Geri Dön

Somut Olmayan Kültürel Miras bağlamında Koramaz Vadisi Dorak (Süzek) Taşı ve Dorak Yoğurdu yapım pratiği

Koramaz Valley Dorak (Filter) Stone and Dorak Yogurt-making practice in the context of its Intangible Cultural Heritage

  1. Tez No: 774477
  2. Yazar: EMRAH AKKAŞ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. CESUR PEHLEVAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Halk Bilimi (Folklor), Folklore
  6. Anahtar Kelimeler: Somut Olmayan Kültürel Miras, Yaşayan İnsan Hazineleri, Koramaz Vadisi, Dorak (süzek) Taşı, Dorak Yoğurdu, Intangible Cultural Heritage, Living Human Treasures, Koramaz Valley, Dorak (filter) Stone, Dorak Yogurt
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Kültürel Miras ve Kültür Yönetimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 102

Özet

Kültür toplumların yaşam biçimlerini şekillendirmektedir. Son yıllarda teknolojik gelişmeler ve hızla artan tüketim araçlarındaki değişmeler insanları geleneksel üretim araçlarının dışına itmiştir. Kültürel bozulmanın önüne geçebilmek için UNESCO dünya genelinde çalışmalar yürütmektedir. Bu konuda UNESCO Somut Olmayan Kültürel Mirası korumak ve onu gelecek kuşaklara aktarmanın yollarını aramaktadır. Yaşayan İnsan Hazineleri Envanteri oluşturmak da bunlardan biridir. Çalışma konusunu içere Koramaz Vadisi UNESCO tarafından Geçici Kültürel Miras Listesine 2020 yılında alınmıştır. Koramaz Vadisi yerleşim yerlerinden biri de Ağırnas 'tır. Mimar Sinan'ın memleketi olan Ağırnas yüz yıllar boyu taş işçiliğinin merkezidir. Çalışmanın konusunu oluşturan Dorak (süzek) Taşı Ağırnas'tan çıkarılmakta ve burada üretilmektedir. Dorak (süzek) Taşı üretiminin son temsilcisi olan İsmail Yıldız doğma büyüme Ağırnaslı'dır. Çalışmanın amacı Dorak (süzek) Taşı ve Dorak Yoğurdu üretim pratiğinin Somut Olmayan Kültürel Miras bağlamında değerlendirilmesidir. Çalışmada, Dorak (süzek) Taşının çıkarma ve üretim aşamalarıyla; Dorak Yoğurdunun yapım pratiği Somut Olmayan Kültürel Miras kapsamında incelenmiş ve İsmail Yıldız'ın Dorak (süzek) Taşı ustalığı Yaşayan İnsan Hazineleri bağlamında uygunluk kriteri olarak değerlendirilmiştir. Bu çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması kullanılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak; gözlem ve yarı yapılandırılmış görüşme formundan yararlanılmıştır. Elde edilen veriler betimsel analiz tekniği ile çözümlenmiştir. İsmail Yıldız'ın Dorak (süzek) Taşı ustalığı kültürel miras olarak gelecek kuşaklara aktarılması gerekli görülmüş ve Yaşayan İnsan Hazineleri Envanterine dahil edilmelidir. Buna ek olarak Ağırnas'ta Dorak (süzek) Taşı atölyesi kurulmalı ve yeni ustalar yetiştirilmelidir. Son olarak Dorak (süzek) Taşı Kayseri'nin Somut Olmayan Kültürel Miras Envanterine alınmalı, Dorak Yoğurdu coğrafi işareti alınarak bölgede istihdam alanı oluşturulmalı ve bu konuda Kayseri Kültür ve Turizm İl Müdürlüğü, Kayseri Valiliği ve yerel yönetimlerce iş birliğine gidilmelidir.

