Türkiye'nin ulusal güvenlik stratejileri ve dış güvenlik politikaları (1876-1960)
National security strategies and external security policies of Turkey (1876-1960)
- Tez No: 664146
- Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA EKİNCİKLİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 544
Özet
Bu çalışmada, 1876-1960 yılları arasında Türkiye'nin ulusal güvenlik politikaları, karar alma mekanizmaları, güvenlik stratejileri ve örgütlenmenin yapısal dönüşümü incelenmiştir. Çalışmanın amacı, Cumhuriyetin ilk yıllarında Osmanlı Devleti'nden devralınan askeri kurumların, silahların, harp hazırlıklarının, doktrinlerin ve lojistiğin tespitini yapmak, askeri ittifakların konjonktürel ve jeopolitik resmini çizmek, milli ve yerli silah sanayisinin teşekküllerini ortaya koymak, silah ithalatında çeşitlilik ve denge siyasetinin rasyonelliğini değerlendirmek, bağımsız ve bağımlı güvenlik politikalarının sonuçlarını belirlemek, uluslararası hukukun ve diplomasinin ulusal ve bölgesel güvenliğin sağlanmasında reel birer araç olarak kullanılmasının pozitif getirilerini tartışmak ve blok siyasetinin savunma reflekslerinde Türkiye'nin güvenliğini ne dereceye kadar sağlayabildiği sorunsalına cevap aramaktır. Bu çalışma, kapsam olarak üç ayrı dönemi incelemektedir: İlki, 1923-1939 yılları arasında izlenen karma, tarafsız ve milli savunma stratejilerini içeren dönem; ikincisi, 1939-1947 yılları arasında nispeten İngiltere ve Fransa ekseninde kısmi taraflı, fakat II. Dünya Harbi süresince denge siyasetine ve kapasite artırımına odaklı dönem; üçüncüsü ise, Truman Doktrini ile başlayarak, Marshall Yardımı, Kore Savaşı ve NATO üyeliği ile belirgin olarak kurumsal ve stratejik bir kutupsal dönüşümü içeren dönem. Tez çalışmamız sürecinde kaynaklardan elde ettiğimiz bilgiler neticesinde, II. Abdülhamid döneminde başlayarak Osmanlı Devleti'nin savunma doktrinlerini ve savaş stratejilerini belirleyen Alman ekolünün, Cumhuriyet kadrolarına da sirayet ettiği ve hatta II. Dünya Savaşı sonrası NATO üyeliği ile birlikte güvenlik konseptlerinin değişmesine rağmen bahse konu olan etkinin kaybolmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Bu çalışma boyunca, devletlerin güvenlik sağlayıcı enstrüman ve araçlarda kapasite artırımına gitmelerinin, kendilerini daha güvenli yapmadığı; zira muhataplarının da silahlanma yarışı içerisine girerek yeni bir güvenlik açmazına yol açtığı değerlendirilmiştir. Yine çalışma esnasında, II. Dünya Harbi yıllarında izlenen tarafsızlık siyasetinin, harp sonrasında izlenme olasılığının mümkün olmadığı, bu siyasetin global gelişmelere, jeostratejik tehdit algılarına ve reel tehditlere binaen geliştirilebileceği ve uygulanabileceği sonucuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
This thesis analyses the structural transformation of the national security policies, the decision making mechanisms, the security strategies along with the organizational form in Turkey between the years of 1876 and 1960. This study aims to identify the military institutions, the arms, the preparations for war, the doctrines and the logistics that are inherited from the Ottoman Empire in the very first years of the Turkish Republic, to illustrate the cyclical and geopolitical aspects of the military alliances, to reveal the entities in the national and domestic arms industry, to review the diversity in the arms import and the rationality of the balance of power policy, to identify the outcomes of dependent and independent security policies, to discuss the advantages of the international law and diplomacy as a real tool of national and regional security as well as to address the question of to what extend the block policy managed to sustain the security of Turkey. The thesis examines three periods: The first covers the period of mixed (composite), impartial and national defense strategies implemented between 1923 and 1939; the second spans the period between the years of 1939 and 1947 that Turkey partially takes sides with England and France, but focuses on the balance of power policy and capacity building during the World War II; the last one includes the institutional and strategic transformation period that starts with the Truman Doctrine and becomes evident with the Marshall Aid, the Korean War and NATO membership. The insights obtained from the relevant literature indicate that the German approach, identifying the defense doctrines and war strategies of the Ottoman Empire since the period of Abdülhamid II, also affects the Republic cadre. Moreover even though the security concepts changes with NATO membership, it is concluded that the aforementioned impact of German approach remains. In this study, it is observed that capacity building efforts of states on security instruments and tools fail to make those states safer. On the contrary, those efforts lead to competition on army and cause new security dilemmas. Another conclusion is that the policy of impartiality followed during the World War II is not feasible to implement, and this policy might be developed and implemented depending on the global developments, perception of geostrategic and real threat.
Benzer Tezler
- 1930-1940 yılları arasında Türkiye'de ulusal güvenlik anlayışı ve tehdit algısı
National security concept and threat perception in Turkey between 1930-1940
KEMAL OVACIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Uluslararası İlişkilerKapadokya ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÇAĞDAŞ SÜMER
- Türk-Amerikan ilişkilerinde Irak sorunları
Iraq struggle in Turk-American relations
MUSTAFA KAYAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Uluslararası İlişkilerGebze Yüksek Teknoloji EnstitüsüStrateji Bilimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MESUT HAKKI CAŞIN
- Gelişmekte olan ülkelerin dış borç sorunu ve Türkiye'nin dış borçları
Başlık çevirisi yok
MUSTAFA KARAGÖZ
- Oyun Teorisi bağlamında Türkiye'nin nükleer enerji politikalarında ulusal güvenlik boyutu ve bölgesel güç etkileri: İsrail ve İran analizi
National security dimension and regional power effects in Türkiye's nuclear energy policies in the context of Game Theory: Israel and Iran analysis
MUSTAFA KÜRŞAT ŞAHİNER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Uluslararası İlişkilerAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiGüvenlik Çalışmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATİH CEMİL ÖZBUĞDAY
- Türk dış politikasında havacılık savunma sanayiinin rolü: Karabağ Sorunu bağlamında bir inceleme
The role of aviation defense industry in Turkish foreign policy: A study in the context of the Karabakh Issue
ÖMER FARUK GÜVEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Uluslararası İlişkilerGebze Teknik ÜniversitesiStrateji Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BURCU BULUT GÜRPINAR AYDIN