Mimaride bilişsel kodlamada kot etmeni Diyarbakır Suriçi bölgesi İç Kale örneği
The elevation factor of cognitive coding in architecturein Diyarbakir Inner Castle for example
- Tez No: 671625
- Danışmanlar: PROF. DR. MİNE BARAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Bilişsel Kod, Algı, Kot, Yükseklik, Diyarbakır İç Kale, Cognitive Code, Perception, Elevation, Height, Diyarbakir Inner Castle
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dicle Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 210
Özet
Mimarlıkta bilişsel kod ve kot etmeni arasındaki ilişkinin araştırıldığı bu çalışmada, ilgili kavramların mimari tasarımdaki süreci ve çalışma sistemleri incelenmiştir. Mimaride bilişsel kodlama üzerine yapılan araştırmalar incelenerek mimari tasarımda, bilişsel kodlamada çeşitli tasarım etmenlerine ulaşılmıştır. Kot kavramı bu etmenlerden biri olarak yapı-yapılaşma boyutunda öne çıkmış bu nedenle detaylandırılarak araştırılmış, tasarımcılara ve yeni çalışmalara tasarımda kot etmenine dikkat çeken farklı bir bakış açısı sunulmuştur. Giriş bölümünde bilişsel kod ve kot kavramlarının mimari tasarımla ilişkisi ve çalışmanın uygulama süreci açıklanmıştır. Mimaride bilişsel kodlama ve bilişsel kodlamada tasarımı etkileyen kot etmeni, insan algısıyla ilişkilendirerek incelenmiştir. Dolayısıyla mimarlıkta kot etmeni insan doğası ile ilişkilendirilmiştir. Bu doğrultuda çalışmanın ikinci bölümünde ilgili literatür taranmış kaynak özetleri oluşturulmuştur. Çalışmanın üçüncü bölümünde materyal ve metot kısımları verilmiştir. Materyal kısmında bilişsel kodlamanın kavramsal süreci açıklanmıştır. Mimaride bilişsel kodlamada tasarım etmenlerinden biri olan kot kavramında, yükseklik ve eğimin dikkat çektiği ve çeşitli değerlere göre farklılaşarak öne çıktığı görülmüştür. Mimaride bilişsel kodlamada kot kavramını, yapı elemanı, yapı ve yapılaşma boyutlarında incelemek farklı etmenlerinde aynı yönde incelene bilirliğini ortaya koymuştur. Çalışmanın metot kısmında, mimaride bilişsel kodlamada kot kavramıyla ilişkilendirilen bir çalışma alanı seçilmiş, yapı alanları ile ilgili gözlemler geliştirilmiştir. Geniş düzlüklere yayılan coğrafyasıyla aynı hacimde farklı dönemlere ve kültürlere, sahiplik eden Diyarbakır İç Kale bölgesi, yer şekillerine bağlı olarak, asırlardır yüksek kotlarda bulunan tarihi bir alan olduğu için çalışma kapsamında önemli bir parametre olarak karşımıza çıkmıştır. Bu nedenle Diyarbakır, Suriçi'nde konumlanan, sınırlarını kot kavramının belirlediği, İç Kale bölgesi çalışmanın araştırma alanı olarak seçilmiştir. Çalışma verilerinden elde edilen bulgular dördüncü bölümde sunulmuştur. Bu bölümde çalışma alanı olarak belirlenen İç Kale bölgesindeki yapı gurupları; değişken kotlarda konumlandığı, farklı dönemlere ait izler taşıdıkları ve çeşitli işlevlere sahip oldukları için değişen kot, dönem ve işlev niteliklerine göre üç bölgede incelenmiştir. Bu üç bölge ve yapıları için öncelikle bilişsel kodlama kapsamında gözleme dayalı kot etkinliği analizi yapılmıştır. İlgili görsel verileri içeren şekil ve çizelgeler oluşturulmuştur. Ayrıca çalışmanın bu bölümü anket uygulamasıyla geliştirilmiş, elde edilen verilere ilişkin, SPSS programında gerçekleştirilen, analizler verilmiştir. Çalışmanın sonuç ve öneriler bölümünde mimarlıkta bilişsel algı ve kod oluşumunda kot etmeninin varlığı, verilerden elde edilen nitel ve nicel bulgularla yeniden tanımlanmıştır. Çalışma, ilgili tanımlara ilişkin çıkarımlarla sonuçlandırılmıştır. Çalışmanın bulguları çerçevesinde mimarlık uygulama alanına ve mimari tasarımda bilişsel süreçlere dikkat çeken önerilerde bulunulmuştur. Çalışmanın sonuç ve önerileri, mimarlara, bilişsel kodlanan kot etmeninin etkilerini sunarak yapı-yapılaşma boyutunda tasarımlara katkı sağlayacaktır.
