Aras nehir havzasındaki yağış ve sıcaklık verilerinin trend analizi
Trend analysis of rainfall and temperature data in Aras river basin
- Tez No: 776489
- Danışmanlar: DOÇ. DR. VEYSEL GÜMÜŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İnşaat Mühendisliği, Civil Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Harran Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 70
Özet
Artan sera gazı emisyon değerleriyle birlikte, küresel sıcaklık ortalamaları da gün geçtikçe artmaktadır. Sıcaklıkta meydana gelen değişim bölgenin yağış rejiminin de değişmesine sebep olmanın yanında diğer iklim parametrelerinde yapısını da değiştirmektedir. Su kaynakları ve tarımsal faaliyetlerin sürdürülebilir olması için sıcaklık ve yağış verilerinde meydana gelen değişimlerin belirlenmesi oldukça önemlidir. Bu nedenle, bu çalışmada, Aras nehir havzasında bulunan altı istasyona ait 1970-2021 yılları arasında ölçülmüş aylık toplam yağış ve aylık ortalama sıcaklık değerlerinin trendleri belirlenmiştir. İstasyonların aylık değerlerinin trendinin belirlenmesinde Parametrik olmayan Mann-Kendall (MK) yöntemi ve parametrik olmayan Spearman Rho (SR) yönteminin yanı sıra, Yenilikçi Trend Anlamlılık Testi (Innovative Trend Significance Test-ITST) ve Yenilikçi Poligon Trend Analizi (Innovative Polygon Trend Analysis-IPTA) yöntemleri kullanılarak trend analizleri yapılmıştır. Trend eğimleri, Sen'in eğim yöntemi kullanılarak tespit edilmiştir. Çalışma sonucunda, ITST ve IPTA yöntemlerinin trend belirlemede özellikle yağış değerleri için daha hassas olduğu görülmüştür. Ayrıca, bölgedeki sıcaklık değerlerinin tüm yöntemlere göre anlamlı artış eğiliminde olduğu belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
Along with the increasing greenhouse gas emission values, global temperature averages are also increasing day by day. The change in temperature not only causes the precipitation regime of the region to change, but also changes the structure of other climatic parameters. It is very important to determine the changes in temperature and precipitation data for the sustainability of water resources and agricultural activities. Therefore, in this study, the trends of monthly total precipitation and monthly average temperature values measured between 1970-2021 for six stations in the Aras River basin were determined. To determine the monthly average values of six stations' trends, as well as non-parametric Mann-Kendall (MK) and Spearman Rho (SR) methods, The Innovative Trend Significance Test (ITST) and Innovative Polygon Trend Analysis (IPTA) method are used, and the trend slopes are determined using Sen's slope method. As a result of the study, the ITST and IPTA methods are found to be more sensitive in trend detection, especially for precipitation values. Furthermore, all methods show that the temperatures in the region tend to rise.
Benzer Tezler
- Resolving reticulate speciation in bisexual and parthenogenetic lizards of genus Darevskia in East Anatolia and Caucasus
Doğu Anadolu ve Kafkaslardaki Darevskia genusuna ait eşeyli ve eşeysiz (partenogenetik) üreyen kertenkelelerin ağsı türleşme sürecinin çözümlenmesi
MERİÇ ERDOLU
Doktora
İngilizce
2023
BiyoistatistikOrta Doğu Teknik ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET SOMEL
DR. ÖĞR. ÜYESİ OLEKSIY YANCHUKOV
- Arpaçay Havzası'nda tarihi ve arkeolojik araştırmalar
Historical and archaeological research in Arpaçay Basin
MUSTAFA KARAGEÇİ
- İlk Çağ'dan Osmanlılara Çoruh Havzası'nda Türkler
Turks in the Coruh Basin from the Antiquity to the Ottomans
ONUR GÜVEN
- Erzurum ve çevresindeki sulak alanlarda bazı sucul böcek türlerindeki (Hydrophilidae) ağır element birikimlerinin XRF analiz yöntemi ile araştırılması
Investigation of heavy element accumulation in some aquatic insect species (Hydrophilidae) using XRF analysis, living Erzurum province and surrounding wetlands
ZEYNEP AYDOĞAN
