Çoklu stresin denizkestanesi arbacia lixula üzerindeki etkilerinin çok disiplinli olarak araştırılması
Multidisciplinary investigation of the effects of multiple stress on the sea urchin arbacia lixula
- Tez No: 807249
- Danışmanlar: PROF. DR. ÖNDER KILIÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Biyoloji, Biology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Biyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Genel Biyoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 95
Özet
Son zamanlarda artan sanayileşme ve kentleşme ile birlikte çevreye yüksek miktarda CO2 emisyonu yapılmaktadır. Deniz yüzey suyu tarafından absorbe edilen atmosferik CO2 deniz suyundaki H+ iyonlarının konsantrasyonunu arttırmakta ve böylece deniz ekosistemlerinde pH düşüşüne neden olmaktadır. Birçok araştırma deniz ekosistemlerinin önemli bir kirleticisi olan mikroplastiklerin toksik etkiye sahip olduğunu göstermiştir. Yoğun plastik deşarjı nedeniyle deniz ekosistemlerinde MP konsantrasyonları zamanla artmaktadır. Denizel ekosistemlerde bir diğer önemli kirletici grubu ise yenilikçi teknolojilerde ve tıbbi uygulamalarda yaygın kullanımı ile artış eğilimi göstermekte olan nadir toprak elementleridir (NTE). Tüm bu antropojenik faaliyetler ekosistemlerin sürdürülebilirliği üzerindeki stresi artırmaktadır. Deniz organizmaları antropojenik faaliyetlerin bir sonucu olarak çeşitli stres faktörlerine maruz kalmaktadır. Okyanus asitlenmesi ile birlikte, mikroplastikler ve NTE'lerden lantanın artan kullanımı deniz türleri üzerindeki etkileri nedeniyle önem taşımaktadır. Bu tez çalışmasının temel amacı bahsi geçen stres faktörlerinin (düşük pH: pHT: 7,45, polietilen MP: 26 µg L-1 ve La: 9 µg L-1) denizkestanesi Arbacia lixula türünün fizyolojisi ve histolojisi üzerindeki tekli ve birleşik etkilerini araştırmaktır. Bu amaç doğrultusunda, Ege Denizi'nin kuzeydoğusunda yer alan Saros Körfezi'nden A. lixula türü erişkin denizkestaneleri toplanarak laboratuvara getirilmiştir. Deney seti üç kirleticinin tekli ve birleşik olarak uygulanması sebebiyle 8 akvaryumu içerecek şekilde tasarlanmıştır. Laboratuvara getirilen organizmalar 9 gün süreyle laboratuvar koşullarına (20 ±2 oC, pHT: 8,00 ve tuzluluk: 38) alıştırılmıştır. Daha sonra 14 gün boyunca stresörlerin tekli ve birleşik uygulamalarına maruz bırakılmışlardır. Tüm deney üç tekrardan oluşacak şekilde yapılmıştır. OA, MP ve La'nın denizkestaneleri üzerindeki fizyolojik ve histolojik etkileri; solunum hızı, histopatolojik değişim, sölomositlerin sayısı ve canlılığı dikkate alınarak değerlendirilmiştir. Sonuçlara göre stresörlerin 14 gün boyunca denizkestanelerinde ölüme yol açmadığı belirlenmiştir. Sölomosit canlılığının genel olarak uygulanan stresörlerden etkilenmediği ancak toplam sölomosit sayısının bu stresörlerden daha düşük düzeyde etkilendiği belirlenmiştir. Sölomosit canlılığının özellikle üçlü stres grubunda (OA-MP-La) baskılandığı tespit edilmiştir. Solunum hızının ise uygulanan stresörlerden anlamlı düzeyde etkilenmediği belirlenmiştir. Histolojik inceleme sonucuna göre kontrol grubuna kıyasla OA-La, MP, MP-La ve OA gruplarında kript uzunluğunda kısalma ve epitel kalınlığında incelmeler tespit edilmiştir. Bu sonuçlar kript yapısında bir atrofiye işaret etmektedir. Çalışmadan elde edilen sonuçlar farklı seviyelerde ve daha uzun süreli maruziyetlerde uygulanan stresörlerin kronik etkilerini daha iyi anlamak için çok yönlü araştırmalara ihtiyaç olduğunu göstermektedir. Ayrıca, yapılacak benzer çalışmalarda moleküler tekniklerin de uygulanacağı tamamlayıcı analizlere ihtiyaç olduğu görülmektedir.
