlikte kullanılmasının yatırım projelerine daha yüksek değer kattığını ve daha gerçekçi sonuçlar ürettiğini göstermiştir.
Özet (Çeviri)
Economic uncertainties and risks of political-geopolitical and legal aspects significantly affect the viability of energy and mining evaluation projects. Long-term projects are very sensitive to price fluctuations and the accurate prediction of future prices, quick measures taken against the resulting risks and operational flexibilities directly affect the success of the projects. Although traditional methods such as net present value (NPV) are still used to value large-scale energy and mining projects, it is well known that they fail to address the uncertainties and risks. Contrary to traditional valuation methods, real options valuation (ROV) has gained great popularity since the last 30 years as it considers uncertainty and risk as an opportunity and analyzes them correctly. In this study, it's aimed that various valuation methods associated with alternative projects for Turkey's Soma-Yaylakoy lignite field was performed by considering various uncertainties and risks. Project alternatives included supplying industrial coal to the market, assessing environmentally friendly and high valued strategic coal gasification products and establishing a thermal power plant to produce electricity. The thesis study is a pioneering study since it contains a comprehensive analysis of a real investment project for coal gasification together with a thermal power plant and the real data for underground coal mining. In the study, firstly, supplying industrial coal to the market and the power plant was valued by traditional methods. Then the valuation of a coal gasification project, having high capital investment and strategic importance, was made by using both Monte Carlo Simulation and Real Options Methods. The mean-reversion technique was used in predicting the long-term price of coal gasification products and predictions compatible with historical prices were obtained. In addition, the variables significantly affecting the projects were identified and deferring and expanding options associated with the projects were studied by using Black&Scholes and Binomial Methods. The traditional method produced low NPV for the project supplying industrial coal to the market and the power plant while the highest NPV was obtained for petrochemicals production by gasification project by using traditional and real options valuation methods. On the other hand, coal to SNG gasification project gave a negative NPV in traditional methods, but a positive NPV in real options methods. The results proved that traditional methods are not sufficient in valuing the projects including risk and uncertainty and methods such as Monte Carlo simulation, price prediction models, real options should be used as complementary methods that add more value to the projects and produce the realistic results.
Benzer Tezler
- Kömür gazlaştırma ürünlerinin kimyasal denge kuramı ile incelenmesi
Investigation of coal gasification products with chemical equilibrium theory
EKİN KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
EnerjiHacettepe ÜniversitesiTemiz Tükenmez Enerjiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT KÖKSAL
- Kömür özelliklerinin ve kömür değerlendirme teknolojilerinin CO2 emisyonuna etkisi
The Effect of coal properties and coal utilization option on CO2 emissions
NECLA DERMAN
- Production of hydrogen and bio-oil from biomass wastes
Biyokütle atıklarından hidrojen ve biyoyağ üretimi
GÖZDE DUMAN
Doktora
İngilizce
2015
KimyaEge ÜniversitesiKimya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. JALE YANIK
DOÇ. DR. MUSTAFA EMRULLAHOĞLU
- Elbistan linyiti, turba ve biyokütlenin sıvılaştırma olanaklarının araştırılması
Investigation of liquefaction opportunities of Elbistan lignite, peat and biomass
MESUT KARTA
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Maden Mühendisliği ve Madencilikİnönü ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TOLGA DEPCİ
PROF. DR. HÜSEYİN KARACA
- Direct synthesis of paraffins from combined fFscher Tropsch and hydrocracking
Parafinlerin Fischer-Tropsch ve hidrokraking birleşik yöntemi ile doğrudan sentezi
YUSUF TANUĞUR
Yüksek Lisans
İngilizce
2012
Kimya Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiKimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. A. NURSEN İPEKOĞLU