Sosyal medya kullanımı: Kırılgan narsisizm temelinde psikolojik belirtiler açısından bir inceleme
Social media usage: An examination from the perspective of psychological symptoms based on vulnerable narcissism
- Tez No: 794308
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞEGÜL DURAK BATIGÜN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 152
Özet
Bu çalışmanın temel amacı kırılgan narsisizm ve sosyal medya bağımlılık belirtileri arasındaki ilişkide sosyal karşılaştırma, algılanan sosyal-duygusal yalnızlık ve depresif belirtilerin aracı etkisini incelemektir. Mevcut çalışma kapsamında öncelikle yaş ve cinsiyet açısından sosyal medya bağımlılık belirtilerinin farklılaşıp farklılaşmadığı incelenmiş ardından kırılgan narsisizm, sosyal medya bağımlılık belirtileri, sosyal karşılaştırma, algılanan sosyal-duygusal yalnızlık ve depresif belirtiler arasındaki ilişkiler incelenmiştir. En son olarak da kırılgan narsisizm ve sosyal medya bağımlılık belirtileri arasındaki ilişkide sosyal karşılaştırma, algılanan sosyal-duygusal yalnızlık ve depresif belirtilerin aracı etkisi incelenmiştir. Örneklem, sosyal medya kullandığını belirten, yaşları 18 ila 64 arasında değişen (Ort. = 31.83, SS = 13.15) 446 yetişkin bireyden oluşmaktadır. Katılımcılara Patolojik Narsisizm Envanteri (PNE), Sosyal Medya Bağımlılığı Ölçeği (SMBÖ), Beck Depresyon Envanteri (BDE), Sosyal-Duygusal Yalnızlık Ölçeği (SDYÖ) ve Sosyal Karşılaştırma Ölçeği (SKÖ) uygulanmıştır. Önerilen model test edildiğinde sonuçların model ile kabul edilebilir düzeyde olduğu görülmüştür. Önerilen modeldeki doğrudan ve dolaylı etkiler incelenmiştir. Kırılgan narsisizmin sosyal medya bağımlılığı belirtileri, sosyal-duygusal yalnızlık ve depresif belirtiler üzerinde olumlu yönde; sosyal karşılaştırma üzerinde olumsuz yönde doğrudan etkiye sahip olduğu görülmüştür. Aracı değişkenlerden sosyal karşılaştırma, sosyal medya bağımlılık belirtileri üzerinde olumsuz yönde doğrudan etkiye sahipken; depresif belirtiler üzerinde doğrudan etkiye sahip değildir. Algılanan sosyal-duygusal yalnızlık ve depresyon belirtilerinin sosyal medya bağımlılık belirtileri üzerinde anlamlı doğrudan etkilere sahip değilken algılanan sosyal-duygusal yalnızlık değişkeninin depresyon üzerinde olumlu yönde doğrudan etkisi bulunmaktadır. Dolaylı etkiler incelendiğinde kırılgan narsisizmin depresyon aracılığıyla sosyal medya bağımlılığı üzerindeki dolaylı etkisinin anlamlı olduğu görülmüştür. Ancak kırılgan narsisizmin sosyal medya bağımlılık belirtileri üzerindeki dolaylı etkisi anlamlı değildir. Aracı değişkenlerin sosyal medya bağımlılık belirtileri üzerindeki dolaylı etkileri incelendiğinde sosyal karşılaştırma ve algılanan sosyal-duygusal yalnızlığın dolaylı etkileri anlamsızdır. Depresif belirtiler sosyal medya bağımlılığı belirtileri üzerinde doğrudan etkili olmasa da kırılgan narsisizm ve sosyal medya bağımlılığı belirtileri üzerinde dolaylı etkisinin varlığı dikkat çekicidir. Çalışma bulgularının klinik psikoloji ve dijital bağımlılık alanyazınına katkıları olduğu düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
The main aim of this study is to examine the mediating effect of social comparison, perceived social-emotional loneliness, and depressive symptoms in the relationship between vulnerable narcissism and social media addiction symptoms. Within the scope of the current study, firstly, it was examined whether social media addiction symptoms differ according to age and gender, and then the relationships between vulnerable narcissism, social media addiction symptoms, social comparison, perceived social-emotional loneliness, and depressive symptoms were examined. Lastly, the mediating effect of social comparison, perceived social-emotional loneliness, and depressive symptoms in the relationship between vulnerable narcissism and social media addiction symptoms was examined. The sample consisted of 446 adult individuals aged between 18 and 64 years (M = 31.83, SD = 13.15) who reported that they are using social media. Pathological Narcissism Inventory (PNI), Social Media Addiction Scale (SMAS), Beck Depression Inventory (BDI), Social and Emotional Loneliness Scale (SELSA), and Social Comparison Scale (SCS) were applied to the participants. When the proposed model was tested, it was found that the results were at an acceptable level. The direct and indirect effects in the proposed model were examined. It was found that vulnerable narcissism has a positive direct effect on social media addiction symptoms, social-emotional loneliness, and depressive symptoms and has a negative direct effect on social comparison. Among the mediator variables, social comparison has a negative direct effect on social media addiction symptoms, while it has no direct effect on depressive symptoms. Perceived social-emotional loneliness and depressive symptoms do not have significant direct effects on social media addiction symptoms, but perceived social-emotional loneliness has a positive direct effect on depressive symptoms. When the indirect effects were examined, it was found that the indirect effect of vulnerable narcissism on social media addiction through depression is significant, but the indirect effect of vulnerable narcissism on social media addiction symptoms is not significant. When the indirect effects of mediator variables on social media addiction symptoms were examined, it was found that the indirect effects of social comparison and perceived social-emotional loneliness were not significant. Although depressive symptoms do not have a direct effect on social media addiction symptoms, its indirect effect on vulnerable narcissism and social media addiction symptoms is remarkable. It is thought that the findings of the study will contribute to the literature on clinical psychology and digital addiction.
Benzer Tezler
- Instagram bağımlılık düzeyi ile sosyal görünüş kaygısı ve kırılgan narsisizm arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examination of the relationship between instagram addiction level and social appearance anxiety and vulnerable narcissism
AYBİGE ÜSTÜNER
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Psikolojiİstanbul Aydın ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYÇA FERDA KANSU
- Exploring the link between object relations, narcissism, cyber bullying, and cyber victimization among university students
Üniversite öğrencilerinin nesne ilişkileri, narsisiszm, siber zorbalık ve siber mağduriyet düzeyleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi
SEVGİ MESTCİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Psikolojiİzmir Ekonomi ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYLİN KOÇAK ŞEN
- Beliren yetişkinlikte narsisizm, algılanan ebevenylik biçimleri ve sosyal medyanın kendini nesneleştirme üzerindeki etkisi
The effect of narcism, perceived parenting styles and social media on self objectification among emerging adulthood
DAMLA AKPINAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
PsikolojiIşık ÜniversitesiKlinik Psikoloji Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEKERİYA DENİZ AKTAN
- Sosyal medyada beğenilmeme korkusunun kendini mükemmeliyetçi gösterme eğilimi ve narsisizm ile ilişkisi
Relationship of fear of not being liked on social media and narcissim and tendency to show oneself as perefectionist
ALMİNA GÜL EN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM KEKLİK
- Lise öğrencilerinde sosyal medya bağımlılığının kırılgan narsisistik kişilik özellikleriyle ilişkisi
The relationship of social media addiction and vulnerable narcisistic personality characteristics in high school students
KUBRA BAYDAŞ