Determination of agglomeration characteristics of Oltu-stone (jet stone) wastes
Oltu-taşı atıklarının topaklanma özelliklerinin belirlenmesi
- Tez No: 706801
- Danışmanlar: PROF. DR. ALİ İHSAN AROL, DOÇ. DR. GÜLŞEN TOZSİN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Maden Mühendisliği ve Madencilik, Mining Engineering and Mining
- Anahtar Kelimeler: Topaklama, temizlenmiş Oltu Taşı, sıkıştırılmış Oltu Taşı, liptinit, resinit, Agglomeration, cleaned Oltu-stone waste, pressed Oltu-stone, liptinite, resinite
- Yıl: 2022
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Maden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 131
Özet
Siyah kehribar olarak da bilinen Oltu Taşı, bazı ağaçların basınç altında başkalaşıma uğrması sonucu oluşan fosilleşmiş organik ve doğal bir maddedir. Erzurum'un Oltu bölgesinde bulunduğu için Oltu Taşı olarak adlandırılmıştır. Genellikle, yakın köylerden gelen küçük madenciler tarafından oldukça ilkel yöntemler ile çıkarılmaktadır. Kaba bir ayıklamadan sonra, Oltu Taşı daha çok tespih olmak üzere farklı süs eşyalarının üretiminde kullanılmaktadır. Araştırmalar, çıkarılan Oltu Taşının yalnızca %2'sinin satılabilir son ürüne dönüştürülebildiğini göstermiştir. Geri kalan kısım ya yakılmakta ya da atılmaktadır. Bu da ekonomik kayıplara neden olmaktadır. Diğer taraftan, Gürcistan'da üretilmekte olan Rus Taşı olarak da bilinen çok daha ucuz bir ürün, Oltu Taşı'nın yerine geçmeye başlamıştır. Oltu Taşı markasını korumak ve yüksek ekonomik değerde ürün üretmek için, Oltu Taşı atıklarının da ürüne dönüştürülmesi gerekmektedir. Bu çalışmada, önce ağır ortam yöntemiyle temizlenmiş Oltu Taşı atıkları karakterize edilmiştir. Temizlenmiş Oltu Taşı'nın standard Oltu Taşı'na benzer petrografik, fiziksel ve kimyasal özelliklere sahip olduğu anlaşılmıştır. Temizlenmiş Oltu Taşı atıklarının liptinitce (suberinit, resinit ve sporinit) zengin olduğu ve az miktarda huminit içerdiği belirlenmiştir. Liptinit içeriğinden dolayı, temizlenmiş Oltu Taşı atıkları yüksek oranda uçucu madde ve alifatik hidrokarbona sahip olmaktadır. Bu tür atık toz malzemelerin, kehribarda olduğu gibi, yüksek ısı ve basınç altında sıkıştırılarak topaklandığı (aglomerasyon) ve satılabilir ürünlere dönüştürüldüğü bilinmektedir. Bu yöntem ile Oltu Taşı atıklarından ürün elde edebilmek için önce ön-ısıtma, basınç ve ısı gibi topaklanmaya etki eden faktörlerden en uygun değerler bulunmuştur. Temizlenmiş Oltu Taşı atıklarının 450 MPa basınç ve 200oC sıcaklığa kadar iki aşamalı ısıtıldığında, herhangi bir bağlayıcı kullanmadan etkili bir biçimde topaklanabildiği belirlenmiştir. Standart Oltu Taşı ile karşılaştırıldığında, sıkıştırılmış Oltu Taşının görünür yoğunluğunun (1.22-1.25 g.cm-3), dolaylı çekme kuvvetinin (8-9 MPa) ve nano-indentasyon sertliğinin (Hv=464.6 MPa, E=5.2 GPa) standart Oltu Taşı'na benzer olduğu görülmüştür. Ancak, kimyasal yapının, uçucu maddenin azalması ve karbonil grupların kaybolması ile, bozulduğu tespit edilmiştir. Bağlayıcı kullanılmadan sıkıştırılmış Oltu Taşı, Oltu İlçesinde bulunan atölyelerde test edilerek, sıkıştırılmış ürünlerin kalitesinin tatminkar olduğu bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
Oltu-stone (Jet Stone), also known as black amber, is a fossilized, organic, and natural material formed by the transformation of certain trees under high pressure. It is called Oltu-stone because its occurrences are primarily located in the Oltu district of Erzurum. Generally, it is mined by small miners from nearby villages using rather primitive methods. After a rough sorting at the mine site, Oltu-stone is mainly used in manufacturing worry beads, tespih, and to a lesser extent, certain ornamental goods. It has been reported that only 2% of Oltu-stone mined is converted to sellable end products. The rest, the waste, is either burnt or disposed of, causing economic losses. On the other hand, a much cheaper product known as Russian Stone produced in Georgia replaced Oltu-stone. To protect the brand, Oltu-stone, and produce higher economic values from this stone, the wastes of Oltu-stone should be converted into products. First, the cleaned Oltu-stone wastes obtained from dense medium separation were characterized in this study. Cleaned Oltu-stone had nearly similar petrographical, physical and chemical properties coMPared to standard Oltu-stone. It was found that the cleaned Oltu-stone is liptinite-rich (including suberinite, resinite, and sporinite) coal with a small amount of huminite. Due to liptinite content, cleaned Oltu-stone has high volatile matters and aliphatic hydrocarbons. It is a well-known fact that this type of waste, especially amber, has been converted to sellable products by agglomeration under heat and pressure treatment. To produce such agglomerates from the Oltu-stone wastes by this method, first, the agglomeration parameters such as pre-heating time, pressure, and temperature were optimized. The cleaned Oltu-stone was successfully pressed without a binder at 450 MPa pressure with two-stage heating until 200 ˚C temperature. Compared to standard Oltu-stone, pressed Oltu-stones were nearly similar in bulk density (1.22-1.25 g.cm-3), indirect tensile strength (8-9 MPa), and nano-indentation hardness (Hv=464.6 MPa, E=5.2 GPa). But chemically, it was degraded, such as reducing volatile matters and losing conjugated carbonyl groups. The pressed Oltu-stone obtained from the binderless agglomeration of cleaned Oltu-stone waste was tested by ateliers in Oltu, the quality of the pressed Oltu-stone was found to be satisfactory.
Benzer Tezler
- Linyit yakan değişik dağıtıcı elekli akışkan yataklarda ayrışma ve aglomerasyon
Segregation and agglomeration in lignite burning fluidised beds with different distrubutor plates
M.FERHAT YARDIM
- Bazı eser elementlerin adsorpsiyonla zenginleştirilmesi ve alevli AAS ile tayini
Determination of some trace elements in AAS after concentration by modified silicas
HÜRREM İNCE
- Duyarsız enerjetik madde 3-nitro-1,2,4-triazol-5-on (NTO) için nanoparçacık esaslı sensör geliştirilmesi
Development of nanoparticle based sensor for insensitive energetic material 3-nitro-1,2,4-triazol-5-on (NTO)
KADER TÜRKEKUL
- Co(II), Ni(II), Cr(III) ve Cr(IV) elementlerinin adsorbsiyonla zenginleştirilmesi ve grafit fırınlı AAS ile tayini
Başlık çevirisi yok
ÖZGÜL GÖÇER
- Trakya alt bölgesinde büyüme merkezlerinin gelişimine ilişkin bir değerlendirme
An Evaluation of the development of growth centres in thrace sub-region
FERHAN GEZİCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
1991
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiPROF.DR. GÜNDÜZ ATALIK