Spatial modelling of urban mobility induced air pollution: A case study of Istanbul
Kentsel mobilite kaynaklı hava kirliliğinin mekansal modellemesi: İstanbul örneği
- Tez No: 774636
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MÜZEYYEN ANIL ŞENYEL KÜRKÇÜOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 143
Özet
Hava kirliliği atmosferdeki kirleticilerin insanlara, diğer canlı organizmalara ve çevreye zararlı bir düzeye yükselmesi şeklinde tanımlanabilir ve insanların çeşitli faaliyetleri sonucu meydana gelen üretim ve tüketim aktiviteleri sırasında ortaya çıkan atıklar ile meydana gelmektedir. Kentlerdeki nüfus artışı, artan şehirleşme ve sanayileşme gibi nedenler ile birlikte kuraklık, topografik koşullar, enversiyon ve iklimsel özellikler gibi birçok faktörün de etkisiyle tüm dünyada hava kirliliği problemi gittikçe artmaktadır. Tüm dünyada olduğu gibi nüfus artışı, değişen tüketim alışkanlıkları ve gelişen teknoloji nedeniyle hava kirliliği Türkiye'de de endişe verici bir problem olarak karşımıza çıkmaktadır. Hava kirliliği, toplumlar için önemini koruyan ciddi bir konu olma özelliğinde olup bir bölgede hava kirliliğinin tespit edilmesi amacıyla hava kalitesini ölçmek, hava kalitesi seviyesinin belirlenmesi, kaynağının tespit edilmesi ve etki alanının ortaya çıkarılması oldukça büyük önem arz etmektedir. Kentlerde hava kirliliğini oluşturan ana etmenlerden birinin kent içi hareketlilik, tüm dünya genelinde COVID-19 pandemisini önlemeye yönelik alınan önlemler kapsamında uygulanan kısıtlamalarla sınırlanmıştır. Bu durum da kent içi hareketliliğin kentlerdeki hava kalitesine ne ölçüde bir etki yarattığını ölçmek için elverişli bir deney ortamı yaratmıştır. Günümüzde tüm dünyada özellikle de büyük kentlerde hava kirliliği önemli bir sorun haline gelmiştir. Bu tezde çalışma alanı olarak Türkiye'nin en yüksek nüfusa sahip şehri olan İstanbul ili alınarak İstanbul iline ait kentsel hareketlilik kaynaklı hava kirliliğinin zaman içinde mekânsal dağılımı incelenmektedir. Mobiliteden kaynaklanan hava kirliliğinde başta gelen kirleticilerin mekânsal etki dağılımları, bir jeo-istatistiki tahmin metodu olan Kriging yöntemi ile 2019 yılı ve COVID-19 pandemisi kaynaklı sokağa çıkma kısıtlamalarının olduğu 2020 yılı için karşılaştırmalı olarak yapılmıştır. Kentsel mobilitenin azalması ile birlikte mobilite kaynaklı kirletici düzeylerinde yılın farklı zaman periyodları için azalmalar gözlemlenmiş, bu azalmaların en fazla gözlendiği yerlerin ise taşıt trafiğinin yoğun olduğu ve sokağa çıkma kısıtlamaları öncesinde hava kirliliği düzeyinin en fazla olduğu alanlarda olduğu saptanmıştır.
Özet (Çeviri)
Air pollution can be defined as the increase of pollutants in the atmosphere to the levels that are harmful to humans, other living organisms and the environment which occurs during production and consumption activities. The problem of air pollution is increasing all over the world as a result of various factors such as drought, topographic conditions, inversion and climatic characteristics, as well as reasons such as population growth in cities, increasing urbanization and industrialization. Similar to the world, rising energy demand with population increase, changes in consumption patterns and technological development makes air pollution to be an alarming problem in Turkey. Air pollution is a serious issue that maintains its importance for societies, and it is of great importance to measure air quality, determine the level of air quality, measure its spatial distribution and reveal the pollution sources. Urban mobility, one of the main factors that results in air pollution in cities, was limited by the restrictions applied within the scope of the measures taken to prevent the COVID-19 pandemic all over the world. This situation has created a suitable experimental environment to measure the effect of urban mobility on air quality in cities. In this thesis, the spatial distribution of air pollution caused by urban mobility in Istanbul, which is the most populated city in Turkey, is examined over time. The spatial distributions of major pollutants caused by mobility is modeled with Kriging, a geo-statistical estimation method, and compared for 2019 and 2020, the year curfews took place due to the Covid-19 pandemic. With the decrease in urban mobility, decreases have been observed in the levels of mobility-related pollutants for different time periods of the year. It has been determined that the areas where decreases are observed the most are the ones with heavy vehicle traffic where pollution levels had been the highest prior to curfews.
Benzer Tezler
- Measuring the increase in urban motorized passenger mobility in the case of decrease in travel time
Motorlu taşıtlar aracılığıyla gerçekleştirilen kentsel hareketlilik artışının ölçülmesi
ENVER CENAN İNCE
Doktora
İngilizce
2019
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN MURAT ÇELİK
- Mekansal analiz teknikleri ile çok kriterli karar verme yaklaşımı kullanılarak raylı sistem güzergah analizi
Rail system route analysis using multi criteria decision making with spatial analysis techniques
BERNA ÇALIŞKAN
Doktora
Türkçe
2023
Ulaşımİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ OSMAN ATAHAN
- Spatial temporal dimensions of accessibility in İstanbul, Turkey
İstanbul Türkiye'de erişilebilirliğin zamansal-mekansal boyutu
WASIM SHOMAN
Doktora
İngilizce
2020
Coğrafyaİstanbul Teknik ÜniversitesiGeomatik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HANDE DEMİREL
- Konumsal analiz yöntemleri ve makine öğrenmesi entegrasyonu ile kitle kaynaklı verilere dayanarak rekreasyonel hareketliliğin haritalanması: Eskişehir örneği
Mapping recreational mobility based on crowdsourced data with the integratıon of spatial analysis methods and machine learning: The case of Eskişehir
AHMET USLU
Doktora
Türkçe
2022
Jeodezi ve FotogrametriEskişehir Teknik ÜniversitesiUzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HAKAN UYGUÇGİL
- Paletli mobil manipülatör tasarımı ve modellenmesi
Tracked mobile manipulator design and dynamical modelling
MUSTAFA TOLGA YAVUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Makine Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiMekatronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAKAN TEMELTAŞ