Özet (Çeviri)

Culture shapes the lifestyles of societies. In recent years, technological developments and rapidly increasing changes in consumption tools have pushed people out of traditional means of production. To prevent cultural degradation, UNESCO carries out studies around the world. In this regard, UNESCO seeks ways to protect the Intangible Cultural Heritage and transfer it to future generations. Creating an Inventory of Living Human Treasures is one of them. Koramaz Valley, which includes the study subject, was included in the Temporary Cultural Heritage List by UNESCO in 2020. One of the settlements of Koramaz Valley is Ağırnas. The hometown of Mimar Sinan, Ağırnas has been the center of stonemasonry for centuries. Dorak (filter) Stone, which is the subject of the study, is extracted from Ağırnas and produced here. İsmail Yıldız, the last representative of Dorak (filter) Stone production, was born and raised in Ağırnaslı. The study aims to evaluate the production practice of Dorak (filter) Stone and Dorak Yoghurt in the context of Intangible Cultural Heritage. In the study, with the extraction and production stages of Dorak (filter) Stone; The production practice of Dorak Yoghurt was examined within the scope of Intangible Cultural Heritage and İsmail Yıldız's mastery of Dorak (filter) Stone was evaluated as a criterion of eligibility in the context of Living Human Treasures. In this study, case study, one of the qualitative research methods, was used. As a data collection tool in the research; observation and semi-structured interview form were used. The obtained data were analyzed using by descriptive analysis technique. İsmail Yıldız's Dorak (filter) Stone mastery was deemed necessary to be passed on to future generations as a cultural heritage and should be included in the Living Human Treasures Inventory. In addition, a Dorak (filter) Stone workshop should be established in Ağırnas and new masters should be trained. Finally, Dorak (filter) Stone should be included in the Intangible Cultural Heritage Inventory of Kayseri, an employment area should be created in the region by obtaining the geographical indication of Dorak Yoghurt, and cooperation should be made with the Kayseri Provincial Directorate of Culture and Tourism, Kayseri Governorship and local administrations.

Benzer Tezler

  1. UNESCO'da ve somut olmayan kültürel mirasın korunması sözleşmesi'nde sürdürülebilir kalkınma

    Sustainable development in UNESCO and the convention for the safeguarding of the intangible cultural heritage

    NİZAMETTİN KORKMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Halk Bilimi (Folklor)Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi

    Türk Halk Bilimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET ÖCAL OĞUZ

  2. Somut olmayan kültürel miras bağlamında gastronomik pratiklerin irdelenmesi: Menteşe örneği

    Examination of gastronomic practices in the context of intangible cultural heritage: The example of Menteşe

    EGEM ZAĞRALI ÇAKIR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Gastronomi ve Mutfak SanatlarıMuğla Sıtkı Koçman Üniversitesi

    Turizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AYDAN BEKAR

    DOÇ. DR. OSMAN GÜLDEMİR

  3. Somut olmayan kültürel miras konusunda Türkiye'de yapılan bilimsel çalışmalar üzerine açıklamalı bibliyografya denemesi

    A detailed bibliography on intangible cultural heritage in Turkey

    ELİF SARAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Bilgi ve Belge YönetimiMuğla Sıtkı Koçman Üniversitesi

    Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SİBEL TURHAN TUNA

  4. Restoran müşterilerinin algıladıkları deneyim kalitesi, memnuniyeti ve davranışsal niyetleri arasındaki ilişkide iyi oluşun rolü

    The role of wellbeing in the relationship among restaurant customers' perceived experience quality, satisfaction and behavioral intentions

    HATİCE UÇAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Gastronomi ve Mutfak SanatlarıMersin Üniversitesi

    Gastronomi ve Mutfak Sanatları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. OZAN GÜLER

  5. Somut olan ve somut olmayan kültürel mirasın Yalvaç Hisarardı Köyü üzerinden incelenmesi ve koruma önerilerinin geliştirilmesi

    Investigation of tangible and intangible cultural heritage concept within the scope of Yalvac Hisarardi Village and development of conservation proposals

    NURULLAH SAMET KAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    MimarlıkSüleyman Demirel Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MERYEM ELİF ÇELEBİ KARAKÖK