COVID-19 karantinasının hava kalitesine etkisi: Türkiye örneği
The effect of COVID-19 lockdown on air quality: The case of Turkey
- Tez No: 765281
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ŞENAY ÇETİN DOĞRUPARMAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Çevre Mühendisliği, Environmental Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Çevre Mühendisliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 194
Özet
Ülkeler hızla yayılan ve ölüme sebebiyet verebilen Covid-19 virüsünü kontrol altına almak amacıyla birtakım önlemler almışlardır. Türkiye'de bu önlemler; faaliyetlerin yavaşlatılması/durdurulması, sokağa çıkma kısıtlamalarının getirilmesi, bazı iş yerlerinin kapatılması, endüstriyel üretimin yavaşlatılması/durdurulması şeklindedir. Alınan karantina önlemleri hava kirleticilerinin konsantrasyonları üzerinde de bazı değişimlere sebep olmuştur. Bu nedenle hava kalitesine etkisinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla toplam 93 istasyonda ölçümleri gerçekleştirilen PM10, SO2, NO2, NOX, O3 ve CO hava kirleticilerinin günlük değişimleri“Ulusal Hava Kalitesi Ağı”ndan alınarak veri setleri oluşturulmuş ve konsantrasyonlar hem grafiksel hem de istatistiksel olarak değerlendirilmiştir. İstatistiksel analizlerde IBM SPSS Statistic 22 ve 26 programı kullanılmıştır. THM'lerinin tümünde bulunan toplam 93 istasyonun ortanca değerlerine göre, PM10 konsantrasyonlarında; Kasım 2020'de Kasım 2019'a göre %33'lük azalma meydana gelirken, Aralık 2020 ve Ocak 2021'de bir önceki yılın aynı aylarına göre artışlar meydana gelmiştir. SO2 konsantrasyonlarında ise Kasım, Aralık ve Ocak ayları için bir önceki yılın aynı aylarına göre artışlar olmuştur. NO2 ve NOX konsantrasyonları yine önceki yılın aynı ayı ile karşılaştırıldığında Kasım 2020'de sırasıyla %27, %29, Aralık 2020'de %15, %11 ve Ocak 2021'de ise %13 ve %22 azalmıştır. CO konsantrasyonları, Kasım 2020'de %8 azalmış ancak diğer aylarda artış göstermiştir. O3 konsantrasyonlarında ise Kasım, Aralık ve Ocak ayları için bir önceki yılın aynı aylarına göre artışlar olmuştur. Tüm temiz hava merkezlerinin ana istasyonlarında konsantrasyonların yüksek olduğu ve sınır değer aşımlarının gözlendiği kirleticinin PM10 olduğu tespit edilmiştir. Sokağa çıkma kısıtı olan günler (33 gün) ile sokağa çıkma kısıtı olmayan Kasım 2019 – Ocak 2021 (425 gün) tarih aralığındaki günler için yapılan istatistiksel analiz sonucuna göre, PM10 için 5; SO2 için 3; NOX için 6; NO2 için 6; CO için 1 istasyonda anlamlı bir farklılık olduğu tespit edilmiştir. Buna karşılık O3 kirleticisi için hiçbir istasyonda anlamlı bir farklılık bulunamamıştır. Sokağa çıkma kısıtlamasının olduğu 33 gün ve bir önceki yılın aynı günlerine ait 33 gün için yapılan istatiksel analiz sonucuna göre ise, PM10 için 2; SO2 için 2; NOX için 7; NO2 için 4; CO için 2; O3 için 3 istasyonda anlamlı bir farklılık olduğu tespit edilmiştir. Anlamlı farklılıklar bazı kirleticiler için azalma bazıları için ise artma şeklindedir. Sonuç olarak, Covid-19 nedeniyle uygulanan önlemlerin, ülkenin her noktasında ve her kirletici için olmasa da genel olarak hava kalitesinin iyileştirilmesine özellikle de NOx ve NO2 emisyonlarına doğrudan etki ettiği belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
The present study aims to assess the effect of the measures introduced in Turkey in response to Covid-19, on air quality. In this study, daily changes of PM10, SO2, NO2, NOX, O3 and CO air pollutants measured in 93 stations of Covid-19 quarantine were taken from the“National Air Quality Network”and data sets were created. Then air pollutant concentrations were evaluated both graphically and statistically. IBM SPSS Statistic 22 and 26 programs were used for statistical analysis. According to the median values of a total of 93 stations in all CAC's, in PM10 concentrations; While there was a 33% decrease in November 2020 compared to November 2019, there were increases in December 2020 and January 2021 compared to the