Çizge veri tabanı ile Türk Mutfağı lezzet ağı'nın incelenmesi
Analysis of Turkish cuisine flavor network with graph database
- Tez No: 768202
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ BÜLENT TUĞRUL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrol, Computer Engineering and Computer Science and Control
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Bilgisayar Mühendisliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 87
Özet
Teknolojinin ilerlemesi, veri miktarı ve çeşitliğinin artmasıyla hayatımıza giren NoSQL kavramı yapısal olmayan verilerin de depolama ve analiz edilebilmesine olanak tanımıştır. NoSQL veri tabanı türlerinden olan çizge veri tabanları veriler ile birlikte aralarındaki bağlantıları da depolayıp analiz edebilmekte ve bu yönüyle öne çıkan teknojiler arasında yer almaktadır. Ayrıca çevik gelişime uygun bir yapı sunabilmesi, derinlik arttıkça performans sorunu yaşamaması gibi özellikleri de diğer güçlü yönlerine örnek olarak verilebilmektedir. Bu avantajlara sahip olmasıyla eğitim, sağlık, finans, gıda gibi farklı alanlarda yapılan çalışmalarda tercih edilmiştir. Yapılan tez çalışmasında zengin bir kültüre sahip olan Türk Mutfağı üzerinde çizge veri tabanı teknolojisi kullanılarak analiz çalışması gerçekleştirilmiştir. Bu çalışma için Türk Mutfağına ait tarifler, malzemeler ve malzeme bileşenleri (protein, demir ve kalsiyum gibi çeşitli besin değerleri, vitamin, mineraller) arasındaki ilişkiler incelenerek bir lezzet ağı modellenmiştir. Analiz aşaması öncesinde Karadeniz, Akdeniz, İç Anadolu, Güneydoğu Anadolu ve Doğu Anadolu Mutfaklarına ait tarifleri ve bu tariflerde kullanılan malzemelere ilişkin bileşenleri içeren bir veri seti hazırlanmıştır. Hazırlanan veri seti üzerinde hem bölgesel bazda hem de genel Türk Mutfağı üzerinde çeşitli analiz çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Veri setinde bileşen bilgisininde bulunmasıyla tariflerde alınan bileşen türleri ve miktarları, kalori bilgileri gibi çeşitli incelemelerin yapılmasına olanak sağlanmıştır. Önemli malzemelerin tespiti, malzemeler arasında topluluk yapısının incelenmesi gibi çalışmalarda merkezilik ve topluluk tespiti algoritmalarından yararlanılmıştır. Yapılan analizler sonucu elde edilen bulgulara göre Türk Mutfağında et ürünlerinden büyükbaş hayvan eti, meyvelerden limon, süt ürünlerinden yoğurt, yağlardan tereyağı ve tahıl ürünlerinden buğday ununun yüksek oranda tercih edildiği gözlemlenmiştir.
Özet (Çeviri)
The NoSQL concept, which has entered our lives with the advancement of technology and the increase in the amount and variety of data, allows unstructured data to be stored and analyzed. Graph databases, one of the NoSQL database types, can store and analyze the connections between them and the data. In addition, its features, such as providing a structure suitable for agile development and not experiencing performance problems as the depth increases, can be given as examples of its other strengths. With these advantages, it has been preferred in studies conducted in different fields such as education, health, finance and food. In the thesis, an analysis study was carried out on Turkish Cuisine, which has a rich culture, using graph database technology. For this study, a flavor network was modelled by examining the relationships between Turkish Cuisine recipes, ingredients and components (various nutritional values, vitamins, minerals such as proteins, iron and calcium). Before the analysis phase, a data set containing the recipes of the Black Sea, Mediterranean, Central Anatolia, Southeastern and Eastern Anatolian Cuisines and the ingredients used in these recipes were prepared. Various analysis studies were carried out on the prepared data set, both on a regional basis and the general Turkish Cuisine. With the components information in the data set, it has been possible to make various analyzes such as components types and amounts taken in recipes and calorie information. Centrality and community detection algorithms were used in studies such as detecting essential ingredients and examining community structure among ingredients. According to the findings obtained as a result of the analysis, it has been observed that in Turkish Cuisine, cattle meat from meat products, lemon from fruits, yoghurt from dairy products, butter from oils and wheat flour from cereal products are highly preferred.
Benzer Tezler
- Acil yardım hizmetlerinde coğrafi bilgi sistemlerinden yararlanma olanakları
Benefit probabilities of geographic information systems in terms of emergency aid services
CEM AKKUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Jeodezi ve FotogrametriYıldız Teknik ÜniversitesiJeodezi ve Fotogrametri Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. ÜMİT GÜMÜŞAY
- Transfer learning for sign language recognition
İşaret dili tanıma ı̇çin öğrenme transferi
AHMET ALP KINDIROĞLU
Doktora
İngilizce
2023
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolBoğaziçi ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LALE AKARUN ERSOY
- Türkçe sözcük anlam belirsizliği giderme
Word sense disambiguation for Turkish
BAHAR İLGEN
Doktora
Türkçe
2015
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EŞREF ADALI
YRD. DOÇ. DR. AHMET CÜNEYD TANTUĞ
- Deep learning based Turkish video indexing and retrieval system
Derin öğrenmeye dayalı Türkçe video indeksleme ve bilgi getirimi sistemi
JAWAD RASHEED
Doktora
İngilizce
2021
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiBilgisayar Bilimleri ve Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AKHTAR JAMIL
- Televizyon programcılığında izlence çizelgelerini oluşturma sanatı
The Art of creating charts for TV programs
KUDRET AKIN
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Radyo-Televizyonİstanbul ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EDİBE SÖZEN