Özet (Çeviri)
In this study, in which the relationship between the cognitive code and the elevation factor in architecture is investigated, the process and working systems of the related concepts in architectural design are examined. By examining the research on cognitive coding in architecture, various design factors in architectural design and cognitive coding have been reached. The concept of elevation has come to the fore in the dimension of build-building as one of these factors, therefore it has been researched in detail, and a different perspective drawing attention to the elevation factor in design to new studies and designers has been presented. In the introduction, the relationship between the concepts of cognitive code and elevation and architectural design and the application process of the study are explained. Cognitive coding in architecture and the elevation factor affecting the design in cognitive coding have been examined by associating it with human perception. Therefore, the elevation factor in architecture has been associated with human nature. In this direction, in the second part of the study, the related literature was reviewed, and resource summaries were created. In the third part of the study, material and method parts are given. In the material part, the conceptual process of cognitive coding is explained. In the concept of elevation, which is one of the design factors in cognitive coding in architecture, it has been seen that height and slope draw attention and stand out by differentiating according to various values. In the method part of the study, a study area associated with the concept of elevation in cognitive coding in architecture was selected, and observations about building areas were developed. Diyarbakir Inner Castle region, which has different periods and cultures in the same volume with its geography spread over wide plains, has emerged as an important parameter within the scope of the study because it is a historical area located at high elevations for centuries, depending on landforms. For this VII reason, İç Kale region, located in Diyarbakır, Suriçi, whose boundaries are determined by the concept of elevation, was chosen as the research area of the study. Findings from the study data are presented in the fourth section. The building groups in the Citadel area, which is determined as the study area in this section; Since they are located at variable elevations, have traces of different periods, and have various functions, they have been examined in three regions according to their varying elevation, period and function characteristics. For these three regions and their structures, firstly, an observation-based elevation analysis was conducted within the scope of cognitive coding. Figures and charts containing relevant visual data were created. In addition, this part of the study was developed with the questionnaire application, and the analyzes regarding the obtained data, performed in the SPSS program, were given. In the conclusion and suggestions section of the study, the existence of the height factor in the formation of cognitive perception and code in architecture has been redefined with the qualitative and quantitative findings obtained from the data. The study was concluded with inferences regarding the related definitions. Within the framework of the findings of the study, suggestions were made that draw attention to the field of architectural practice and cognitive processes in architectural design. The results and suggestions of the study will contribute to the designs in the build-building dimension by presenting the effects of the cognitively coded elevation factor to the architects.
Benzer Tezler
- A computable vitality: Kenzo Tange's architectural system
Hesaplanabilir canlılık: Kenzo Tange'nin mimari sistemi
CANSU TOLUNAY BERBER
- Fake news classification using machine learning and deep learning approaches
Makine öğrenimi ve derin öğrenme yaklaşımlarını kullanarak sahte haber sınıflandırması
SAJA ABDULHALEEM MAHMOOD AL-OBAIDI
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolGazi ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TUBA ÇAĞLIKANTAR
- Implementing cognitive grammar on a cognitive architecture: A case study with ACT-R
Bilişsel gramerin bilişsel mimaride gerçekleştirilmesi: Bir ACT-R çalışması
EVGUENI STEPANOV
Yüksek Lisans
İngilizce
2004
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolOrta Doğu Teknik ÜniversitesiBilişsel Bilim Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BİLGE SAY
- İleriye dönük aralık zamanlamanın ACT-R ile bilişsel modellenmesi üzerine bir inceleme
An investigation on cognitive modeling of prospective interval timing with ACT-R
BEHİYE ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Psikolojiİstanbul ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVTAP CİNAN
PROF. DR. NESLİHAN SERAP ŞENGÖR
- Linear interference alignment in cognitive radio networks
Bilişsel radyo ağlarında doğrusal girişim hizalama
HAKAN ALAKOCA
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiBilişim Uygulamaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LÜTFİYE DURAK ATA