same months of the previous year. There were increases in SO2 concentrations for November, December and January compared to the same months of the previous year. When compared to the same month of the previous year, NO2 and NOX concentrations decreased respectively by 27%, 29% in November 2020, 15%, 11% in December 2020 and 13% and 22% in January 2021. CO concentrations decreased by 8% in November 2020 but increased in other months. O3 concentrations increased for November, December and January compared to the same months of the previous year. It has been determined that the pollutant in which the concentrations are high and the limit value exceeds are observed in the main stations of all clean air centers is PM10. Within the scope of the study, 458 days were evaluated (between 01.11.2019-31.01.2020). According to the statistical analysis results for the days with curfew (33 days) and the days between November 2019 – January 2021 (425 days) without curfew, 5 for PM10; 3 for SO2; 6 for NOX; 6 for NO2; It was determined that there was a significant difference for CO at 1 station. On the other hand, no significant difference was found for O3 pollutant in any region.According to the results of the statistical analysis for 33 days of curfew and 33 days of the same days of the previous year, 2 for PM10; 2 for SO2; 7 for NOX; 4 for NO2; 2 for CO; It was determined that there was a significant difference for O3 at 3 stations. Significant differences are in the form of a decrease for some pollutants and an increase for others. As a result, it has been determined that the measures implemented due to Covid-19 have a direct impact on the improvement of air quality in general, especially NOx and NO2 emissions, although not for every pollutant in every part of the country.
Benzer Tezler
- Covid-19 pandemisinde ortaokul öğrencilerin eğitim sürecinde teknoloji kullanımı, beslenme alışkanlıklarının ve duygu durumlarının incelenmesi
Investigation of technology use, eating habits and emotions of secondary school students in the education process in the Covid-19 pandemic
SELAMİ AY
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıMaltepe ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLHAN ASYA TANJU
- COVID-19 salgınının firmaların finansal performansına etkisi: 'Sektörel bir karşılaştırma'
The effect of the COVID-19 output on the financial performance of companies: 'Industrial comparison'
A'AMER KHALED DEEB ALWESHAHI
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Ekonomiİstanbul Aydın ÜniversitesiMuhasebe ve Finansal Yönetim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZGE DEMİRKALE
- Yeni tip coronavirus pandemisi sürecinde kadına yönelik ev içi partner şiddetinin araştırılması
Investigation of domestic partner violence against women during the novel coronavirus pandemic
MERT ONUR ÖZDEMİR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Adli TıpDokuz Eylül ÜniversitesiAdli Tıp Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AKÇA TOPRAK ERGÖNEN
- COVİD-19 pandemisi sırasında kistik fibrozisli çocuk hastaların ve ailelerinin kaygı durumlarının anketle değerlendirilmesi ve hastaların klinik durumu ile ilişkisinin incelenmesi
Evaluation of anxiety status of pediatric patients with cystic fibrosis and their families by a questionnaire during the COVID-19 pandemic and investigation of their relationship with clinical status
BURCU PINAR ŞENKALFA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıGazi ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE TANA ASLAN
- Çocuklu kadın ve erkeklerin COVID-19 pandemi sürecinde çocuk bakımı ile ilgili yaşadıkları güçlükler ve sosyal hizmet gereksinimleri
The challenges and social work requirements of women and men with children in child care during the COVID-19 pandemic process
AYLİN ULUSAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Sosyal HizmetBurdur Mehmet Akif Ersoy ÜniversitesiSosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MELEK ZUBAROĞLU YANARDAĞ