Dini ritüeller bağlamında söz-müzik ilişkisi
Relationship between discourse and music in the context of religious rituals
- Tez No: 662383
- Danışmanlar: PROF. DR. BURHANETTİN TATAR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Felsefe, Müzik, Religion, Philosophy, Music
- Anahtar Kelimeler: müzik, ritüel, mit, şiir, Mevlid, Semah, Mevlevî âyini, music, ritual, myth, poetry, mawlid, samah, Mawlavi ceremony
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İslam Felsefesi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 141
Özet
Dini ritüeller söz ve müziğin birlikte icra edildiği tarihsel olaylar olarak aktüel hale gelirler. İcra esnasında açığa çıkan bu birliktelik, klasik felsefede ritüelin tümel anlatılara referansla ele alınmasıyla 'kurgusal' bir birliğe dönüşmüştür. Benzer şekilde modern yaklaşımlar, özellikle Avrupa Aydınlanma düşüncesinden mülhem kavramsal yapılar içinde dini ritüelleri, dini bağlamından soyutlayarak kültürel olgular şeklinde değerlendirmişlerdir. Bunun sonucu olarak dini ritüellerin özgün karakterlerini şekillendiren söz, müzik ve dans gibi unsurlarının anlam dünyaları, kavramsal düşüncenin önceden belirleyebildiği alana dönüştürülmüş yani ritüeller işlevsel ve etki sorunu çerçevesinde ele alınmışlardır. Dini ritüeller, söz, müzik ve dansın birlikteliğiyle ifşa olan olaylar olarak ele alındığında ritüel tecrübesinin söz, müzik ve dansın anlam dünyasını dönüştürdüğü fark edilebilir. Buna karşılık ritüel tecrübesinin de söz, müzik ve dansın yorumlanması esnasında şekillendiği düşünülmelidir. Dolayısıyla dini ritüeller metafizik üst anlatıların temsili işlevinden farklı ve daha fazla anlam alanına sahiptir. Mevlid ritüelinde, müziğin ilk elde aşina olduğumuz ufkunun emprovize kıraatle genişletilmesi ve bu esnada şiirin olağanüstü olanı muhayyileye sunması, aşina ve yabancı olan arasında bir diyaloğun yaşandığını gösterir. Semah ritüelinde söz, müzik ve dansın katmanlı yapısı kendi içinde bir diğerini etkileyerek köken sorusunu canlı tutar. Semahın müzikal zamanı içinde beden metafora dönüşür ve bu metaforik düzeyde söz ve müzik farklı bir söyleme imkanına kavuşur. Mevlevî âyini, ontik ve ontolojik olanın gerilimini söz ve müziğiyle ifşa eder. Mevlevî âyini, şehirdeki beşeri faaliyete yine şehirde üretilmiş söz ve müziğin imkânlarını hatırlatarak ritüeli, tarihsel olanın ufuklarına yönlendirir. ,
Özet (Çeviri)
Religious rituals are actualized as historical events in which music and discourse play their constitutive roles. Practical unity of discourse and music performances has been transformed into a speculative unity by classical philosophy since they were taken to mean something in reference to a grand (universal metaphysical) narrative. Modern approaches, which are mostly under the influence of European Enlightenment, toward religious rituals tend to receive them as cultural phenomena. For this reason, world of meaning created by the unity of discourse, music and dance which shape the unique characters of the rituals has been considered to be a field of sense to be apprehended beforehand by conceptual thinking of the narratives. Thus they are evaluated in terms of their function and effect of carrying the narrative world. In contrast to these approaches, we make a claim that the unity of discourse, music and dance in rituals creates a medium for experiencing ritual in a new way. This is to say, this unity can transform the experience of ritual; and the same experience can change the meaning of this unity. For that reason, meaning which results from this unity cannot be fore-grounded by some grand narratives. Practical unity of rituals surpasses the speculative or ideal unity of them posited within narratives. Mawlid appears to be a space of dialogue between familiar and alien since its improvisational performance of music and discourse brings what is extraordinary (supernatural) into our ordinary mundane life world. Samah rituals bring the question of origin into life in terms of its interrelated stratified structure which affects each other. Human body becomes a kind of metaphor within unique temporality of samah; this metaphoric situation allows music and dance to mean something new. Mawlavi ceremony (âyin) reveals the tension between ontic and ontological within the medium of discourse and music. Moreover, this ceremony reminds the city dwellers to recognize new possibilities of music and discourse which are basically the products of city culture. When these possibilities are recognized, rituals as Mawlavi ceremonies become historicized in ever changing conditions.
Benzer Tezler
- Arguvan yöresi müzik kültürü ve pratikleri bağlamında 'Erhan Yılmaz örneği'
'Erhan Yılmaz example' in the context of music culture and practices of Arguvan region
CAN AYDOĞDU
- 20. yüzyılın ilk yarısında İzmir'de yaşamış olan bestekârların dinî mûsikî alanındaki çalışmaları bağlamında geleneksel Türk müziğine katkıları
The contributions of the composers who lived in İzmir during the first half of 20th century to traditional Turkish music within the context of their activities i̇n the field of religious music
BARIŞ DOĞAN
Doktora
Türkçe
2020
DinSüleyman Demirel Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CENK CELASİN
- Kentli dindar kadınların mekân algısı ve kullanımı: İzmir örneği
Urban religious women's perception and usage of space: The sample of Izmir
MERVE HARBELİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Sosyolojiİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHAMMET ERTOY
- XVI. yüzyılda İstanbul'daki Halveti tekkeleri
Khalwati convents in the Sixteenth century of Istanbul
AYŞE BÖLÜKBAŞI
Doktora
Türkçe
2015
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA İLKNUR KOLAY
- İslami kültür endüstrisi bağlamında müslüman turistlerin İslami otel deneyimleri
Muslim tourists' İslamic hotel experiences in the context of İslamic culture industry
ESRA ÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
SosyolojiAkdeniz ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN HÜSEYİN AYGÜL