Geri Dön

Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) Kozlu müessesesi-630 kati galerilerindeki gaz içeriği ve olası degaj zonlarının belirlenmesi

Determination of gas content and possible degage zones in galleries at -630m depth-Kozlu district of Turkish Hard Coal Enterprise (TTK)

  1. Tez No: 731504
  2. Yazar: ENVER ÇALIŞ
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ İBRAHİM BUZKAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 67

Özet

Kömürleşme sürecinde gaz fazındaki hidrokarbonların bir kısmı, zamana bağlı olarak ortamdan uzaklaşırken, bir kısmı da kömür damarı bünyesinde depolanmaktadır. Kömür damarı bünyesindeki çatlak, eklem takımı ve makro-mikro gözeneklerde depolanan gaz miktarı, mevcut basınç ile kömürleşme derecesine bağlı olarak ihmal edilemeyecek oranda fazla olmaktadır. Yeraltı kömür işletmelerinde kazı sırasında, damar bünyesinde bulunan gazlar, oluşan basınç farkından dolayı çalışma ortamına doğru yönelmektedir. Çalışma ortamındaki havalandırma koşulları ile kömür damarından desorbe olan gaz, iş güvenliği açısında önemli riskler oluşturmaktadır. Bu çalışmada, Türkiye Taşkömürü Kurumu Genel Müdürlüğü(TTK) Kozlu Müessesesi yeraltı hazırlık lağımlarındaki kömür damarlarının (-630m katı) sahip olduğu gaz içeriği analizi ile olası degaj zonlarını belirlenmesi amaçlanmaktadır. Günümüzde TTK işlemelerinde üretimin derin kotlarda olması ve kömür kazısında üretimde mekanizasyonun artması ile kömür üretim panolarında oluşan basınç farkından dolayı çalışma ortamına yönelen metan gazının desorbsiyonu artmaktadır.bu durumda iş risklerini ve önlemlerini de artırmaktadır. Kurum bünyesindeki ilgili kanun, yönetmelik ve tüzükler çerçevesinde, üretim panolarındaki gaz içeriğinin belirlenmesi için 25m boyunda ilerleme sondajları,sürekli olarak her ilerleme aşamasında yapılmaktadır. Çalışmada üretime hazırlanacak olan galerilerde, damar gaz içeriklerinin belirlenmesi için amacına uygun numune alım sondajları yapılarak numuneler alınmış ve ilgili analizleri yapılmıştır. Numune almada sondaj tijleri içindeki boşluktan vakum(çekme) yapabilecek ejektöre sahip bir sondaj ekipmanı eklenmiştir. Bu ekipmanın en büyük işlevi, istenilen derinlikten numune alınabilmesi ve kaybolan gaz zamanını oldukça az düşük seviyeye indirgenmesidir. Numuneler ilgili standartlara göre analize hazırlanmış ve deneyleri yapılmıştır. Deney sonuçları, hazırlık kotu kömür damarlarında ani gaz püskürmesi(değaj) risk olasılığının bulunduğunu göstermektedir. Kömür damarlarında ilerleme/numune alımı için yaplan sondaj sırasında ani gaz püskürmeleri, tij sıkışmaları, numune alım aşamasında tij boşluklarından gelen metanın yüksek seviyelerde bulunması ve gaz içerikleri belirlenmesi ile de ön etüt aşamasında yardımcı degaj riski olduğunu göstermektedir. Sonuç olarak, bu çalışma gaz içeren kömür damarlarına ve ortamlarına sahip yeraltı maden işletme sektöründe, iş sağlığı ve güvenlik standartlarının artırılmasına yardımcı olacaktır.

Özet (Çeviri)

In the maturation process, some of the hydrocarbons in the gas phase move away from the environment depending on time, while some are stored in the coal bearing sırata. The amount of gas stored in the çarkı, cleat sets and macro-micro pores in the coal seam is negligible due to the degree of maturation with the current pressure. During excavation in underground coal mining, the gases contained in the coal seam are directed towards the working environment due to the pressure difference. The ventilation conditions in the working environment and the gas desorbed from the coal seam pose significant risks in terms of Occupational Safety. Here, it is aimed to determine the possible degage zones by analysing the gas content of coal seams (-630m) in the preparation galleries of the Kozlu district of Turkish Hard Coal Enterprise (TTK).Currently, the depth reduction of production in TTK processing and the increase of mechanization in production, methane gas desorption in coal production boards, which is directed to the working environment due to the pressure difference, also increases safety risks and measures. In accordance with the relevant laws, regulations and regulations within the institution, 25m progress drilling is carried out at each progress stage to determine the gas content on the production boards. In the galleries to be prepared for production, drilling was carried out, şamile were taken and analysed to determine the seam gas content. A drilling machine with an ejector that can vacuum through the space inside the drilling bores was used for sampling. The biggest advantage of this equipment is that it can be sampled from the desired depth and significantly reduces the lost gas time. The results of the experiment show the possibility of a change in the coal seams of the preparatory levels. Sudden eruptions during drilling in coal seams, bore jams, high levels of methane from bore cavities during sampling and determination of gas content also help in the preliminary study phase. As a result, this study helps improve occupational health and safety standards in the mining sector with gas containing environments.

Benzer Tezler

  1. Türkiye taşkömürü kurumu (TTK) kozlu müessesesi kömür damarlarında cerchar doğrudan ölçüm yöntemi ile gaz içeriğinin araştırılması

    Investigation of gas content by cerchar direct measurement method in coal vessels of the turkish coal investment (TTK) kozlu enterprise

    OKTAY TÜRK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Jeoloji MühendisliğiKocaeli Üniversitesi

    Jeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AZİZ ÖZYAVAŞ

  2. Yeraltı kömür ocakları merkezi gaz izleme sistemlerinde kullanılan sensörlerin ölçümlerinin ve konumlarının optimizasyonu: TTK Kozlu müessesesi

    Analysis of accuracy of sensor readings and locations in gas monitoring networks in underground coal mines: TTK Kozlu colliery

    YUSUF AYDIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Maden Mühendisliği ve MadencilikBülent Ecevit Üniversitesi

    Maden Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. KEMAL BARIŞ

  3. Monitoring of land surface subsidence in Zonguldak coal mining field in the northern Turkey using multi temporal sar interferometry

    Zonguldak maden alanlarında meydana gelen yüzey hareketlerinin çok zamanlı sar interferometri yöntemi ile izlenmesi

    SAYGIN ABDİKAN

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2012

    Jeodezi ve FotogrametriYıldız Teknik Üniversitesi

    Geomatik Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. FÜSUN BALIK ŞANLI

  4. Türkiye Taşkömürü Turumu ocaklarında solunabilir toz içindeki kül ve kuvars miktarlarının sistematik olarak ölçülmesi ve istatistiksel değerlendirilmesi

    Systematic measurement and statistical evaluation of ash and quartz amounts in respirable dust in the mines of Turkish Hardcoal Enterprise

    İLKNUR EROL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    Maden Mühendisliği ve MadencilikZonguldak Karaelmas Üniversitesi

    Maden Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. VEDAT DİDARİ

  5. Bir kömür madeninde iş sağlığı ve güvenliği risk değerlendirmesi için uygun yöntem seçimi

    Appropriate merhod selection for occupational health and safety risk assessment in a coal mine

    DERYA KOÇAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Maden Mühendisliği ve MadencilikHacettepe Üniversitesi

    Maden Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BAHTİYAR ÜNVER