Kelâmî paradigmaların tefsirdeki etkisi
The effect of the science of kalam paradigms on tafsir
- Tez No: 791327
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SAMİ KILINÇLI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Tefsir, Te'vîl, Kelâm, Kur'ân, Âyet, Ekol, İtikad, Tafsir, Interpretation, Kalam, Qur'an, Verse, School, Faith
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 338
Özet
Bu araştırma kelâmî paradigmaların tefsir üzerinde etkili olup olmadığını incelemeyi hedeflemektedir. Araştırmanın amacı ilk dönem müfessirlerinden Taberî ve Mukâtil'in tefsirleri esas alınarak kelâmın Râzî, Mâtürîdî, Zemahşerî ve Tûsî'nin âyetleri yorumlamalarına etkisini tespit etmektir. Araştırma dört bölümden oluşmaktadır. Girişte araştırmanın konusu, kapsamı, amacı, önemi, metodu ve kaynakları hakkında bilgiler sunulmuştur. Araştırmaya dair literatür değerlendirmesine de yer verilmiştir. Birinci bölümde İslâm ilim geleneğinde ilimlerin sınıflandırılması hakkında bilgi verilmiş, kelâm ilminin bu tasniflerdeki yeri tespit edilmeye çalışılmıştır. İkinci bölümde kelâmın tefsir üzerindeki paradigmatik etkisi incelenmiştir. Üçüncü bölümde kelamın tefsir üzerindeki metodolojik etkisi ortaya konulmaya çalışılmıştır. Dördüncü bölümde ise kelâmî meselelerin tefsir literatürüne yansıması ve etkisi ele alınmıştır. Araştırmamız sonucunda kelâm ilminin İslâm düşüncesini savunması sebebi ile tefsir ilmi üzerinde de baskın bir etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir. Eş'arî, Mâtüridî, Mu'tezile ve Şîa (İmamiyye) kelâm ekollerine bağlı Râzî, Mâtürîdî, Zemahşerî ve Tûsî'nin tefsirleri incelenmiş, söz konusu müfessirlerin özellikle zât-sıfat ilişkisi, haberi sıfatlar, Kur'ân'ın yaratılıp-yaratılmadığı, insanın özgürlüğü, peygamberlerin ismeti, ru'yetullah vb. konularda itikâdî hassasiyetlerini dikkate alarak Kur'ân âyetlerini te'vîl ettikleri görülmüştür.
Özet (Çeviri)
This research aims to examine whether theological paradigms are effective on tafsir. The aim of the research is to determine the effect of kalam on the interpretations of verses by Razi, Mâturîdî, Zemahşerî and Tusi, based on the commentaries of Tabari and Mukâtil, who are the first period commentators. The research consists of four parts. In the introduction, information about the subject, scope, purpose, importance, method and sources of the research is presented. A literature review of the research is also included. In the first chapter, information about the classification of sciences in the Islamic scientific tradition has been given, and the place of the science of kalam in these classifications has been tried to be determined. In the second part, the paradigmatic effect of kalam on tafsir is examined. In the third chapter, the methodological effect of kalam on tafsir has been tried to be revealed. In the fourth chapter, the reflection and effect of theological issues on the tafsir literature are discussed. As a result of our research, it has been determined that the science of kalam has a dominant effect on the science of tafsir as it defends the Islamic thought. The commentaries of Razi, Maturidi, Zamahshari and Tusi, who belong to Ash'ari, Maturidi, Mu'tazila and Shia (Imamiyye) theological schools, were examined, especially the self-adjective relationship of the mentioned commentators, khabaric attributes, whether the Qur'an was created or not, freedom of man, innocent of the prophets, visibility of God etc. It has been seen that they interpreted the verses of the Qur'an by taking into account their theological sensitivities.
Benzer Tezler
- Şiî müfessir İbn Şehrâşûb'un Müteşâbihü'l-Kurʾân adlı eserinin usûlü'd-dîn açısından değerlendirilmesi
The Analyzes and Evaluation of the book 'Mutashābah al- Qurʼān' written by Shiī Exegete Ibn Shahrāshūb in Terms of Usûl al-Din
MUHAMMED DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Dinİstanbul 29 Mayıs ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHSİN DEMİRCİ
- İbnü'l-Arabî'nin Kitâbü'l-Ezel'i üzerine kavramsal bir analiz
A conceptual analysis on İbn Al-'Arabī's Kitāb Al-Azal
RABİA EGİCİ
- İmâmü'l-Haremeyn el-Cüveynî'de imâmet teorisi
The theory of imāmah in Imām Al-Haramayn al-Juwaynī
ENES ER
Doktora
Türkçe
2024
DinOndokuz Mayıs ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FARUK SANCAR
- Post-modern dönemde gençlerde din dilinin deistik eğilimlere etkisi
The effect of religious language on deistic tendencies in the pos-modern era
YASEMİN ÇELEBİ DİLLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Dinİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiDin Hizmetlerinde İletişim ve Tebliğ Anabilim Dalı
PROF. DR. ÖZCAN HIDIR
- Kelami ekollerde masumiyet
İnnocence in speech schools
HAŞİM EMİRDAĞI
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
DinYüzüncü Yıl ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET KUBAT