Özet (Çeviri)
Recently, a high amount of CO2 emission enters the environment through increasing industrialization and urbanization. Atmospheric CO2, which is absorbed by marine ecosystems, increases the concentration of H+ ions in the seawater; thus, it induces a decline of pH in seawater. Many studies indicated that microplastics, a prominent pollutant of marine ecosystems, have toxic effects. Due to intense discharges of plastics, the concentrations of MP increase in marine ecosystems over time. The other important pollutant group in marine ecosystems is rare earth elements which tend to increase in marine ecosystems by increasing the use of innovative technologies and medical applications. All those anthropogenic activities increase the stress on the sustainability of ecosystems over time. Marine organisms are exposed to various stressors as a result of anthropogenic activities. Ocean acidification, microplastics and lanthanum from NTEs are of importance due to their increasing trends and effects on marine species. The main purpose of the present study is to investigate the single and combined effects of three stressors (low pH: pHT: 7,45, polyethylene MP: 26 µg L-1 and La: 9 µg L-1) on the physiology and histology of sea urchin Arbacia lixula. Adult sea urchins were collected from Saros Bay, northeast Aegean Sea and they were transported to the laboratory. The experimental setup derived from 8 aquariums on the basis of full factorial design. They were acclimated to the laboratory conditions for 9 days (20±2 oC, pHT: 8,00 and salinity of 38). Then, they were exposed to single and combined stressors for 14 days. The experiment repeated three times to obtain three replications. The physiological and histological effects of OA, MP and La on the sea urchins were evaluated by considering respiration rate, the quantity and viability of coelomocytes, and histopathology. According to the results, the stressors did not lead to mortality in the sea urchins. Coelomocyte viability was the most affected, however, the total coelomocytes were slightly affected by the stressors. The coelomocyte viability was suppressed most in the triple stressor group (OA-MP-La). The respiration rate was not affected by stressors. According to the histological examination results, crypt lengths were shorter and epithelial layers were thinner in the OA-La, MP, MP-La and OA groups compared to the control group. These results indicate an atrophy in the crypt structure. We need further studies to better understand the chronic effects of those stressors with different levels and extended exposure periods. Furthermore, it is seen that there is a need for complementary analyzes in which molecular techniques will also be applied in the similar studies.
Benzer Tezler
- Örgütsel stresin örgütsel bağlılık üzerindeki etkisi: Etik liderliğin aracılık rolü
The effect of organizational stress on organizational commitment: The mediating role of ethical leadership
MÜYESSER BESTE YEŞİLTEPE
- Örgütsel stresin örgütsel yabancılaşma üzerine etkisi Kocaeli'nde özel bir hastanede, hastane çalışanları üzerine yapılan bir araştırma
The affects of organizational stress on organizational estrangement, A research on health workers in A private hospital in kocaeli
AYŞE SIDDIKA ATEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Sağlık Kurumları YönetimiBahçeşehir ÜniversitesiSağlık Kurumları Yöneticiliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HALUK ŞENGÜN
- Örgütsel stresin örgütsel yabancılaşma üzerine etkisi: Beş yıldızlı otel işletmelerinde bir araştırma
The effect of organizational stress on organizational alienation: A study on five star hotels
EREN ERKILIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
TurizmAfyon Kocatepe ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği ve Otelcilik Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. GONCA KILIÇ
- Testis kanserinde bleomisinin indüklediği oksidatif stresin ve N-asetil sistein'in hücre membran lipid profili üzerindeki etkileri
Effect of bleomycin induced oxidative stress and N-acetyl cysteine on membrane lipid profile of testicular cancer
AYŞEGÜL ÇÖRT
Doktora
Türkçe
2014
BiyokimyaAkdeniz ÜniversitesiTıbbi Biyokimya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TOMRİS ÖZBEN TOMASİ
- Stresin işgören performansına ve işten ayrılma niyetine etkisi: Konaklama işletmelerinde bir uygulama
The effects of stress on the performance and turnover intention of employees: An application towards accomodation establishments
ZEHRA SALTIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
TurizmNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AZİZ GÖKHAN ÖZKOÇ