Üretkenlik karşıtı iş davranışlarının nedensel akıl yürütme yaklaşımı çerçevesinde incelenmesi: Bilişsel çarpıtmaların düzenleyici rolü
Investigating counterproductive work behaviour in the context of causal reasoning approach: The regulatory role of cognitive distortions
- Tez No: 707946
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HAYAL YAVUZ GÜZEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hemşirelik, Psikoloji, Sağlık Kurumları Yönetimi, Nursing, Psychology, Health Care Management
- Anahtar Kelimeler: Üretkenlik karşıtı iş davranışı, nedensel akıl yürütme yaklaşımı, örgütsel adalet, bilişsel çarpıtmalar, hemşireler, Counterproductive work behavior, causal reasoning approach, organizational justice, cognitive distortions, nurses
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Genel Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 143
Özet
Üretkenlik karşıtı iş davranışları son yıllarda araştırmacıların dikkatini çeken konulardan biridir. İş yerinde bireyler tarafından sergilenen örgütün ve paydaşlarının iyilik halini zedeleyen davranışların tamamı üretkenlik karşıtı iş davranışları olarak tanımlanmaktadır. Bu çalışmada amaç; üretkenlik karşıtı iş davranışlarının öncüllerini, nedensel akıl yürütme yaklaşımı çerçevesinde açıklamaya çalışmaktır. Örgütsel adalet algısının zedelenmesi karşısında çalışanların yapacakları nedensel yüklemenin türü üzerinde bilişsel çarpıtmaların düzenleyici bir rol oynayıp oynamayacağı ve çalışanların yaptıkları nedensel yükleme türünün üretkenlik karşıtı iş davranışı türünü yordayıp yordamadığı bu araştırmanın soruları olarak belirlenmiştir. Araştırma, bir ön çalışma ve ana çalışmadan oluşmaktadır. Ön çalışmada“Counter Productive Work Behaviour Scale”adlı ölçeğin ve“Workplace Explanatory Style Questionnaire”adlı ölçeğin Türkçe geçerlik güvenirlik çalışmaları yapılmıştır. Gerçekleştirilen analizler sonucunda iki ölçeğin de çalışmada kullanılmak üzere geçerli ve güvenilir olduğu görülmüştür. Yürütülen ön çalışmanın ardından ana çalışmaya geçilmiş, Ankara'da iş yaşamını sürdüren hemşirelerden oluşan 248 gönüllü katılımcıya ulaşılmıştır. Elde edilen veriler korelasyon analizi ve düzenleyici aracı etki analizine tabi tutulmuştur. Araştırma sonucunda bilişsel çarpıtmaların düzenleyicilik etkisi saptanamamış ve nedensel yükleme türünün üretkenlik karşıtı iş davranışlarının türünü yordama etkisi tespit edilmemiştir. Ancak bilişsel çarpıtmaların yükleme yanlılıkları üzerinde anlamlı etkisi olduğu bulunmuş, elde edilen veriler ışığında araştırma bulguları tartışılmış ve gelecek çalışmalar için öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
Counterproductive work behaviors are one of the topics that have attracted the attention of researchers in recent years. All the behaviors exhibited by individuals in the workplace that harm the well-being of the organization and its stakeholders are defined as Counterproductive Work Behaviors. The aim of this study is to try to explain the antecedents of counterproductive work behaviors within the framework of the attribution theory. The first question of this research is, in case of damage to organizational justice perception whether cognitive distortions will play a moderator role on the type of causal attribution that employees will make. The second question of the research is whether or not the type of causal attribution made by employees predicts the type of counterproductive work behavior. The research consists of a preliminary and a main study. In the preliminary study validity and reliability studies was conducted of“Counter Productive Work Behavior Scale”and“Workplace Explanatory Style Questionnaire”for Turkish sample. As a result of the analyzes carried out, it was seen that both scales were valid and reliable to be used in the study. After the preliminary study, the main study was conducted with the voluntary participation of 248 nurses working in Ankara. The obtained data were subjected to correlation analysis and regulatory impact analysis. As a result of the research, the regulatory effect of cognitive distortions and its effect on predicting the type of counterproductive work behaviors could not be determined. However, cognitive distortions were found to have significant effect on attributions, findings were discussed in the light of the data obtained, and suggestions for future studies were presented.
Benzer Tezler
- Algılanan liderlik tarzının üretkenlik karşıtı iş davranışlarının ortaya çıkmasındaki etkisinde örgüt kültürünün rolü: Lojistik endüstrisinde bir araştırma
The role of organizational culture in how the perceived leadership style affect the emergence of counterproductive work behaviors: An investigation in logistics industry
ALPASLAN DOĞAN
- Üretkenlik karşıtı iş davranışları ile hasta güvenliği kültür algısı arasındaki ilişkinin incelenmesi: Mersin ili örneği
Examination of the relationship between anti-productivity business behaviors and patient safety culture perception: The case of Mersin
SONGÜL İNAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Sağlık YönetimiMersin ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SABAHATTİN TEKİNGÜNDÜZ
- İlkokullardaki öğretmenlerin üretkenlik karşıtı iş davranışının örgütsel vatandaşlık ve örgütsel adalet ile ilişkisi
The relationship of counterproductive work behavior of teachers in primary schools with organizational citizenship and organizational justice
BURCU AKKAYA
Doktora
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Politikası Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YASEMİN KEPENEKCİ
- Kamu sektöründe örgütsel sinizm ve üretkenlik karşıtı iş davranışlarının incelenmesi
The examination of organizational cynicism and counter productive work behaviors in public sector
TOLGA BAL
Doktora
Türkçe
2019
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriAnkara ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NÜKHET MÜGE KART
- Kişi-örgüt uyumunun üretkenlik karşıtı iş davranışları üzerindeki etkisi
The effect of person-organization fit on counterproductive work behaviors
BÜŞRA TEMİZYÜREK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
İşletmeNuh Naci Yazgan Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CEREN AYDEMİR