أثرالعرف في أحكام الزواج والطلاق وتبعاتها
Örfün evlilik ve boşanma hükümlerine etkisi ve sonuçları
- Tez No: 727811
- Danışmanlar: PROF. DR. OSAMA AL HAMWI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Arapça
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İslam Araştırmaları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 133
Özet
“Örfün Evlilik ve Boşanma Hükümlerine Etkisi ve Sonuçları”adlı araştırmada, âlimlerin evlilik, boşanma ve bu süreçten sonra bırakılan izlerin örfü ile ilgili konulara ait görüşlerini karşılaştırmak amacıya kaleme alınmış; bu maksat ile irdeleme ve karşılaştırma yöntemlerine başvurulmuştur. Araştırma üç ana başlık altında incelenmiştir. Araştırmanın birinci bölümünde örfün İslam dinindeki meşruiyeti ve bu konuya dair deliler incelenmiştir. Daha sonra örfün şart ve çeşitlerine değinerek toplumsal örfe bağlı olan bazı fıkhi meselelerden söz edilmiştir. İlgili ilkelerden söz edildikten hemen sonra konuyu daha da aydınlatmak amacı ile bazı uygulamalı örneklere yer verilmiştir. Araştırmanın ikinci bölümünde ise evliliğin meşruiyeti, hükümleri ve örfün evlilik şartlarındaki nispet ve statüsü incelenmiş ve evliliği kabul edip dile getirilmesi konusunda bilgi verilmiştir. Sonra nikâhın meşruiyetinden ve örfün üzerindeki etkisinden söz edilerek üzerinde evlilik inşa edilen dayanaktan (evliliği kabul edip dile getirilmesi) bahsedildikten sonra örfün bu konu üzerindeki nispet ve etkinliği ele alınmıştır. Akabinde evlilikteki Mehr-i Muaccel ve Mehr-i Müeccel'in oranlarını belirleyen kurallara değinilerek mehrin evlilikte uygunluk ve mütenasipliği ele alınmış ve örfün bu konudaki etkisinden bahsedilmiştir. Üçüncü ve son bölümde ise boşanmanın meşruiyeti, çeşitleri ve prosedürü üzerinde durulmuştur. Ardından örfün bir sarih lafız ile üç talak hükümlerinin üzerindeki etkisinden söz edilmiştir. Daha sonra sarih bir lafız ile doğrudan ve dolaylı bir lafız ile boşanma konuları ele alındıktan sonra örfün bu konular üzerindeki etkisine değinilmiştir. Son olarak da kadının boşanma hakkının İslam fıkhındaki meşruiyeti ve konuyla ilgili adli kararlardan bahsedilmiştir. Sonuç Araştırmanın ışığında aşağıdaki sonuçlara ulaşmış bulunmaktayız: 1. İslam âlimleri örfü şeriatın temellerinden biri olarak değerlendirmişlerdir. Kur'an-ı Kerim ve sünnetlerin ahkâmlarına ters düşen her örf reddedilir ve İslam Şeriatı'nda caiz değildir. 2. Ne Kur'an-ı Kerim ne de sünnette mehir ya da evlenme yaş sınırını belirleyecek herhangi bir metne rastlanmamaktadır. 3. İslam'ın tüm âlimleri boşanmanın meşruiyeti konusunda hemfikirler, lakin ahkâmlar konusunda aralarında ihtilaf söz konusudur (Peygamber efendimizin dönemi dahil). 4. Örf halkın amaç ve yararları belirlemekte geniş ve etkili bir role sahiptir, bu nedenle müftüler fetva verirken halkın örf ve âdetlerini göz önünde bulundurmaları önem arz etmektedir.
Özet (Çeviri)
Özet“Örfün Evlilik ve Boşanma Hükümlerine Etkisi ve Sonuçları”adlı araştırmada, âlimlerin evlilik, boşanma ve bu süreçten sonra bırakılan izlerin örfü ile ilgili konulara ait görüşlerini karşılaştırmak amacıya kaleme alınmış; bu maksat ile irdeleme ve karşılaştırma yöntemlerine başvurulmuştur. Araştırma üç ana başlık altında incelenmiştir. Araştırmanın birinci bölümünde örfün İslam dinindeki meşruiyeti ve bu konuya dair deliler incelenmiştir. Daha sonra örfün şart ve çeşitlerine değinerek toplumsal örfe bağlı olan bazı fıkhi meselelerden söz edilmiştir. İlgili ilkelerden söz edildikten hemen sonra konuyu daha da aydınlatmak amacı ile bazı uygulamalı örneklere yer verilmiştir. Araştırmanın ikinci bölümünde ise evliliğin meşruiyeti, hükümleri ve örfün evlilik şartlarındaki nispet ve statüsü incelenmiş ve evliliği kabul edip dile getirilmesi konusunda bilgi verilmiştir. Sonra nikâhın meşruiyetinden ve örfün üzerindeki etkisinden söz edilerek üzerinde evlilik inşa edilen dayanaktan (evliliği kabul edip dile getirilmesi) bahsedildikten sonra örfün bu konu üzerindeki nispet ve etkinliği ele alınmıştır. Akabinde evlilikteki Mehr-i Muaccel ve Mehr-i Müeccel'in oranlarını belirleyen kurallara değinilerek mehrin evlilikte uygunluk ve mütenasipliği ele alınmış ve örfün bu konudaki etkisinden bahsedilmiştir. Üçüncü ve son bölümde ise boşanmanın meşruiyeti, çeşitleri ve prosedürü üzerinde durulmuştur. Ardından örfün bir sarih lafız ile üç talak hükümlerinin üzerindeki etkisinden söz edilmiştir. Daha sonra sarih bir lafız ile doğrudan ve dolaylı bir lafız ile boşanma konuları ele alındıktan sonra örfün bu konular üzerindeki etkisine değinilmiştir. Son olarak da kadının boşanma hakkının İslam fıkhındaki meşruiyeti ve konuyla ilgili adli kararlardan bahsedilmiştir. Sonuç Araştırmanın ışığında aşağıdaki sonuçlara ulaşmış bulunmaktayız: 1. İslam âlimleri örfü şeriatın temellerinden biri olarak değerlendirmişlerdir. Kur'an-ı Kerim ve sünnetlerin ahkâmlarına ters düşen her örf reddedilir ve İslam Şeriatı'nda caiz değildir. 2. Ne Kur'an-ı Kerim ne de sünnette mehir ya da evlenme yaş sınırını belirleyecek herhangi bir metne rastlanmamaktadır. 3. İslam'ın tüm âlimleri boşanmanın meşruiyeti konusunda hemfikirler, lakin ahkâmlar konusunda aralarında ihtilaf söz konusudur (Peygamber efendimizin dönemi dahil). 4. Örf halkın amaç ve yararları belirlemekte geniş ve etkili bir role sahiptir, bu nedenle müftüler fetva verirken halkın örf ve âdetlerini göz önünde bulundurmaları önem arz etmektedir.